Ὁ ἀββᾶς Σισσώης (367-429 μ.Χ), τοῦ ὁποίου ἡ μνήμη τιμᾶται σήμερα, ἔζησε καὶ μόνασε στὴν Αἴγυπτο. Ἀνῆκε στὴν πρώτη
γενιὰ ἀσκητῶν μετὰ τὸν ἅγιο Ἀντώνιο τὸν Μέγα. Διακρίθηκε γιὰ τὴν ἐγκράτειά του, σὲ συνδυασμὸ μὲ τὴ φιλαδελφία του, τὴν ἀγωνία του νὰ συμβάλει ὥστε κι ἕνας ἀκόμη ἁμαρτωλὸς νὰ ἐπιστρέψει στὸν Χριστό. Πρότυπο καὶ ὑπόδειγμα τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς, ὄχι μόνο μὲ τὴν ἀντοχὴ τοῦ σώματος, ἀλλὰ καὶ μὲ τὴν πνευματικὴ ἀναγέννηση καὶ τὴν ἀρετή.
• Τὸ πιὸ γνωστὸ περιστατικὸ ἀπὸ τὸν βίο του εἶναι ἡ ἐπίσκεψή του στὸν τάφο τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου, ποὺ τότε ἀκόμα
σωζόταν. Ἀναλογίστηκε πόσο πρόσκαιρη εἶναι ἡ δόξα καὶ θρήνησε ἐπειδὴ θεώρησε ὅτι ἀφιέρωσε τὴ ζωή του σὲ στόχο ποὺ δὲν πρόσφερε κάτι καλὸ στὴν ψυχή του.
• Τὸ περιστατικὸ ἔχει διασωθεῖ ἀπὸ τοὺς μαθητὲς τοῦ ὁσίου καὶ ἔχει ἁγιογραφηθεῖ μὲ τὸ ἐπίγραμμα: «Σὲ βλέπω τάφε, δειλιάζω στὴ θωριά σου, δακρύζω ἀπὸ καρδιᾶς, ἀναλογιζόμενος τὸ κοινό μας χρέος (πρὸς τὸ θάνατο). Πῶς κι ἐγὼ θὰ διαβῶ τέτοιο τέλος;
Ἄχ θάνατε, ποιὸς μορεῖ νὰ σοῦ ξεφύγει;»
• Στὴν ἐκκλησία τῆς Μαυριώτισσας στὴ λίμνη τῆς Καστοριᾶς (ΦΩΤΟ-παλαιότερη σωζόμενη τοιχογραφία), ἡ ἁγιογράφηση περιλαμβάνει ἄλλους δύο συμπολεμιστὲς τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου στὸν τάφο, προφανῶς γιὰ νὰ ἀναδείξει τὸ γεγονὸς ὅτι δὲν ξεχώριζαν μετὰ τὸ θάνατο. Τὸ ἁγιογραφικὸ αὐτὸ θέμα ἦταν διαδεδομένο στὰ μεταβυζάντινὰ χρόνια, τοὺς 16ο ἕως καὶ 18ο αἰώνα μ.Χ.
• Τρεῖς γέροντες τὸν ἐπισκέφθηκαν καὶ τὸν ρώτησαν ὁ καθένας: Πῶς μπορῶ νὰ σωθῶ ἀπὸ τὸν πύρινο ποταμό; Πῶς μπορῶ νὰ σωθῶ ἀπὸ τὸν βρυγμὸ τῶν ὀδόντων καὶ ἀπὸ τὸν ἀκοίμητο σκώληκα; Τί νὰ κάνω ποὺ μὲ σκοτώνει ἡ μνήμη τοῦ πηκτοῦ σκότους;
• Ἐγὼ δὲν θυμᾶμαι τίποτε ἀπὸ αὐτά, τούς ἀποκρίθηκε στὸ τέλος. Καθὼς εἶναι φιλεύσπλαγχνος ὁ Θεός, ἐλπίζω ὅτι θὰ μὲ ἐλεήσει.
• Οἱ γέροντες κίνησαν νὰ φύγουν λυπημένοι. Ἐπειδὴ δὲν ἤθελε νὰ τοὺς ἀφήσει ἔτσι, τούς εἶπε: «Εἶστε μακάριοι, ἀδελφοί, γιατὶ σᾶς ζήλεψα. Ἄμα στὸ νοῦ σας κυριαρχεῖ τέτοια μνήμη, εἶναι ἀδύνατο νὰ ἁμαρτήσετε. Τί νὰ κάνω ἐγὼ ὅμως ὁ σκληρόκαρδος ποὺ δὲν ἀφήνομαι, οὔτε νὰ γνωρίσω ὅτι ὑπάρχει κόλαση γιὰ τοὺς ἀνθρώπους καὶ γι’ αὐτὸ ἁμαρτάνω κάθε ὥρα;» Τότε, μετανοημένοι, τοῦ εἶπαν ὅτι ὅσα εἶχαν ἀκούσει γιὰ τὴν ἀρετὴ καὶ τὴν ταπεινότητά του ἦταν σωστά.

Χριστιανική 6.7.2023. Ἀπὸ τὴ στήλη “Τὰ τοῦ Καίσαρος”