• Ο μήνας Οκτώβριος σηματοδοτεί την έναρξη της αντίστασης του ελληνικού λαού κατά του Φασισμού στις 28 Οκτωβρίου 1940, όπως και την απελευθέρωσή του το 1944, με τη σταδιακή αποχώρηση των Γερμανών κατακτητών. Πρώτα από την Πελοπόννησο, στις 12 Οκτωβρίου από την Αθήνα, στις 30 Οκτωβρίου από τη Θεσσαλονίκη.
  • Η ιταμή πράξη κρατικής τρομοκρατίας του ιταλικού φασιστικού καθεστώτος στην Τήνο στις 15 Αυγούστου του 1940, με τον τορπιλισμό της «Έλλης» και την απόπειρα τορπιλισμού και επιβατικών σκαφών που μετέφεραν προσκυνητές, έκανε φανερό στον ελληνικό λαό τον αντίχριστο χαρακτήρα του και τον όπλισε πνευματικά για να προβάλει αντίσταση.
  • Μια αντίσταση που πληρώθηκε στο διάστημα έως το 1944 με την απώλεια του 10% του πληθυσμού, εκατοντάδες μαρτυρικές πόλεις και χωριά, ανυπολόγιστες καταστροφές υποδομών.
  • Για όλα αυτά, το αίτημα των αποζημιώσεων είναι υπαρκτό.
  • Τιμούμε όσους έπεσαν στον υπέρ ελευθερίας αγώνα, διακινδυνεύοντας τη ζωή τους ακόμα και λίγες μέρες πριν φύγουν οι κατακτητές.

Χριστιανική 23 Οκτωβρίου 2025. Στήλη Μποφόρ.

Διαβάστε όλο το άρθρο στο συνημμένο

Σημείωση Ιστοσελίδας:

Το ιταλικό υποβρύχιο “Νετλφίνο” που προέβη στην εγκληματική ενέργεια της 15ης Αυγούστου 1940 και στη βεβήλωση της γιορτής της Παναγίας,  βυθιστηκε αύτανδρο το 1943 με τα 28 μέλη του πληρώματος, που είχαν συμμετάσχει στην τρομοκρατική αυτή ενέργεια. Εξερχόμενο για δοκιμές έπειτα από επισκευή, συγκρούστηκε με το συνοδό πλοίο του…. Μόνος επιζών ο κυβερνήτης του Τζιουζέπε Αϊκάρντι, που είχε “προλάβει” να παραδώσει τη διοίκηση πριν αυτό βυθιστεί και δήλωνε αμετανόητος για την πράξη του μέχρι το τέλος του πολέμου.

Σύμφωνα με τον ασυρματιστή της “Έλλης” Σωτήρη Μποτσέα, και άλλη μία από τις υπόλοιπες τορπίλες που έριξε το “Ντελφίνο” τη στόχευε, αλλά επειδή με το πρώτο χτύπημα το πλοίο άλλαξε θέση, προσέκρουσε στο λιμενοβραχίωνα, όπου δεν εξερράγη. Αν είχε εκραγεί, εκατοντάδες προσκυνητές θα είχαν χάσει τη ζωή τους.

Αξίζει να αναφέρω ότι το υποβρύχιο, μετά την πρώτη τορπίλη έριξε κι άλλες, οι οποίες η μία σφηνώθηκε στον μώλο και δεν εξερράγη, γιατί με την πρώτη τορπίλη, ή Έλλη χτυπήθηκε και επειδή ήταν αγκυροβολημένη έστριψε αρκετά και η δεύτερη τορπίλη δεν την πέτυχε γιατί δεν έδινε τον ίδιο στόχο, ενώ το υποβρύχιο είχε σκόπευση με το στόχο που έριξε την πρώτη τορπίλη και έτσι η Παναγιά έκαμε δυο θαύματα, ένα αυτό που δεν πέτυχε το πλοίο η δεύτερη τορπίλη, οπότε ασφαλώς θα θρηνούσαμε πολλά θύματα γιατί και πυρομαχικά και ίσως και όλο το καράβι να ανατιναζόταν, αλλά και στη θάλασσα που ήταν αρκετοί ναύτες που ξετινάχτηκαν από το τράνταγμα, που επέφερε ο τορπιλισμός και έπεσαν στη θάλασσα και αγωνίζονταν να επιπλεύσουν μες τα πετρέλαια και τα οποία πιθανώς να έπαιρναν φωτιά και θα καίγονταν όσοι θα γλίτωνα από τις εκρήξεις, που μοιραίως θα επακολουθούσαν. Και το δεύτερο, ή άλλη τορπίλη που σφηνώθηκε στο λιμενοβραχίονα και δεν εξερράγη. Πρέπει να το πιστέψουμε πως η Παναγιά έβαλε το χέρι της γιατί αν είχε γίνει έκρηξη στο μώλο θα θρηνούσαμε αρκετά ακόμη θύματα, γιατί λόγω της γιορτής της Παναγιάς είχαν συρρεύσει χιλιάδες προσκυνητές, όπως γίνεται κάθε χρόνο. Και με τα δραματικά γεγονότα της Έλλης ο κόσμος έτρεχε προς την παραλία και καταλαβαίνετε πόσοι θα σκοτωνόντουσαν αν δεν έβανε η Παναγιά το χέρι της»…

του Ηρακλή Κανακάκη

Η έκρηξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Υπήρξε το αποτέλεσμα μιας μακράς αλληλουχίας γεγονότων.

Ο Ιταλικός μεγαλοϊδεατισμός

Από τις αρχές του 20ού αιώνα, αλλά και πριν, οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες πέρασαν από πολλές διακυμάνσεις. Η Ιταλία, μετά την ενοποίησή της (1861), ανέπτυξε ένα μεγαλοϊδεατισμό, ο οποίος προκάλεσε προστριβές και ρήξεις με την Ελλάδα για το Ιόνιο Πέλαγος και την Ήπειρο. Στο Συνέδριο του Βερολίνου (1878) συνέβαλε παρασκηνιακά, ως παρατηρητής, στον περιορισμό της επέκτασης των ελληνικών συνόρων ώς τον ποταμό Άραχθο.
Μετά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο (1912), η Ιταλία εργάστηκε πυρετωδώς, τόσο στη Συνδιάσκεψη του Λονδίνου (Μάιος 1913) όσο και κατά την υπογραφή του Πρωτοκόλλου της Φλωρεντίας (Δεκέμβριος 1913), για τη δημιουργία μεγάλης Αλβανίας, η οποία θα προσδενόταν στο ιταλικό κράτος. Η Ελλάδα είχε περιορισμένη ενδοχώρα. Η Σερβία θα αποκλειόταν από την Αδριατική και η Ιταλία θα κατοχύρωνε την επιρροή της στα Βαλκάνια. Και τα κατάφερε με την επιδίκαση στην Αλβανία των περιφερειών της Χειμάρρας, των Αγίων Σαράντα, του Αργυρόκαστρου, του Δέλβινου, της Κορυτσάς και του Τεπελενίου, αν και το ελληνικό στοιχείο υπερτερούσε.
Στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η ταυτόχρονη με την Ιταλία συμμετοχή της Ελλάδας στο πλευρό της Αντάντ (Μ. Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία) και οι βλέψεις της Ελλάδας στη Μικρά Ασία και στη Βόρειο Ήπειρο έθεταν εμπόδια στον ιταλικό ιμπεριαλισμό.
Η Συνθήκη Βενιζέλου-Τιτόνι (το όνομα του Ιταλού Υπουργού Εξωτερικών), με την οποία η Ιταλία θα υποστήριζε την παραχώρηση της Κορυτσάς στην Ελλάδα, τις παραμονές της υπογρα- φής της Συνθήκης των Σεβρών (10 Αυγούστου 1920), υπό το πρόσχημα της μη ικανοποιήσεως των ιταλικών διεκδικήσεων στη Μικρασία, καταγγέλθηκε μονομερώς. Έκτοτε, σε όλη τη διάρκεια της Μικρασιατικής εκστρατείας υποστήριζε και ενίσχυε τον Μουσταφά Κεμάλ.

Εκβιασμοί και προκλήσεις

Στα χρόνια του Μπενίτο Μουσολίνι, ηγέτη του νεοπαγούς φασιστικού κόμματος, συνεχίσθηκαν οι προκλήσεις και οι προσπάθειες διεύρυνσης της ιταλικής επιρροής. Στις 27 Αυγούστου 1923, στην Κακαβιά, βρέθηκαν δολοφονημένοι ο Ιταλός στρατηγός Ενρίκο Τελλίνι και η τετραμελής ακολουθία του. Η δολοφονία, που παραμένει μέχρι σήμερα ανεξιχνίαστη, έδωσε την ευκαιρία στον Μουσολίνι να προβεί σε ωμό εκβιασμό
κατά της Ελλάδας, η οποία είχε βγει καταρρακωμένη και αιμάσσουσα από τη Μικρασιατική τραγωδία. Όροι που έθιγαν τα κυριαρχικά δικαιώματα απορρίφθηκαν και διέταξε την κατάληψη της Κέρκυρας (31 Αυγούστου). Τελικά, η Ελληνική Κυβέρνηση υποχρεώθηκε να καταβάλει ως αποζημίωση 50 εκατ. λιρέτες, προκειμένου να αποσυρθούν τα ιταλικά στρατεύματα.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, οι ελληνο-ιταλικές σχέσεις ήταν ταραχώδεις και συγκρουσιακές. Τον Αύγουστο του 1939 ο ιταλικός στρατός πραγματοποιεί μεγάλα γυμνάσια στα ελληνο-αλβανικά σύνορα. Τα αεροπλάνα μπαινοβγαίνουν στον ελληνικό εναέριο χώρο και κουρελιάζουν την κυριαρχία μας. Τον Ιούνιο του 1940 οι Ιταλοί μάς κατηγορούν ότι παραχωρούμε τα λιμάνια της Κρήτης και τα νησιά μας στον βρετανικό στόλο. Ότι από τα αεροδρόμιά μας εφορμούν εγγλέζικα αεροπλάνα και καταποντίζουν ιταλικά υποβρύχια στο Ιόνιο. Ότι τα τέσσερα αντιτορπιλλικά μας που ναυλοχούν στη Μήλο είναι εγγλέζικα. Οι ιταμές κατηγορίες και γελοιότητες δεν έχουν τέλος.
Στις 12 Ιουλίου 1940 ο φασισμός αρχίζει έμπρακτα τον πόλεμο νεύρων και τις φανερές εχθροπραξίες κατά των Ελλήνων. Βυθίζει μικρό σκάφος, βοηθητικό του καραβιού «Ωρίωνα», που πήγαινε να εφοδιάσει τον φάρο της Γραμβούσας.
Βομβαρδίζει από αέρος το αντιτορπιλλικό «Ύδρα» και υποβρύχιά μας στην Ιτέα. Ο σκοπός ήταν διττός: να τσακίσει το ηθικό των Ελλήνων και να τους ερεθίσει, ώστε να εκτραπούν σε πράξεις βίας, δίδοντάς του αφορμή πολέμου.
Οι σχεδιασμοί των Ιταλών δεν ευοδώνονται. Οι Έλληνες διατηρούν την ψυχραιμία τους και παράλληλα ετοιμάζονται για τον πόλεμο που έρχεται. Καταλαμβάνονται από λύσσα οι Ιταλοί και αποφασίζουν εχθροπραξία κορυφαίων διαστάσεων: τον τορπιλλισμό του εύδρομου «Έλλη», που συμμετείχε στον εορτασμό της Μεγαλόχαρης στην Τήνο.

Όλοι με όλες τους τις δυνάμεις

Τη μάχη κατά του εισβολέα, που επέλεξε ημερομηνία επίθεσης την 28η Οκτωβρίου, επέτειο της φασιστικής «πορείας προς τη Ρώμη» του 1922, την έδωσε μια στυγνή δικτατορία. Το σημαντικό, όμως, ήταν η σωτηρία της πατρίδας. Η υπεράσπιση της τιμής και της αξιοπρέπειας του λαού, που τον έπνιγε η αδικία. Και όλοι έπρεπε να δώσουν όλες τους τις δυνάμεις.
Ο Ιωάννης Μεταξάς (δεν ωφελούν μικρόψυχες, διχαστικές και ανιστορικές αντιπαραθέσεις) έγινε ο εκφραστής της λαϊκής θέλησης. Απάντησε όπως επέβαλλαν οι τρισχιλιόχρονες παραδόσεις του έθνους: “Alors, c’est la guerre”, δηλαδή «ώστε, λοιπόν, πόλεμος». Η φράση μετονομάσθηκε σε ΟΧΙ, που το αγκάλιασε ένθερμα ο ελληνικός λαός και το έκανε πράξη ως στρατός και ως συμμέτοχος ο άμαχος πληθυσμός. Αυτός, λοιπόν, ο δικτάτορας, που δήλωνε και έδειχνε πιστός χριστιανός, αλλά το απάνθρωπο καθεστώς του δεν είχε καμιά σχέση με τον Χριστό της αγάπης, της συγχώρεσης και της ταπείνωσης, τη δεκαετία του 1930 συμπορεύθηκε με τον κοινοβουλευτισμό και την αβασίλευτη Δημοκρατία, της οποίας υπήρξε στυλοβάτης εντός του αντιβενιζελισμού, στην πρώτη 4ετία εφαρμογής της (1924-1928).
Στη συνεδρίαση της Βουλής τής 18ης Μαΐου 1927 είχε δηλώσει: «Υπήρξα πάντοτε υπέρμαχος του κοινοβουλευτισμού, δεν δύναται δε η μειονοψηφία να επιβάλει την θέλησίν της στην πλειονοψηφίαν». Η μεταστροφή του προς τον αντικοινοβουλευτισμό πιθανώς να είχε αποτραπεί, αν είχε επιβιώσει κοινοβουλευτικά το 1928 με το κόμμα των Ελευθεροφρόνων, του οποίου ηγείτο (Ιωάννης Δασκαρόλης, Μεταξάς εναντίον Τσαλδάρη. Η άγνωστη αντιβενιζελική σύγκρουση (1924-1928), ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ, 2023).

Κρίσιμα ερωτήματα

Η 28η Οκτωβρίου 1940 αποτελεί ορόσημο αντίστασης του νέου Ελληνισμού. Έξαρση καθολικού χαρακτήρα του νεοελληνικού έθνους, που επιβεβαιώνει την επισήμανση του γνωστού σύγχρονου ιστορικού Ν. Σβορώνου ότι «ο αντιστασιακός χαρακτήρας διέπει ολόκληρη τη νεοελληνική ιστορία». Σήμερα, έναντι ποίου καλείται να αντισταθεί ο ελληνικός λαός; Ποιος είναι ο εχθρός και ο επίβουλος; Ποια η μορφή και το περιεχόμενο της σύγχρονης αντίστασης; Οι εκπαιδευτικοί θεσμοί λειτουργούν, έτσι ώστε να καλλιεργείται η εθνική ταυτότητα και η επίγνωση ότι χωρίς ζωντανή και δρώσα την εθνική μνήμη το μέλλον είναι αβέβαιο και ναρκοθετημένο;
Τα τρόπαια που έστησαν οι πρόγονοί μας είναι για να τα θαυμάζουμε, να τα χαζεύουμε και να επαιρόμασθε, ή για να τροφοδοτούν την κριτική στάση και τη μετάνοια για τα σφάλματά μας και να παρωθούν σε μίμηση των εκείνων αρετών; Εν προκειμένω, είναι άκρως διδακτικός ο λόγος του Δημοσθένη: «Νομίζετε τους προγόνους υμών αναθείναι τα τρόπαια, ουχ ίνα θαυμάζητε αυτά θεωρούντες, αλλ’ ίνα μιμήσθε τας εκείνων αρετάς»

ΦΩΤΟ: Μπροστά στη χιονισμένη Τρεμπεσίνα. Ιανουάριος 1941.

τοῦ Ἄγγελου Καλογερόπουλου 

«Κάτι ἀλήθεια συμβαίνει ἐδῶ, κάτι μυστικό
κάτι πλούσιο καὶ παράξενο σὰν τοπίο τοῦ βυθοῦ».

Δὲν θὰ πρωτοτυπήσουμε ἂν ποῦμε ὅτι ὁ Σαββόπουλος, ὁ μεγάλος τραγουδοποιός, εἶναι ποιητής. Τὸ ποιητικὸ τραγούδι τοῦ Σαββόπουλου ἔχει ἕναν σαφὴ πνευματικὸ προσανατολισμό, ποὺ δὲν ἐξαντλεῖται μόνο στὸν ἐπαναστατικὸ κοινωνικὸ χαρακτήρα του (στὴ νεανική του περίοδο) ἢ στὴν ὀξυδερκὴ καὶ διεισδυτική του ματιά, ἀλλὰ ἀναζητᾶ πάντα (ἀπὸ τὸ «Περιβόλι τοῦ Τρελοῦ» μέχρι τὸ «Φῶς στὶς 10 τὸ πρωί») τὴν μυστικὴ πηγὴ ποὺ δίνει νόημα στὴν παρούσα ζωή. Ἀπὸ αὐτὸν τὸν πνευματικὸ ὁρίζοντα ὁδηγεῖται σὲ μιὰ πίστη («πίστη σὲ τί δὲν βρίσκω λόγια», λέει ὁ ἴδιος, «Canto», «Τραπεζάκια ἔξω») ποὺ τρέφει τὰ ὁράματά του.
Ὁ Διονύσης Σαββόπουλος στὰ πρῶτα του βήματα στὴν τέχνη τοῦ τραγουδιοῦ, μέσα ἀπὸ τὸν ἄστατο ἔρωτα, τοὺς πλανόδιους μάγους, τοὺς
ἀπόβλητους τοῦ καθωσπρεπισμοῦ, ἀναζητάει τὴ φωνὴ ποὺ θὰ διαμαρτυρηθεῖ γιὰ τὸν κόσμο τῆς μισθωτῆς σκλαβιᾶς, τῆς συμβατικῆς ὑποκρισίας, τοῦ διχασμοῦ, τοῦ πολέμου καὶ τῆς ἀπατηλῆς εὐμάρειας. Πολὺ γρήγορα ὅμως συνειδητοποιεῖ πὼς αὐτὴ ἡ φωνὴ θὰ σβήσει ἂν δὲν ἀναζητήσει τὴ μυστικὴ πηγὴ τοῦ φωτὸς ποὺ τὴν ζωοδοτεῖ.
Ἡ ἐνανθρώπιση αὐτῆς τῆς πηγῆς στὸ «Δέντρο» ὁδηγεῖ στὴν παραδείσια ἕνωση ποὺ μᾶς ἀπογειώνει στὸ «Περιβόλι τοῦ τρελοῦ». Ἑνότητα ποὺ θὰ ἀποκορυφωθεῖ στὸ «Ὀλαρία-ὀλαρά», τραγουδώντας τὴν ἀποκατάσταση τῶν πάντων. Ὅταν ὁ ΔΣ «γυρίζει σπίτι» («τὰ καλύτερα παιδιὰ κουράστηκαν καὶ γύρισαν στὸ σπίτι»), δὲν ἐπιστρέφει σὲ ἕναν πνευματικὸ ἐφησυχασμὸ ἢ κομφορμισμὸ ἀλλὰ ἀναζητάει μιὰ πνευματικὴ ἰθαγένεια, μιὰ ἀναβάπτιση σὲ μιὰ παράδοση ποὺ ἀνοίγει νέους ὁρίζοντες καὶ μουσικὰ μεταφράζεται στὸ «βαλκανικὸ ρὸκ» ἢ στὸ «ρὸκ τοῦ μέλλοντός μας», ὅπως θὰ πεῖ ἀργότερα. Ἀπὸ τὸ νεοκυματικὸ 9/8 τοῦ «Μία ἡ ἄνοιξη» καὶ τὴν ἀπογειωτικὴ «Θαλασσογραφία» περνάει στὸν «Μπάλλο», ὅπου ἐπανευρίσκει τὰ ὅρια τῆς τέχνης καὶ τῆς κοινότητας, γιὰ νὰ συνομιλήσει μὲ τὴν παράδοση τόσο τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολῆς, μὲ τελευταία της ἀπόληξη τὸ ρεμπέτικο («Ζεϊμπέκικο»), ὅσο καὶ τοῦ Βορρᾶ («Μαύρη θάλασσα»). Δύο δρόμοι πού, ἂν τοὺς βαδίσει κανείς, θὰ καταλήξει στὴν πνευματικὴ παράδοση τοῦ Βυζαντίου, ποὺ δίνει τὸν «χαρισμένο λόγο» («Ἂν δὲν εἶχες λόγο χαρισμένο / θἄσουνα ψωμὶ σκουληκιασμένο» ‒ «Κανονάκι»).

Σαββόπουλος, τὸ Βαλκανικὸ ρόκ

Ὁ «Μπάλλος» (1971) ὑπῆρξε ἡ πρώτη προσπάθεια τοῦ Σαββόπουλου νὰ χρησιμοποιήσει τὴ γλώσσα τῆς ρὸκ μουσικῆς συνυφασμένη μὲ τὴ γλώσσα τῆς μουσικῆς μας παράδοσης. Ὁ Σαββόπουλος επιδιώκει ὥστε καὶ ὁ λόγος του καὶ ἡ μουσική του νὰ βαφτιστοῦν σὲ μιὰ παράδοση ποὺ θέλει τὸν λόγο καὶ τὴν μουσικὴ σὲ μιὰν ἑνότητα ποὺ πηγάζει ἀπὸ τὴν ἀρχαία τραγωδία καὶ συνεχίζει νὰ ζεῖ στὶς ἐκκλησιαστικὲς ἀκολουθίες καὶ στὴ λαϊκὴ παράδοση τῶν Βαλκανίων, ἐνῶ παραλλάσσει τὸν περίφημο στίχο τοῦ Νίκου Ἐγγονόπουλου «ἐδῶ εἶναι Βαλκάνια/ δὲν εἶναι παῖξε γέλασε»!
Αὐτὸ τὸ βαλκανικὸ ὅραμα τοῦ Σαββόπουλου τὸ βλέπουμε νὰ ἐκφράζεται καὶ στὸ τραγούδι του «Μαύρη θάλασσα», ὄχι μόνο στοὺς στίχους («στα μάγια και στα όνειρα καμπάνα και καντήλα / Πόλη, Βάρνα, Οδησσός, Κοστάντζα και Μπραΐλα / και σε χρόνο μυστικό σαν ηφαίστειο του Αίμου / λεγεώνες του πολέμου»), ἀλλὰ καὶ στὴν μουσική, καθὼς μάλιστα κλείνει μὲ μιὰ παραλλαγὴ τοῦ Ζωναράδικου χοροῦ. Χωρὶς νὰ λησμονεῖ τὸ βυζαντινὸ ὑπόβαθρο: «Μυθικὸ πουλὶ μὲ δυὸ κεφάλια / Στοῦ Παλαιολόγου τὰ κόκκινα σανδάλια».
Στὴ συλλογή τραγουδιῶν «Μὴν πετάξεις τίποτα» ὁ Σαββόπουλος, ξεκινώντας ἀπὸ τὸ «βόρειο» αἴσθημά του (βλέπε «Ἀκτῖνες τοῦ Βορρᾶ»),ποὺ τὸ ἀντιπαραθέτει στὸ τουριστικὸ Αἰγαῖο, φωτίζει ἕναν γεωγραφικὸ τόπο ποὺ ἁπλώνεται στὴ Χερσόνησο τοῦ Αἵμου κι ἀναζητᾶ τὴν ἑνότητά του στὸ «θεῖο Βυζάντιο».
Ἀπὸ τὸν μικρὸ Πέτρο ποὺ βρέθηκε, ἀπὸ τὸ Βελιγράδι, μαζί του στὸ ἴδιο θρανίο καὶ μὲ τὸ παιδικό τους βιοὺ μάστερ νὰ βλέπουν ὄχι μόνο τὶς μαγικές του εἰκόνες, ἀλλὰ καὶ τὶς ταραχὲς στὴν Κύπρο καὶ στὴν Πόλη καὶ τὴν Οὐγγρικὴ ἐξέγερση τοῦ 1956 («Πρεσθλάβες»). Στὴν τραγικὴ ἐπικαιρότητα τῆς ἐποχῆς ποὺ γράφεται αὐτὸ τὸ τραγούδι, τὰ Βαλκάνια εἶναι πάλι σὲ ἀναστάτωση, ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ ’90. Πτώση τοῦ καθεστῶτος, διάλυση τῆς Γιουγκοσλαβίας, πόλεμοι, βομβαρδισμοὶ κατὰ τῆς Σερβίας κ.λπ.
Ἀναστάτωση ποὺ τὴν παρακολουθεῖ ἀπὸ τὴν ἔγχρωμη τηλεόρασή του κι ἀντιλαμβάνεται ὅτι ὁ «παιδικός του ἐθνικισμὸς» στηρίζεται σὲ μιὰ οἰκουμενικότητα, ἡ ὁποία τώρα εἶναι βουβὴ κι ὅλοι τώρα οἱ ἀδελφοὶ λαοὶ ‒ποὺ τοὺς βλέπεις μετανάστες στὸ μετρὸ ν’ ἀναζητοῦν μιὰ καλύτερη τύχη‒ ἔχουν χάσει κάθε ἐπαφή, κάθε φῶς, κάθε ἐλπίδα. Ἀκόμα κι ὁ παιδικός του φίλος θὰ γελάει, ἀλλὰ τὸ βαθὺ αἴσθημα τοῦ τραγουδιστῆ
τὸν κάνει νὰ πιστεύει ὅτι τὸ αὐγὸ τοῦ ἀετοῦ θὰ γεννήσει πάλι ἕναν δικέφαλο.
Ἡ δική μας Εὐρώπη εἶναι οἱ τόποι τοῦ Ρήγα Φερραίου, ἐπαναλαμβάνει στὴν ἐπωδό. Τόποι ποὺ ἐμπνέουν ἕνα σταθερὸ ὅραμα σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν ρευστὴ ροὴ τῶν εἰδήσεων καὶ τὴν τρέχουσα ἐπικαιρότητα. Τὰ ὁράματα εἶναι διαχρονικὰ καὶ δὲν ἐξαρτῶνται ἀπὸ τὴν πρακτικὴ ἐφαρμογή τους στὴ μία ἢ στὴν ἄλλη ἱστορικὴ συγκυρία.
Ἡ πραγμάτωση τῶν ὁραμάτων ἐγκαινιάζεται μέσα σὲ μιὰ ἄλλη, ἀνώτερη σφαίρα, πνευματική. Καὶ γι’ αὐτὸ ὁ γεωγραφικὸς προσδιορισμός τους δὲν εἶναι ἀκριβής.
Ἡ ἑλληνικότητα, γιὰ τὸν Σαββόπουλο, εἶναι πνευματικὴ στάση ποὺ ἐνσαρκώνεται μέσα ἀπὸ τὴν βυζαντινὴ παράδοση (ἄλλο ἕνα στοιχεῖο ποὺ ἀγνόησε ἡ κριτική) κι ὄχι αὐτάρεσκος ἐθνικιστικὸς ἐγκλωβισμός. Ἡ οἰκουμενικότητα τῆς βυζαντινῆς παράσδοσης ‒καὶ ὄχι ὁ σφετερισμός της ἀπὸ τὸν ἑλληνικὸ ἐθνικισμό‒ συνδέεται ἄμεσα μὲ τὸ ὅραμα τῆς βαλκανικῆς ἑνότητας καὶ συντελεῖ ὥστε οἱ βαλκανικοὶ λαοὶ καὶ ἡ βαλκανικὴ δημιουργία νὰ ἀναδείξουν μιὰ νέα ζωοποιό πνευματικότητα σὲ ἕνα ἑνιαῖο εὐρωπαϊκὸ ὅραμα. Αὐτοὶ εἶναι «τοῦ Φεραίου οἱ τόποι στὴν Εὐρώπη».
Καὶ μουσικὰ ἐξ ἄλλου ἀντλεῖ ἀπὸ αὐτὴν τὴν παράδοση σὰν ἕνας σύγχρονος ἄνθρωπος ποὺ δὲν ζητᾶ νὰ μιμηθεῖ ἕνα «ἰδανικὸ» παρελθόν.
Ξεκινώντας σχεδὸν μὲ μιὰ ἐμμελὴ ἀπαγγελία, δένει ἄμεσα τὸν λόγο μὲ τὸ μέλος, ἐνῶ ἡ ἐνορχήστρωση μὲ τὴν συνεκτικὴ παρουσία τοῦ μπάσου σμίγει χάλκινα πνευστά, νυκτὰ ἔγχορδα καὶ τὴ βουλγάρικη χορωδία τῶν γυναικείων φωνῶν σὲ ἕνα ἁρμονικὸ σύνολο, ποὺ κορυφώνεται στὴ μελωδικὴ ἐπωδό. Ἐπωδὸς στὴν ὁποία κυριαρχεῖ ἡ φωνή, τὸ κατ’ ἐξοχὴν ὄργανο τοῦ μέλους καὶ τῆς ὠδῆς.
Ἔτσι, ὁ Σαββόπουλος ἀπὸ τὶς μυθικές του Πρεσθλάβες συναντάει τὸν δικό του Βορρᾶ («τοῦ βορρᾶ σου ἀκτίνες οἰκουμενικές») στὴν νοτιοανατολικὴ Κύπρο καὶ χαιρετίζει τὴν ἐνθρόνιση τοῦ νέου ‒τότε‒ Ἀρχιεπισκόπου μὲ τὸν στίχο:
«Ὁ Βορρᾶς σου εἶναι ἐκεῖ στὴ Λευκωσία, στὸν Χρυσόστομο πλάι στὴν πράσινη γραμμή.Καὶ δὲ δέχεται ἄλλη Ὁμοσπονδία, μόνο τῶν Βαλκανίων τὴ Βυζαντινή».

Χριστιανική 23 Οκτωβρίου 2025

Η φωτογραφία εἶναι ἀπὸ ἔργο του Μπάμπη Πυλαρινού.

του Γιώργου-Νεκτάριου Παναγιωτίδη-

Μπήκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση η Χώρα της Φιλοκαλίας, είχε γράψει το 1981 η γαλλική Le Monde: «Καλωσορίζουμε την χώρα της Φιλοκαλίας, την χώρα του Βασιλείου, του Γρηγορίου, του Χρυσοστόμου»! Άλλωστε, ο Έρασμος είχε γράψει ότι ο Βασίλειος είναι «μείζων (=μεγαλύτερος) του Αριστοτέλους»!
Πέρασαν έκτοτε 44 χρόνια, και σήμερα η Le Monde γράφει κάτι αλλότριο: «Οι Έλληνες νομοθέτες εγκρίνουν την εισαγωγή της 13ωρης εργασιακής απασχόλησης». Η Ελλάδα του 2025 εζήλωσε δόξαν… Χιλής του Πινοσέτ! Η Υπουργός Εργασίας, η κυρία Κεραμέως, πρώην Παιδείας, νεαρά και εκλεκτή ποικίλων συντροφιών και… λεσχών, επικαλέστηκε ότι εργαζόμενοι έρχονται και ζητούν τη δυνατότητα νόμιμης απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, νόμιμη μάλιστα μα και με… επιμίσθιο 40% βεβαίως-βεβαίως, και συνέτριψε τον κόσμο της εργασίας ως… σκεύη κεραμέως. Η 13ωρη εργασία είναι πλέον νόμιμη, για το καλό μας!

Details

ΕΡΓΑΣΙΑΚO ΔΙΚΑΙO…

Σκόνη και θρύψαλα

Κυκλοφορεῖ τὸ νέο φύλλο τῆς Πέμπτης 23ης Ὀκτωβρίου 2025 τῆς «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ». Στὸ κύριο ἄρθρο τῆς ἐφημερίδας τοῦ Γιώργου Νεκτάριου Παναγιωτίδη μὲ τὸν τὸν παραπάνω τίτλο, τονίζονται μετξύ άλλων τα εξής:

«Η Ελλάδα του 2025 εζήλωσε δόξαν… Χιλής του Πινοσέτ! Η Υπουργός Εργασίας, η κυρία Κεραμέως, πρώην Παιδείας, νεαρά και εκλεκτή ποικίλων συντροφιών και… λεσχών, επικαλέστηκε ότι εργαζόμενοι έρχονται και ζητούν τη δυνατότητα νόμιμης απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, νόμιμη μάλιστα μα και με… επιμίσθιο 40% βεβαίως-βεβαίως, και συνέτριψε τον κόσμο της εργασίας ως… σκεύη κεραμέως. Η 13ωρη εργασία είναι πλέον νόμιμη, για το καλό μας!…»

Ὁλόκληρο τὸ ἄρθρο ἐδῶ

Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΜΕ ΤΑ ΠΛΗΡΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ-ΓΡΑΦΤΕΙΤΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΠΛΗΡΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ Details

«Ἀδέλφια μου, μακριὰ ἀπὸ τὴν πίστη τοῦ δοξασμένου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ οἱ διακρίσεις καὶ οἱ προσωποληψίες. Ἂν ἔρθει στὴ συγκέντρωσή σας ἕνας μὲ χρυσὸ δαχτυλίδι καὶ ὡραῖα ροῦχα κι ἔρθει κι ἕνας φτωχὸς μὲ ροῦχα τῆς δουλειᾶς, κι ἐσεῖς δώσετε ἰδιαίτερη σημασία σ’ ἐκεῖνον ποὺ φορεῖ τὰ ὡραῖα ροῦχα καὶ τοῦ πεῖτε «Κάθεῖστε ἐδῶ» καὶ στὸ φτωχὸ πεῖτε «στάσου σὺ ἐκεῖ», ἢ «κάτσε ἐδῶ, στὰ πόδια μου, δὲν κάματε ἀπαράδεκτη διάκριση καὶ δὲν κρίνατε μὲ λαθεμένα κριτήρια;…. ….Ξευτελίζετε τὸν πιστὸ ἐπειδὴ εἶναι φτωχός.» (Ἰακώβου Καθολικὴ Ἐπιστολὴ β’ 1-4 καὶ 6)
• Ἰδιαίτερα ἐπίκαιρο εἶναι τὸ μεστὸ περιεχόμενο τῆς Καθολικῆς Ἐπιστολῆς τοῦ ἁγίου Ἰακώβου τοῦ ἀδελφοθέου ποὺ σήμερα γιορτάζει. Παραθέτουμε τὰ ἀποσπάσματα στὴ μετάφραση τοῦ ἀείμνηστου ἱδρυτῆ τῆς ἐφημερίδας μας Νίκου Ψαρουδάκη, ποὺ ἐκοιμήθη τέτοια μέρα, πρὶν δέκα ἐννέα χρόνια.
• Ἐπίκαιρο σὲ καιροὺς ποὺ αὐξάνονται οἱ ἀνισότητες καὶ οἱ κοινωνικὲς διακρίσεις, μὲ τὸν πλοῦτο νὰ σωρεύεται ὅλο καὶ σὲ πιὸ λίγους. Καὶ ὅλο καὶ πιὸ πολλοὺς νὰ ἐξαθλιώνονται καὶ νὰ μένουν στὸ περιθώριο τῆς κοινωνίας, νὰ ὑπάγονται στὴν κατηγορία τοῦ «ὑποποδίου», γιὰ νὰ μεταχειριστοῦμε τὴν ἔκφραση τοῦ ἀρχαίου κειμένου.
• Ἐπιπλήττοντας τὶς διακρίσεις ὑπὲρ τῶν ἰσχυρῶν, ὁ Ἰάκωβος ὁ ἀδελφόθεος κάνει μιὰ σημαντικὴ διευκρίνιση: «Ἂν βέβαια τοὺς φέρεστε ἔτσι σύμφωνα μὲ τὴ βασικὴ ἀρχὴ «Ἀγάπα τὸν πλησίον σου σὰν τὸν ἑαυτό σου», τότε ἀλλλάζει τὸ πρᾶγμα. Ἂν ὅμως τὸ κάνετε ἀπὸ προσωποληψία, αὐτὸ δὲν εἶναι σωστὸ καὶ εἶσθε παραβάτες τοῦ νόμου.» (ὅ.π. 8-9).
• Εἶναι αὐτονόητο γιὰ κάθε Χριστιανό ὅτι τὸ μίσος πρὸς ὁποιονδήποτε συνάνθρωπο, δὲν ἔχει θέση σὲ ὁποιαδήποτε ἐκδοχή του. Περιλαμβανομένου καὶ τοῦ ταξικοῦ μίσους. Τὸ ὁποῖο καὶ ὑπῆρξε κινητήρια δύναμη γιὰ τὴ δημιουργία τυραννικῶν καὶ ταξικῶν καθεστώτων ἄλλου τύπου.
• Ταυτόχρονα ὅμως, στιγματίζει τὴν ὑποτέλεια μερίδας τῶν Χριστιανῶν ἀπὸ τότε, ἀπέναντι στοὺς κοινωνικὰ ἰσχυροὺς καὶ στοὺς ἀδικητές: «Δὲν εἶναι οἱ πλούσιοι αὐτοὶ ποὺ σᾶς τραννοῦνε καὶ δὲν εἶναι αὐτοὶ ποὺ σᾶς τραβᾶνε κάθε τόσο στὰ δικαστήρια; Δὲν εἶναι αὐτοὶ ποὺ προσβάλλουν τὸ χριστιανικό σας ὄνομα;» (ὅ.π. 6-7).
• Καὶ κατ’ ἐπέκταση, τὴ νομιμοποίηση τοῦ καθεστῶτος τῆς κοινωνικῆς ἀδικίας καὶ τῆς ἐκμετάλλευσης. Μὲ τὸν τρόπο αὐτό, ὁ ἀκίνδυνος συστημικὸς Χριστιανισμὸς προσέβαλλε στὴ συνέχεια τὸ χριστιανικό μας ὄνομα, ἐπὶ αἰῶνες καὶ κατ’ ἐξακολούθηση σὲ ὅλο τὸν κόσμο κι ἐξακολουθεῖ νὰ τὸ κάνει ἀποπροσανατολίζοντας τοὺς πιστούς. Καὶ ταυτόχρονα σκανδαλίζοντας ἑκατομμύρια τοὺς ὁποίους ἔστρεψε στὴν ἀθεΐα.
• Μὲ χαρακτηριστικὸ παράδειγμα τοὺς ἰδεολογικοὺς ἀπολογητὲς τοῦ μετεμφυλιακοῦ κράτους καὶ τῆς «Ἑλλάδας Ἑλλήνων Χριστιανῶν» στὴν πατρίδα μας.
• Μὲ τὸ Νίκο Ψαρουδάκη καὶ ὅλους τοὺς τότε συναγωνιστές του στὴ ΧΔ καὶ στὴ «Χ» νὰ περιλαμβάνονται στοὺς λίγους ποὺ ἔσωσαν τὴν τιμὴ τοῦ «χριστιανικοῦ ὀνόματος», ἡ ὁποία προσβαλλόταν μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο ἤδη ἀπὸ τὰ πρῶτα χριστιανικὰ χρόνια.

Χριστιανική 23 Οκτωβρίου 2025. Στήλη τα του Καίσαρος

Στὸ κεφάλαιο 5 τῆς Ἐπιστολῆς του, ὁ ἅγιος κατακεραυνώνει τοὺς ἐκμεταλλευτὲς ποὺ σωρεύουν πλοῦτο:  .

« Ἐλᾶτε τώρα ἐσεῖς οἱ πλούσιοι, κλάψετε και θρηνήσετε γιὰ τὶς συμφορὲς ποὺ σᾶς ἔρχονται. Ὁ πλοῦτος σας σάπισε καὶ τὰ ροῦχα σας τἄφαγε ὁ σκόρος. Τὸ χρυσάφι σας καὶ τὸ ἀσήμι σας σάπισε κι ἡ σκουριά τους θὰ μιλάει ἐναντίον σας καὶ θὰ φάει τις σάρκες σας σὰν τὴ φωτιά. Θησαυρίσατε τὴν καταδίκη σας γιὰ τὴν ἡμέρα τῆς κρίσεως. Τὰ ἀπλήρωτα μεροκάματα τῶν ἐργατῶν ποὺ θερίσανε τὰ χωράφια σας φωνάζουν κι οἱ φωνὲς τῶν θεριστάδων ἔχουνε φθάσει στ’ αὐτιὰ τοῦ παντοδύναμου Θεοῦ. Ζήσατε στὴ γῆ μὲ πολυτέλεια καὶ σπατάλη, παχύνατε σὰν θρεφτάρια γιὰ τὸν χασάπη. Καταδικάσατε καὶ σκοτώσατε τὸν ἀθῶο, χωρὶς νὰ φέρει ἀντίσταση.»

  • Το περιοδικό “London Illustrated News” και η εξέγερση του 1931

Του Γιάννη Πεγειώτη
Εκπαιδευτικού και Ερευνητή

Στο περιοδικό London Illustrated News της 14ης Νοεμβρίου του 1931 δημοσιεύτηκε ένα πολύ ενδιαφέρον αφιέρωμα για την εξέγερση των Οκτωβριανών και τις ενισχύσεις που απεστάλησαν για να καταπνιγεί το κίνημα. Τίτλος του αφιερώματος: «TROOP TRANSFORT OVERSEA BY AIR: HELP SENT FROM CAIRO TO CYPRUS». Το αφιέρωμα συνοδεύουν και έντεκα εντυπωσιακές φωτογραφίες από την πρώτη αερομεταφορά στρατευμάτων με πτήση πάνω από θάλασσα.

Έτσι μετά τη δημοσίευση φωτογραφιών του Κυβερνείου, πριν και μετά την εξέγερση, στο τεύχος της 7ης Νοεμβρίου του 1931, το περιοδικό επανέρχεται με νέες φωτογραφίες σχετικές με τα γεγονότα στην Κύπρο.

Η αερομεταφορά 150 στρατιωτών είχε ειδησεογραφικά καλυφθεί από το τεύχος της 31ης Οκτωβρίου του 1931. Εκεί γινόταν για πρώτη φορά αναφορά στις δυνατότητες των επτά Vickers Victoria μεταγωγικών της RAF.

Επίσης στους «Times» της 31ης Οκτωβρίου του 1931 ο ανταποκριτής στο Κάιρο ανάγγειλε την επιστροφή των πέντε Vickers στο Κάιρο την 29η του Οκτώβρη. Τα δύο άλλα Vickers παρέμειναν στην Κύπρο εκτελώντας μεταφορές προσωπικού από πόλη σε πόλη.

Ο ανταποκριτής των Times τόνιζε πως « η επιχείρηση εμπερικλείει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφού αυτή πιστεύεται ότι είναι η πρώτη φορά που στρατεύματα μεταφέρονται πάνω από θάλασσα αεροπορικώς».

«Η συνολική απόσταση της πτήσης από την Αίγυπτο στη Λευκωσία ήταν 550 μίλια περιλαμβανομένης και της υπερπτήσης πάνω από τη θάλασσα για 180 μίλια και ολοκληρώθηκε σε 7 ½ ώρες». Αυτά αναφέρει ο συντάκτης του περιοδικού.

Τα αεροπλάνα της επιχείρησης ήταν αποσπασμένα στο 216 Bomber Transport Squadron της Βασιλικής Αεροπορίας που εδρεύει στην Ηλιούπολη. Σε αυτά είχαν εφαρμόσει ειδικά δύο μηχανές Napier Lion.

Ο συντάκτης υπενθυμίζει πως τα αεροπλάνα αυτά και οι μηχανές είχαν διεκπεραιώσει με επιτυχία πτήση μετ’ επιστροφής από το Κάιρο στο Κέηπ Τάουν.

Επιπρόσθετα τονίζει ότι αεροπλάνα του ιδίου τύπου χρησιμοποιήθηκαν για να φυγαδεύσουν από την Καμπούλ τους Βρετανούς και τους ξένους υπηκόους κατά το χειμώνα του 1928-29.

Σε κάποια από τα Vickers ή στα υδροπλάνα συνοδείας φαίνεται να εγκαταστάθηκαν φωτογραφικές μηχανές γι’ αυτό και έχουμε κάποιες εκπληκτικές αεροφωτογραφίες της επιχείρησης. Κάποιες από αυτές δημοσιεύουμε ενώ τις υπόλοιπες θα φιλοξενήσουμε στο επόμενο «Ταξίδι στο Παρελθόν».

Η Κύπρος ήταν πάντα χώρος εφαρμογής στρατηγικών και πολεμικών καινοτομιών.

Μια από αυτές παρουσιάζουμε εκτενώς σε μια προσπάθεια εμβάθυνσης στην εσταυρωμένη πορεία για ελευθερία σε ένα νησί Ελληνικού τρόπου ζωής από τα βάθη των αιώνων.

Συνεχίζουμε την παρουσίαση του αφιερώματος στην εξέγερση των Οκτωβριανών που επιχειρεί το London Illustrated News της 14ης Νοεμβρίου του 1931.

Το δεύτερο μέρος του αφιερώματος φέρει τον τίτλο TROOP-CARRIERS ARRIVING IN CYPRUS. AIR-BORNE REINFORCEMENTS FROM EGYPT. Περιλαμβάνει πέντε εντυπωσιακές αεροφωτογραφίες που είχαν ληφθεί από ειδικές φωτογραφικές που τοποθετήθηκαν σε κάποια από τα μεταγωγικά αεροπλάνα που συμμετείχαν σε αυτό το ριψοκίνδυνο εγχείρημα αερομεταφοράς βρετανικών στρατευμάτων.
Στο κείμενο που συνοδεύει τις πέντε φωτογραφίες αναφέρονται πληροφορίες για τις εκατοντάδες συλλήψεις και τους εντοπισμούς αγωνιστών της ελευθερίας του νησιού.
Ανταποκρίσεις για τους εξόριστους, για τις καταμετρήσεις των ζημιών από την Παγκύπρια εξέγερση και τις ενέργειες των Βρετανών για να φορολογηθεί όλος ο πληθυσμός και να αποπληρωθούν οι ζημιές.
Για να κατανοήσει κάποιος τη σημασία των αεροπλάνων αυτών θα πρέπει να μελετήσει τη μαρτυρία του Βρετανού επικεφαλής των αποικιακών στρατευμάτων λοχαγού H. A Freeman ο οποίος αναφέρει στο κείμενο του «Η ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ 1931 ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ» δημοσιευμένο τον Ιανουάριο του 1933 στο επίσημο περιοδικό του Βρετανικού Υπουργείου Αμύνης, «The Army Quarterly». Αναφέρει ο Βρετανός αξιωματικός:
«Τα μεταγωγικά ήταν ανεκτίμητα για τη μεταφορά διμοιριών από τη Λευκωσία στις επαρχίες. Με το μέσο αυτό ήμουν σε θέση να στείλω μια διμοιρία πενήντα μίλια στη Λεμεσό ή Αμμόχωστο για να πραγματοποιήσουν σύλληψη να πάρουν όπλα ή λεφτά κλπ και να βρίσκονται πίσω στη Λευκωσία, το απόγευμα. Τα αεροπλάνα δε χρειάζονται φρουρά ενώ βρίσκονται στο έδαφος καθώς με το πρώτο σημάδι μιας επίθεσης απογειώνονταν αμέσως.
Μια αρχειακή πρόκληση αποτελεί η εξεύρεση όλων των αεροφωτογραφιών αυτής της στρατιωτικής επιχείρησης των Βρετανών για να καταπνιγεί αυτή η αυθόρμητη επανάσταση των Ελλήνων της Κύπρου.
Βέβαια συνολικότερη εικόνα θα μπορέσουμε να έχουμε όταν παρουσιάσουμε την προβολή που είχε η εξέγερση και η πυρπόληση του Κυβερνείου από το περιοδικό London Illustrated News της 7ης Νοεμβρίου του 1931 όπου σε φωτογραφικό αφιέρωμα παρουσιάζεται ελεγχόμενη η σύγκρουση της τοπικής Κυβερνήσεως με το αυθόρμητο κίνημα αυτοδιάθεσης του Ελληνικού λαού της Κύπρου.
Η εξέγερση των Οκτωβριανών αποτελεί ένα ανοικτό κεφάλαιο διερεύνησης και πρόσθετης εμβάθυνσης.
ΥΓ…Το κείμενο αυτό πρωτοδημοσιευτηκε στη μεγάλη έρευνα της εφημερίδας Επικαιροτητες
Παρακατώ επεξηγω την πολυετη αυτή έρευνα….

ΑΠΟ ΤΗ ΘΗΤΕΙΑ ΜΑΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ

Πάντα τη Δευτέρα έκλειναν τα περιθώρια.Να επιλεγεί το περιοδικό με αναφορές στην Κύπρο να μελετηθεί το πλαίσιο ιστορίας που το περιέβαλλέ.Ύστερα να γραφτεί το κείμενό αφού ερευνηθεί ο βίος του δημοσιογράφου και του φωτορεπόρτερ ή του φωτοειδησεογραφικού πρακτορείου.Τότε έγραφα σε μελάνι και χαρτί πράγμα που δυσκόλευε την ακάματη Ελένη Γιαννοπούλου.Ήταν και οι φωτογραφίες παλαιές και είχαν ανάγκη επεξεργασίας.Κάπως έτσι για χρόνια με τη συνδρομή του πολύπειρου δημοσιογράφου Κυριάκου Γιαννόπουλου κρατήσαμε τη σελίδα Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΣΤΟΝ ΞΕΝΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΥΠΟ .Ήταν στα σίγουρα ένα σχολείο παρά τον κόπο και την επίμοχθη έρευνα.
Πως αλλοιώς θα μαθαίναμε τόσους πολεμικούς ανταποκριτες περιοδικά πρακτορεία αρχεία μα προπαντός τα συμφέροντα των ισχυρών τα παίγνια της προπαγάνδας. Πως αλλοιώς;

Το περιοδικό The Illustrated London News υπήρξε το πρώτο εβδομαδιαίο εικονογραφημένο έντυπο στην Ιστορία του παγκόσμιου Τύπου. Η πρώτη έκδοση κυκλοφόρησε στις 14 Μαΐου του 1842. Συνέχισε να κυκλοφορεί εβδομαδιαία μέχρι το 1971.

Στο τεύχος της 7ης Νοεμβρίου του 1931 αφιερώνει δυο σελίδες πλήρεις φωτογραφιών για την εξέγερση των Οκτωβριανών. Όπως τονίσαμε και σε προηγούμενο δημοσίευμά μας, επιχειρεί μια συγκριτική παράθεση ανάμεσα στην εικόνα του Κυβερνείου προ της εξέγερσης και μετά την πυρπόληση των Οκτωβριανών.

Παλαιότερα είχαμε παρουσιάσει όλες τις φωτογραφίες που παρεχώρησε η κα Στόρρς τέσσερις απόψεις της πολυτελούς κατοικίας του Κυβερνήτη. Είχαμε μάλιστα σχολιάσει τη χλιδή που παρουσίαζε το εσωτερικό της κατοικίας.

Το London Illustrated News αποτελεί τη βασική πηγή φωτογραφιών για τα Οκτωβριανά. Έχει δημοσιεύσει περί τις δεκαπέντε φωτογραφίες εκείνων των ημερών και σίγουρα αποτελεί μια πρώτη καλή βάση για τη δημιουργία ενός αρχείου φωτογραφιών για τα Οκτωβριανά.

Στις πολυετείς μας έρευνες έχουμε επισημάνει και κάποιες άλλες φωτογραφίες σχετικές με την εξέγερση από τον γαλλικό και ιταλικό Τύπο. Δεν μπορέσαμε όμως να ανακαλύψουμε τη βασική πηγή των φωτογραφιών και τα ονόματα των βασικών φωτογράφων της εποχής.

Η εξέλιξη των Οκτωβριανών και οι τραγικές μέρες που ακολούθησαν αποτελούν ένα ερευνητικό τοπίο ανεξερεύνητο. Πολλές πτυχές παραμένουν άγνωστες.

Η φωτογραφική απεικόνιση της εξέγερσης και των καταπιεστικών μέτρων που ακολούθησαν αποτελεί ένα από τα ερευνητικά πεδία που μπορεί να κρύβει εκπλήξεις. Ερευνούμε τα τελευταία πέντε έτη και ομολογουμένως έχουμε επισημάνει ενδιαφέροντα αφιερώματα στον ξένο περιοδικό τύπο.

Ας ελπίσουμε ότι σύντομα η έρευνα θα μας ανταμείψει με νέα ευρήματα.

Το βρετανικό κυβερνείο μετά τα “Οκτωβριανά”-  Το Illustrated London News και το δισέλιδο φωτογραφικό αφιέρωμα στην εξέγερση του Οκτωβρίου

Το περιοδικό The Illustrated London News υπήρξε το πρώτο εβδομαδιαίο εικονογραφημένο έντυπο στην Ιστορία του παγκόσμιου Τύπου. Η πρώτη έκδοση κυκλοφόρησε στις 14 Μαΐου του 1842. Συνέχισε να κυκλοφορεί εβδομαδιαία μέχρι το 1971.

Στο τεύχος της 7ης Νοεμβρίου του 1931 αφιερώνει δυο σελίδες πλήρεις φωτογραφιών για την εξέγερση των Οκτωβριανών. Όπως τονίσαμε και σε προηγούμενο δημοσίευμά μας, επιχειρεί μια συγκριτική παράθεση ανάμεσα στην εικόνα του Κυβερνείου προ της εξέγερσης και μετά την πυρπόληση των Οκτωβριανών.

Παλαιότερα είχαμε παρουσιάσει όλες τις φωτογραφίες που παρεχώρησε η κα Στόρρς τέσσερις απόψεις της πολυτελούς κατοικίας του Κυβερνήτη. Είχαμε μάλιστα σχολιάσει τη χλιδή που παρουσίαζε το εσωτερικό της κατοικίας.

Το London Illustrated News αποτελεί τη βασική πηγή φωτογραφιών για τα Οκτωβριανά. Έχει δημοσιεύσει περί τις δεκαπέντε φωτογραφίες εκείνων των ημερών και σίγουρα αποτελεί μια πρώτη καλή βάση για τη δημιουργία ενός αρχείου φωτογραφιών για τα Οκτωβριανά.

Στις πολυετείς μας έρευνες έχουμε επισημάνει και κάποιες άλλες φωτογραφίες σχετικές με την εξέγερση από τον γαλλικό και ιταλικό Τύπο. Δεν μπορέσαμε όμως να ανακαλύψουμε τη βασική πηγή των φωτογραφιών και τα ονόματα των βασικών φωτογράφων της εποχής.

Η εξέλιξη των Οκτωβριανών και οι τραγικές μέρες που ακολούθησαν αποτελούν ένα ερευνητικό τοπίο ανεξερεύνητο. Πολλές πτυχές παραμένουν άγνωστες.

Η φωτογραφική απεικόνιση της εξέγερσης και των καταπιεστικών μέτρων που ακολούθησαν αποτελεί ένα από τα ερευνητικά πεδία που μπορεί να κρύβει εκπλήξεις. Ερευνούμε τα τελευταία πέντε έτη και ομολογουμένως έχουμε επισημάνει ενδιαφέροντα αφιερώματα στον ξένο περιοδικό τύπο.

Ας ελπίσουμε ότι σύντομα η έρευνα θα μας ανταμείψει με νέα ευρήματα.

  • Περιφερειακή Επισκόπηση Κρίσεων και συγκρούσεων στην Αφρική από το ACLED

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΓΕΙΩΤΗΣ

Το ACLED (Armed Conflict Location & Event Data – Δεδομένα Τοποθεσίας και Συμβάντων Ένοπλων Συγκρούσεων) είναι ένα ανεξάρτητο, αμερόληπτο παγκόσμιο παρατηρητήριο που συλλέγει, αναλύει και χαρτογραφεί δεδομένα σχετικά με τις συγκρούσεις και τις διαμαρτυρίες. Το ACLED παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες για να βοηθήσει στον εντοπισμό, την κατανόηση και την παρακολούθηση προτύπων και τάσεων σε καταστάσεις συγκρούσεων και κρίσεων σε όλο τον κόσμο.

Η βία των ανταρτών αυξήθηκε στην πολιτεία Μπόρνο της Νιγηρίας, η πρώτη καταγεγραμμένη επιδρομή με μη επανδρωμένο αεροσκάφος των ΗΠΑ στην περιοχή Σανάαγκ της Σομαλίας σκότωσε έναν ηλικιωμένο και στο Σουδάν οι RSF σημείωσαν πρόοδο στο Ελ Φασέρ.

Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό: Αυξάνονται οι μάχες που αφορούν το ISCAP

Η παραδοσιακά ντροπαλή οργάνωση Ισλαμικό Κράτος Κεντρικής Αφρικής (ISCAP) — επίσης γνωστή ως Συμμαχικές Αμυντικές Δυνάμεις (ADF) — ενεπλάκη σε αυξανόμενο αριθμό ένοπλων συγκρούσεων με κρατικές δυνάμεις και άλλες ένοπλες ομάδες τον Σεπτέμβριο, ο μεγαλύτερος από τον Σεπτέμβριο του 2024. Ενώ η πλειονότητα αυτών των μαχών περιελάμβανε αντιπαραθέσεις με στρατιωτικές δυνάμεις του Κονγκό και της Ουγκάντα στο πλαίσιο διμερούς συνεργασίας μέσω της Επιχείρησης Shujaa, αρκετές αντιπαραθέσεις έλαβαν χώρα και εναντίον ένοπλων μελών των τοπικών κοινοτήτων. Η αυξανόμενη εμπλοκή των τοπικών κοινοτήτων στην αυτοάμυνα έρχεται μετά από ανακοινώσεις Κονγκολέζων αξιωματούχων το 2024, οι οποίες ανέφεραν ότι ο στρατός του Κονγκό (FARDC) δεν διέθετε δυνατότητες και ενθάρρυναν άλλες ένοπλες ομάδες να καλύψουν το κενό ασφαλείας που άφησε η κατοχή της FARDC με το Κίνημα της 23ης Μαρτίου (M23) και τη βία των Αμυντικών Δυνάμεων της Ρουάντα . 1

Η πλειονότητα των περιστατικών βίας που αφορούσαν το ISCAP έλαβε χώρα στο Βόρειο Κίβου, αλλά μία από αυτές τις συγκρούσεις έλαβε χώρα δυτικά μέχρι την περιοχή Μπαφβασέντε της επαρχίας Τσόπο — μια περιοχή με σπάνιες επιχειρήσεις του ISCAP — όταν το ISCAP πολέμησε μια τοπική πολιτοφυλακή Μάγι-Μάγι στις 20 Σεπτεμβρίου στο Κοκότο. Τα μέσα ενημέρωσης του Ισλαμικού Κράτους ανέλαβαν την ευθύνη για την επίθεση και ανέφεραν ότι οι μαχητές σκότωσαν πέντε μαχητές Μάγι-Μάγι, τραυμάτισαν άλλους και συμμετείχαν στην αυξανόμενη βία στην επαρχία του Βόρειου Κίβου, όπου εξαπέλυσαν πολυάριθμες επιθέσεις εναντίον αμάχων.

Μαδαγασκάρη: Διαδηλώσεις υπό την ηγεσία των νέων δίνουν ώθηση στις κυβερνητικές αλλαγές

Τον Σεπτέμβριο, οι διαδηλώσεις κορυφώθηκαν στη Μαδαγασκάρη λόγω της επιδείνωσης των συνθηκών διαβίωσης, συμπεριλαμβανομένων των ελλείψεων νερού και ηλεκτρικού ρεύματος, οδηγώντας τελικά τον Πρόεδρο Άντρι Ρατζοελίνα στη διάλυση της κυβέρνησης. Μαζικές διαδηλώσεις, συνοδευόμενες από λεηλασίες, καταστροφές περιουσιών, επιθέσεις σε σπίτια πολιτικών, 2 και η επακόλουθη βίαιη αντίδραση των δυνάμεων ασφαλείας ξεκίνησαν στις 25 Σεπτεμβρίου και οδήγησαν σε περισσότερους από 20 αναφερόμενους θανάτους και δεκάδες τραυματισμούς μέχρι το τέλος του μήνα. 3 Οι αναταραχές επικεντρώθηκαν ιδιαίτερα στην πρωτεύουσα της χώρας, Ανταναναρίβο, αλλά καταγράφηκαν και σε επτά άλλες περιοχές της χώρας. Το κίνημα με επικεφαλής τους νέους εμπνεύστηκε από τα πρόσφατα γεγονότα στο Νεπάλ και υιοθέτησε ομοίως τη σημαία με το κρανίο και τα κόκαλα, εμπνευσμένη από το anime One Piece, με ένα ψάθινο καπέλο, ως σύμβολο του κινήματος. 4 Οι διαδηλώσεις τον Σεπτέμβριο έφτασαν σε παρόμοια επίπεδα με τον Οκτώβριο του 2023 , όταν οι διαδηλώσεις ζητούσαν τον αποκλεισμό του Ρατζοελίνα από τις προεδρικές εκλογές.

Εκτός από τη διάλυση της κυβέρνησης, ο Ρατζοελίνα απέλυσε τον υπουργό Ενέργειας και Υδρογονανθράκων, 5 ζήτησε να υποβληθούν αιτήσεις για τον διορισμό πρωθυπουργού και ζήτησε περαιτέρω διάλογο με τον πληθυσμό. 6 Ωστόσο, το κίνημα συνέχισε να κερδίζει δυναμική, με συλλογικότητες όπως το «Δεν θα συμβιβαστούμε» (με την ονομασία Tsy manaiky lembenana) και το «Αχόρταγοι με την κατανομή της ηλεκτρικής ενέργειας» (Leo délestage) να ζητούν περαιτέρω διαδηλώσεις. Οι διαμαρτυρίες καθοδηγούνται σε μεγάλο βαθμό από νέους που απαιτούν καλύτερη πρόσβαση σε νερό και ηλεκτρικό ρεύμα.

Μάλι: Η βία αυξάνεται εν μέσω αποκλεισμού καυσίμων που επέβαλε η JNIM στο Nioro du Sahel και στο Kayes

Στις αρχές Σεπτεμβρίου, η Jama’at Nusrat al-Islam wal-Muslimin (JNIM), η οποία συνδέεται με την Αλ Κάιντα, επέβαλε αποκλεισμό στις πόλεις Kayes και Nioro du Sahel στην περιοχή Kayes.7 Η ομάδα ανακοίνωσε εμπάργκο στα καύσιμα και στις εμπορικές μεταφορές και στοχοποίησε τους χρήστες του οδικού δικτύου που δεν τήρησαν τον αποκλεισμό. Επίσης, επιτέθηκε ή απήγαγε δεκάδες πολίτες και μεταφορείς, μεταξύ των οποίων έξι Σενεγαλέζους οδηγούς.8 Ως αποτέλεσμα, η πολιτική βία στις Kayes εκτοξεύτηκε στο υψηλότερο επίπεδο από τότε που η ACLED άρχισε να καταγράφει δεδομένα το 1997.

Στο πλαίσιο του αποκλεισμού στην δυτική περιοχή Kayes του Μάλι, το JNIM ξεκίνησε επίσης μια εκστρατεία συντονισμένων επιθέσεων στις περιοχές Koulikoro, Segou και Sikasso, κυρίως κατά μήκος των κύριων διαδρόμων μεταφοράς που συνδέουν τις πόλεις Kayes και Sikasso με την πρωτεύουσα Μπαμάκο. Ιδιαίτερος στόχος ήταν οι πομπές καυσίμων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων υπό στρατιωτική συνοδεία. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μαχητές έστησαν ενέδρα σε μια πομπή με περισσότερα από 100 βυτιοφόρα καυσίμων στις 14 Σεπτεμβρίου, σκοτώνοντας ή αιχμαλωτίζοντας αρκετούς στρατιώτες και πυρπολώντας 51 οχήματα. Το JNIM δημοσίευσε αργότερα εικόνες των κατεστραμμένων φορτηγών και των κατασχεμένων όπλων, επαναλαμβάνοντας τις απειλές του κατά οποιασδήποτε μεταφορικής δραστηριότητας που συνδέεται με το κράτος.

Η κυβέρνηση απάντησε με ένα κύμα αεροπορικών επιδρομών και επιδρομών με ελικόπτερα στη Ντιέμα, το Νιόρο ντυ Σαχέλ, τη Μεδίνα και την Κίτα. Οι στρατιωτικές δυνάμεις αύξησαν επίσης τις περιπολίες κατά μήκος των επηρεαζόμενων δρόμων και ισχυρίστηκαν ότι σκότωσαν δεκάδες μαχητές. Οι επιπτώσεις του εμπάργκο γίνονται ήδη αισθητές πολύ πέρα από το Κάγιες. Έχουν αναφερθεί ελλείψεις καυσίμων και απότομες αυξήσεις τιμών στο κεντρικό και νότιο Μάλι, συμπεριλαμβανομένων των Μόπτι, Κάγιες , Κουλικόρο, Σεγκού, Σικάσο, 10 και Μπαμάκο. 11

Νιγηρία: Αυξάνεται η θανατηφόρα βία των ανταρτών στην πολιτεία Μπόρνο

Στις 5 Σεπτεμβρίου, ισλαμιστές αντάρτες εξαπέλυσαν μια θανατηφόρα ενέδρα σε στρατιωτική βάση στο Νταρ αλ-Τζαμάλ, κοντά στα σύνορα Νιγηρίας-Καμερούν, σκοτώνοντας τουλάχιστον 63 άτομα – κυρίως πολίτες, μαζί με πέντε στρατιώτες. Η επίθεση πυροδότησε μια εκτεταμένη στρατιωτική αντίδραση σε όλη την πολιτεία Μπόρνο και οδήγησε σε ολοένα και πιο θανατηφόρα βία τον περασμένο μήνα, με τουλάχιστον 250 αναφερόμενους θανάτους σε όλη την πολιτεία. Ο στρατός ενέτεινε τις αεροπορικές και χερσαίες επιχειρήσεις, στοχεύοντας θέσεις των ανταρτών και καταδιώκοντας την φατρία Αλί Νγκούλντε της Μπόκο Χαράμ στο καταφύγιο του Δάσους Σαμπίσα και στα βουνά Μαντάρα. Το τελευταίο, το οποίο εκτείνεται στα σύνορα με το Καμερούν, παρέχει στους αντάρτες διασυνοριακή κινητικότητα για να αποφύγουν την αντιπαράθεση, ενώ το πυκνό, προστατευμένο έδαφος του Δάσους Σαμπίσα χρησιμεύει εδώ και καιρό ως στρατηγική βάση για τις επιχειρήσεις του Ισλαμικού Κράτους της Δυτικής Αφρικής (ISWAP) και της Μπόκο Χαράμ, συμπεριλαμβανομένης της βάσης για ενέδρες εναντίον των δυνάμεων ασφαλείας και των πολιτών, μαζί με έναν διάδρομο για λαθρεμπόριο σε όλη την περιοχή.

Εκτός από τη βάση στο Νταρ αλ-Τζαμάλ, το ISWAP συνέχισε μια σειρά από επιθέσεις εναντίον στρατιωτικών βάσεων και φυλακίων , συμπεριλαμβανομένης μιας συντονισμένης επίθεσης εναντίον στρατιωτικών βάσεων Κούμσε και Μπάνκι. Μέχρι στιγμής, το 2025, το ISWAP και η Μπόκο Χαράμ έχουν πραγματοποιήσει πάνω από 20 απόπειρες ενέδρας εναντίον στρατιωτικών βάσεων και στρατοπέδων στην πολιτεία Μπόρνο, οι οποίες επέτρεψαν στους αντάρτες να λεηλατήσουν στρατιωτικά εφόδια και προκάλεσαν τον εκτοπισμό πολλών ντόπιων πέρα από τα σύνορα προς το Καμερούν.

Σομαλία: Καταγράφηκαν οι πρώτες αμερικανικές επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη στη νέα βορειοανατολική πολιτεία

Τον Σεπτέμβριο, οι δυνάμεις ασφαλείας της Σομαλίας και η Διοίκηση της Αφρικής των Ηνωμένων Πολιτειών (AFRICOM) πραγματοποίησαν μια εκστρατεία στοχευμένων επιδρομών στο Sanaag, στο Lower Shabelle, στο Galgaduud και στο Hiraan που φέρεται να σκότωσαν αρκετά ανώτερα μέλη της al-Shabaab. Συγκεκριμένα, στις 9 Σεπτεμβρίου, η κυβέρνηση της Σομαλίας επιβεβαίωσε τον θάνατο του ανώτερου μαχητή της al-Shabaab Mohamed Abdi Dhiblaawe Afrah σε αεροπορική επιδρομή του Lower Shabelle. Ο Afrah κατηγορήθηκε για τον εγκέφαλο της βόμβας στην άκρη του δρόμου της 18ης Μαρτίου που είχε ως στόχο τη συνοδεία του προέδρου Hassan Sheikh Mohamud καθ’ οδόν προς το αεροδρόμιο στη διασταύρωση Ceel-gaabta στο Μογκαντίσου. 12 Στις 24 Σεπτεμβρίου, τρία μέλη της al-Shabaab, συμπεριλαμβανομένου ενός ανώτερου ηγέτη που κατηγορείται ότι σχεδίαζε επιθέσεις στο Middle Shabelle και στο Hiraan, σκοτώθηκαν επίσης σε επίθεση με drone που διεξήχθη από τις διεθνείς δυνάμεις σε συντονισμό με τη σομαλική κυβέρνηση στο Moqokori. 13

Μια αεροπορική επιδρομή των ΗΠΑ στις 13 Σεπτεμβρίου στη νεοσύστατη βορειοανατολική πολιτεία προκάλεσε διαμάχη, αφού σκότωσε τρία άτομα, συμπεριλαμβανομένου ενός σεβαστού πρεσβύτερου των Darod-Warsangali, του οδηγού του και ενός ακόμη ατόμου. Αυτή ήταν η πρώτη καταγεγραμμένη αμερικανική επιδρομή στην περιοχή Sanaag. Οι κάτοικοι της περιοχής και η νέα κυβέρνηση ισχυρίστηκαν ότι ο πρεσβύτερος είχε αναγνωριστεί λανθασμένα, ενώ η AFRICOM υποστήριξε ότι η επιδρομή εξάλειψε έναν έμπορο όπλων της al-Shabaab χωρίς να αποκαλύψει όνομα.14 Η al-Shabaab απέρριψε τον ισχυρισμό των ΗΠΑ και δήλωσε ότι δεν υπάρχει καμία σχέση με τον πρεσβύτερο.15 Διαμαρτυρίες κατά της δολοφονίας ξέσπασαν στις 15 Σεπτεμβρίου στα χωριά Ceel Buh και Badhan στο Sanaag, όπου οι κάτοικοι μπλόκαραν δρόμους με φλεγόμενα ελαστικά και πέτρες.

Το βορειοανατολικό κρατίδιο, το οποίο περιλαμβάνει τις περιοχές Sool, Sanaag και Cayn, ιδρύθηκε επίσημα στις 31 Αυγούστου μετά την εκλογή της ηγεσίας του.16 Τόσο η Σομαλιλάνδη όσο και το Πούντλαντ απορρίπτουν τη νομιμότητά του.17 Η Σομαλιλάνδη εμπλέκεται σε μάχες κατά των τοπικών πολιτοφυλακών από τον Ιανουάριο του 2023 και διεκδικεί κυριαρχία επί των περιοχών, ενώ το Πούντλαντ επιμένει ότι η πρωτεύουσα του Σανάαγκ και του Κέιν, Buuhooodle, εμπίπτει στον έλεγχό της. Στρατιωτικές κινητοποιήσεις εντός και γύρω από το νέο κρατίδιο τόσο από τη Σομαλιλάνδη όσο και από το Πούντλαντ παρατηρήθηκαν τον Σεπτέμβριο, κλιμακώνοντας τις εντάσεις.18

Σουδάν: Μάχη για τον έλεγχο στο Νταρφούρ και το Κορντοφάν

Σφοδρές συγκρούσεις σημειώθηκαν μεταξύ των Σουδανικών Ενόπλων Δυνάμεων (SAF) και των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF) στις αμφισβητούμενες πολιτείες του Βόρειου Νταρφούρ και του Βόρειου Κορντοφάν. Οι RSF σημείωσαν αξιοσημείωτα κέρδη στο Ελ Φασέρ, την πρωτεύουσα του Βόρειου Νταρφούρ, το οποίο αντιμετωπίζει πολιορκία από τις RSF για πάνω από ένα χρόνο . Στις 18 Σεπτεμβρίου, οι RSF κατέλαβαν για λίγο τη βάση των Κοινών Δυνάμεων του Νταρφούρ — συμμάχου των SAF — μετά από σφοδρές μάχες εναντίον των SAF, των Κοινών Δυνάμεων και της Λαϊκής Αντίστασης του Σουδάν. Οι επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυροβολικό των SAF τους ανάγκασαν να υποχωρήσουν. Μια εβδομάδα αργότερα, στις 25 Σεπτεμβρίου, οι RSF κατέλαβαν το αρχηγείο του Σώματος Τεθωρακισμένων των SAF μετά από συγκρούσεις με τις SAF και τους συμμάχους τους στο Ελ Φασέρ.

Εν μέσω των μαχών, οι επιθέσεις και οι βομβαρδισμοί των RSF εναντίον αμάχων οδήγησαν σε αρκετά περιστατικά με πολλά θύματα. Την 1η Σεπτεμβρίου, οι βομβαρδισμοί πυροβολικού των RSF σκότωσαν 18 έως 27 πολίτες και τραυμάτισαν τουλάχιστον 70 ακόμη. Στις 19 Σεπτεμβρίου, επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη των RSF έπληξαν ένα τζαμί στην αλ-Νταράτζα αλ-Ούλα, σκοτώνοντας 30 έως 84 πιστούς, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής των ιθαγενών διοικήσεων του καταυλισμού εσωτερικά εκτοπισμένων Αμπού Σουκ και του Νταρ Σοουόνι. Καθώς η σύγκρουση εντάθηκε στα μέσα Σεπτεμβρίου, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης των Ηνωμένων Εθνών ανέφερε ότι περίπου 7.500 άνθρωποι είχαν εκτοπιστεί από το Αμπού Σουκ στα βόρεια του Ελ Φασέρ και την ίδια την πόλη μεταξύ 17 και 19 Σεπτεμβρίου.19

Στο Βόρειο Κορντοφάν, οι μάχες κλιμακώθηκαν εν μέσω μιας προέλασης των SAF στην πολιτεία. Η πολιτεία, ένας βασικός διάδρομος που συνδέει το Νταρφούρ με το κεντρικό και νότιο Σουδάν, τον οποίο οι SAF πιέζουν να καταλάβουν, κατέγραψε τον Σεπτέμβριο τον υψηλότερο αριθμό μαχών από την έναρξη της σύγκρουσης τον Απρίλιο του 2023. Οι RSF ανακατεύθυναν ενισχύσεις στο Βόρειο Κορντοφάν από το Νταρφούρ και το Δυτικό Κορντοφάν για να υπερασπιστούν τις θέσεις τους.20 Στις 11 Σεπτεμβρίου, τα στρατεύματα των SAF απέκτησαν τον έλεγχο της Μπάρα, μιας στρατηγικής πόλης κατά μήκος μιας ζωτικής οδού εφοδιασμού που συνδέει το δυτικό Σουδάν με το Ομντουρμάν στο Χαρτούμ. Μετά από αυτή την προέλαση, αναφέρθηκαν νηοπομπές των RSF με δεκάδες οχήματα στα χωριά Τζιρετζίκ, Ουμ Νταγιόγκα και Σαράτζ βόρεια της Μπάρα, σηματοδοτώντας περαιτέρω κλιμάκωση. Η σύγκρουση συνεχίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια του μήνα καθώς και τα δύο αντιμαχόμενα μέρη μάχονταν για τον έλεγχο στρατηγικών τοποθεσιών στην πολιτεία, ιδίως γύρω από την πρωτεύουσα Ελ Ομπέιντ. Και οι δύο πλευρές απέκτησαν τον έλεγχο διαφόρων τοποθεσιών.

Υποσημειώσεις

Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, «Επιστολή της 27ης Δεκεμβρίου 2024 από την Ομάδα Εμπειρογνωμόνων για τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό προς τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας», S/2024/969, Παράρτημα 10

Farah Najjar, «Η Μαδαγασκάρη επιβάλλει απαγόρευση κυκλοφορίας μετά από βίαιες διαμαρτυρίες κατά των διακοπών νερού και ρεύματος», Al Jazeera, 25 Σεπτεμβρίου 2025

Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, «Μαδαγασκάρη: Η Αρχηγός των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σοκαρισμένη από τη βίαιη αντίδραση στις διαμαρτυρίες για το ηλεκτρικό ρεύμα και το νερό», 29 Σεπτεμβρίου 2025

Kate Hairsine, «Ο πρόεδρος της Μαδαγασκάρης απολύει την κυβέρνηση μετά από διαμαρτυρίες της Γενιάς Ζ», Deutsche Welle, 29 Σεπτεμβρίου 2025

France24, «Η Μαδαγασκάρη απέλυσε τον υπουργό Ενέργειας μετά από επανειλημμένες διακοπές ρεύματος που πυροδότησαν διαμαρτυρίες», 26 Σεπτεμβρίου 2025

Lovasoa Rabary, «Οι διαδηλωτές της Μαδαγασκάρης επιστρέφουν στους δρόμους παρά την κίνηση διάλυσης της κυβέρνησης», Reuters, 30 Σεπτεμβρίου 2025

Studio Tamani, «Γιατί οι ένοπλες ομάδες στοχεύουν την περιοχή Kayes;» 8 Σεπτεμβρίου 2025 (Γαλλικά) ·  BBC, «Γιατί η κυριαρχία των ένοπλων ομάδων στο νότιο Μάλι έχει επιπτώσεις πέρα από τα σύνορά του», 17 Σεπτεμβρίου 2025 (Γαλλικά)

David Baché, «Μάλι: Οι τζιχαντιστές του JNIM επιβάλλουν αποκλεισμό στους Kayes και Nioro, συγγενείς του απαγόμενου σερίφη Nioro», RFI, 4 Σεπτεμβρίου 2025 (Γαλλικά) ·  Dakar Actu, «Έξι Σενεγαλέζοι που απήχθησαν στο Μάλι: ένα από τα θύματα αφηγείται την ιστορία της απαγωγής», 7 Σεπτεμβρίου 2025 (Γαλλικά)

RFI, «Μάλι: Η έλλειψη καυσίμων επιδεινώνεται σε ορισμένες περιοχές της χώρας», 24 Σεπτεμβρίου 2025 (Γαλλικά) ·  Afrik Soir, «Μάλι: Η έλλειψη καυσίμων επιδεινώνεται στο Μόπτι, επηρεάζοντας σοβαρά την καθημερινή ζωή», 24 Σεπτεμβρίου 2025 (Γαλλικά)

Isidore Kouwonou, “Ο αποκλεισμός των φορτηγών καυσίμων της JNIM προκαλεί έλλειψη στο Mopti του Μάλι”, BBC Afrique, 25 Σεπτεμβρίου 2025 (Γαλλικά)

Τηλεφωνική συνέντευξη με κάτοικο της περιοχής, ACLED, 25 Σεπτεμβρίου 2025

Somali Guardian, «Ο «εγκέφαλος» της Αλ Σαμπάμπ στη Σομαλία πίσω από την απόπειρα δολοφονίας του προέδρου σκοτώθηκε σε επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος», 10 Σεπτεμβρίου 2025

Hiiraan, “Αεροπορική επιδρομή σκοτώνει τους ηγέτες της Al-Shabab στο Hiiraan καθώς τα σομαλικά στρατεύματα πολεμούν τους μαχητές στο Bay”, 24 Σεπτεμβρίου 2025

Hiiraan, «Η βορειοανατολική κυβέρνηση καταδικάζει τη δολοφονία ενός παραδοσιακού πρεσβύτερου σε αεροπορική επιδρομή», 16 Σεπτεμβρίου 2025. Διοίκηση Ηνωμένων Πολιτειών  για την Αφρική, «Οι δυνάμεις των ΗΠΑ διεξάγουν επιθέσεις με στόχο την αλ Σαμπάαμπ», 17 Σεπτεμβρίου 2025

Asad Cabdullahi Mataan, «Η Al Shabaab απορρίπτει τον ισχυρισμό των ΗΠΑ για το χτύπημα που σκότωσε τον πρεσβύτερο», Caasimada, 19 Σεπτεμβρίου 2025

Εθνικό Πρακτορείο Ειδήσεων της Σομαλίας, «Το Υπουργείο Εσωτερικών δημοσιεύει δήλωση σχετικά με την οριστικοποίηση του σχηματισμού του κράτους του βορειοανατολικού κράτους της Σομαλίας», 31 Αυγούστου 2025

Hiiraan, “Puntland VP προειδοποιεί ότι η Σομαλία κινδυνεύει να επιστρέψει στην κατάρρευση του 1991”, 22 Σεπτεμβρίου 2025

Ένα τοπικό δίκτυο και συνεργάτης του ACLED ανέφεραν κινήσεις των δυνάμεων ασφαλείας του Puntland και της Somaliland στις περιοχές Sool και Sanaag. Δείτε επίσης:  Hiiraan, “Northeastern administration accuses Somaliland of military mobilization”, 17 Σεπτεμβρίου 2025

Reliefweb, «Συναγερμός DTM Sudan Flash: Al Fasher (πόλη Al Fasher), Βόρειο Νταρφούρ (Ενημέρωση 096): 21 Σεπτεμβρίου 2025», 22 Σεπτεμβρίου 2025

Sudan Tribune, «Σφοδρές μάχες συγκλονίζουν το Κορντοφάν του Σουδάν καθώς ο στρατός προελαύνει, οι RSF ενισχύονται», 15 Σεπτεμβρίου 2025

Λόγω των αυξημένων υποχρεώσεών μας, ιδίως ενόψει του τέλους του μηνός, απευθύνουμε θερμή παράκληση, τα μέλη της ΧΔ και όσοι φίλοι επιθυμούν, να ενταχθούν στο πρόγραμμα της μηνιαίας εισφοράς για την κάλυψη των παγίων εξόδων. Επίσης, όσοι συνδρομητές οφείλουν συνδρομή να την εξοφλήσουν. Θερμές ευχαριστίες σε όσους και όσες έχουν ήδη ανταποκριθεί! Details

«Οι Χριστιανοί ενώπιον της καινοφανούς θεότητας των αγορών και των αξιών / αξιώσεών της».

Με αυτό το θέμα η «Χριστιανική», σε συνεργασία με τη Μητρόπολη Περιστερίου, οργανώνει Ημερίδα, την Τρίτη 11 Νοεμβρίου 2025, στις 6:00 μ.μ. Η Ημερίδα θα γίνει στο Αμφιθέατρο του Επισκοπείου της Ι. Μ. Περιστερίου, Χαλκοκονδύλη 29 και Εθνικής Αντιστάσεως (πρόσβαση από τη στάση μετρό Άγιος Αντώνιος – με το λεωφορείο 823 Αγ. Αντώνιος-Αγ. Βασίλειος, στάση της οδού Αγαθηνού).
Ομιλητές ο Θανάσης Ν. Παπαθανασίου, ο Κώστας Καμαριάρης και π. Ευάγγελος Παπανικολάου.
Η Ημερίδα στοχεύει να απομυθοποιήσει την κυριότερη θεότητα του σήμερα, την ελεύθερη αγορά, την αγορά παραδομένη, με άλλα λόγια, στο τραπεζικό-τοκογλυφικό κεφάλαιο. Ένα κεφάλαιο που με το σύστημά του, (το τοκογλυφικό χρηματοπιστωτικό σύστημα) επιβάλει ως αρετές την απληστία και την ασυδοσία και απενοχοποιεί την εκμετάλλευση του συνάνθρωπου αντικαθιστώντας την Αγάπη, η οποία με την αυτοθυσία της αγκαλιάζει όλους κι όλα, με μερικότερες κι ελλιπείς έννοιες όπως η (αδιάφορη για τον πλησίον) “ανοχή” ή η “συμπερίληψη” κι άλλες παρόμοιες. Θυμίζουμε ότι ο τόκος και τα άδικα κέρδη του είναι με έμφαση κατακριτέα από τους μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας.
Εικόνα: Ο Χριστός διώχνει τους εμπόρους. Εικαστικό αυτοκόλλητο της ορθόδοξης καλλιτέχνιδας Marza από την Καλιφόρνια.