του Θεοφάνη Μαλκίδη
Ο Γιλμάζ Καρακόγιουνλου, υπουργός της κυβέρνησης του εισβολέα Ετσεβίτ και συγγραφέας του βιβλίου «Φθινοπωρινός Πόνος», που αναφέρεται στο διωγμό του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης το 1955- η καταγραφή του έγινε κινηματογραφική ταινία από την Τομρίς Γκιριτλίογλου- αναφέρει τα εξής: «Ήμουν μάρτυρας των γεγονότων και με επηρέασαν βαθιά. Έγραψα αυτά που είδα.Θα ήθελα να αντικρύσω έστω και έναν από τους λαφυραγωγούς. Είμαι περίεργος να δω τι αισθάνθηκαν, όταν είδαν την ταινία. Νομίζω ότι όλοι τους αισθάνθηκαν ντροπή»!
Επτά σχεδόν δεκαετίες μετά τα «Σεπτεμβριανά», την καταστροφή του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης το 1955, την Κεμαλική «Νύχτα των Κρυστάλλων», μετά από το οργανωμένο πογκρόμ από το τουρκικό κράτος, δεν έχει αποδοθεί μέχρι σήμερα δικαιοσύνη.
Της δίωξης των Ελλήνων είχαν προηγηθεί ήδη από τις δεκαετίες του 1930 και 1940 και άλλες πράξεις που παραβίαζαν διεθνείς συνθήκες και την ανθρώπινη ηθική: απελάσεις, απαγόρευση εξάσκησης επαγγελμάτων, κατασχέσεις περιουσιών, επεμβάσεις στις εκλογές των ομογενειακών ιδρυμάτων, παρεμβολή εμποδίων στη λειτουργία των εκπαιδευτηρίων, στρατολόγηση Ελλήνων και η αποστολή τους σε «τάγματα εργασίας», «φορολογία περιουσίας» με την οποία η Τουρκία όρισε φόρο που έφθανε να είναι διπλάσιος ή και τριπλάσιος της αξίας της περιουσίας, ενώ στην περίπτωση που οι Έλληνες δεν κατέβαλλαν τον φόρο εντός 15 ημερών, οι αρχές είχαν δικαίωμα να κατάσχουν την περιουσία του.
Τη νύχτα της 5ης προς τη 6η Σεπτεμβρίου 1955, γίνεται μία έκρηξη στον κήπο του τουρκικού προξενείου Θεσσαλονίκης και έξω από το φερόμενο ως σπίτι του Μουσταφά Κεμάλ. (Φερόμενο γιατί έχουμε αποδείξει ότι το σπίτι αυτό δεν ήταν ποτέ ο τόπος γέννησης του φυσικού αυτουργού της Γενοκτονίας του Ελληνισμού, αλλά μία παραχώρηση – υποχώρηση προς την Τουρκία από την Ελλάδα τη δεκαετία του 1930).
Αμέσως μετά την έκρηξη ο κλητήρας του προξενείου έπεσε σε αντιφάσεις και τελικώς ομολόγησε ότι αυτός έβαλε τη βόμβα, προσθέτοντας ότι του την έδωσε ο μουσουλμάνος εκ Θράκης Οκτάυ Εγκίν, ο οποίος και ομολόγησε την πράξη του. Ο Εγκίν αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση και ο τούρκος πρόξενος της Κομοτηνής Αχμέτ Ομάρ τον φυγάδευσε στην Τουρκία, ενώ στη συνέχεια ο Εγκίν ανταμείφθηκε με θέσεις στο τουρκικό κράτος και παρακράτος! (Περισσότερα για αυτό στο Θεοφάνης Μαλκίδης «Διπλωματικές και πολιτικές συνιστώσες της δραστηριότητας του γενικού προξενείου της Τουρκίας στην Κομοτηνή») .
Μετά το συμβάν η εφημερίδα «Ιnstabul Ekspress» παραποίησε τα γεγονότα και σε συνδυασμό με την τουρκική αντίδραση για τον απελευθερωτικό αγώνα του Ελληνισμού της Κύπρου, προέτρεψε σε επεισόδια εναντίον των Ελλήνων με το κράτος, το παρακράτος και τις εθνικιστικές οργανώσεις να αναλαμβάνουν την υλοποίηση του σχεδίου.
Το πρώτο κύμα των «διαδηλωτών» έσπαγε πόρτες, τζάμια, ρολά, το δεύτερο κατέστρεφε το εσωτερικό σπιτιών και το τρίτο κύμα έβαζε φωτιά και κατέστρεφε ό,τι είχε απομείνει. Στην αρχή, ενδιάμεσα και στο τέλος, ο όχλος βασάνιζε, βίαζε, δολοφονούσε!
Τουλάχιστον τριάντα Ελληνίδες και Έλληνες σκοτώθηκαν και εκατοντάδες άλλοι κακοποιήθηκαν. Ο Επίσκοπος Παμφίλου Γεράσιμος και ο μοναχός Χρύσανθος Μαντάς ξυλοκοπήθηκαν μέχρι θανάτου, ο Μητροπολίτης Ηλιουπόλεως Γεννάδιος παραφρόνησε από τους ξυλοδαρμούς και ύστερα από λίγο χρόνο πέθανε, ενώ διάκονος υπέστη περιτομή.
Επίσης βιάσθηκαν πάνω από 2000 Ελληνίδες αλλά για ευνόητους λόγους δηλώθηκαν μόνο 200 βιασμοί. Μέσα σε 9 περίπου ώρες καταστράφηκαν ολοσχερώς 1004 σπίτια, 4348 καταστήματα, 27 φαρμακεία, 26 σχολεία, 5 σύλλογοι, οι εγκαταστάσεις 3 εφημερίδων, 12 ξενοδοχεία, 11 κλινικές, 21 εργοστάσια, 110 ζαχαροπλαστεία και εστιατόρια, 73 εκκλησίες, ενώ συλήθηκαν πάρα πολλοί τάφοι καθώς και οι τάφοι των πατριαρχών στην Μονή Βαλουκλή. (Για τις καταστροφές βλ. Θεοφάνης Μαλκίδης , ανωνύμου αυτόπτου μάρτυρα «Τα τουρκικά εγκλήματα της Κωνσταντινουπόλεως την 6ην και 7ην Σεπτεμβρίου 1955 ή χρονικόν της 3ης αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως και της καταστροφής του εν αυτή Ελληνισμού»)
Επίθεση από οργανωμένες ομάδες δέχθηκε και το ελληνικό προξενείο στη Σμύρνη, το ελληνικό περίπτερο στην έκθεση της πόλης, όπου σχίσθηκε η ελληνική σημαία, ενώ οι Έλληνες αξιωματικοί που υπηρετούσαν στο στρατηγείο του ΝΑΤΟ διασώθηκαν την τελευταία στιγμή.
Ο Francois Crouzet υπολογίζει τις ζημιές σε 300 εκατομμύρια δολάρια της εποχής, δηλαδή πολύ περισσότερα του ενός δισεκατομμυρίου σημερινών δολαρίων .
Μετά τις δολοφονίες των Ελλήνων και τις καταστροφές των ελληνικών περιουσιών, η κυβέρνηση Μεντερές κήρυξε το στρατιωτικό νόμο στην Άγκυρα, Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη, συνέλαβε πάνω από 2000 άτομα και εμφάνισε ως υπεύθυνους των ταραχών τους κομμουνιστές. Λίγα χρόνια αργότερα ο Μεντερές απαγχονίστηκε από την τουρκική χούντα …..
Η δολοφονία, ο βιασμός και η εκδίωξη του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης το Σεπτέμβριο του 1955 αποτελεί μία μελανή στιγμή στην ιστορία του Ελληνισμού, αποτελεί ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και ως τέτοιο πρέπει να προβληθεί.
Η αναφορά στα «Σεπτεμβριανά» είναι μία συνεχής υπενθύμισης της υποχρέωσης του θύτη, της κατοχικής Τουρκίας να αποκαταστήσει την αδικία, αλλά αφορά και το καθήκον του θύματος να προβάλλει το γεγονός και να διεκδικήσει την αποκατάσταση και τη δικαιοσύνη. Η απόδοση της δικαιοσύνης για τα «Σεπτεμβριανά», για τη «Νύχτα των Κρυστάλλων» είναι η στοιχειώδη προϋπόθεση για την παρουσία του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης, Ίμβρου και Τενέδου, για την συνέχεια και την επιβίωσή μας στο Αιγαίο, στην Κύπρο, στη Θράκη.
