Ο Γάλλος οικονομολόγος Φρεντερίκ Φαρά συνδέει την εισαγωγή του Ευρώ με την απαξίωση της εργασίας: ως προς το ύψος του μισθού και την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Και τούτο επειδή χάθηκε ο έλεγχος της νομισματικής πολιτικής και η λεγόμενη “εσωτερική υποτίμηση” και φτωχοποίηση της κοινωνίας αντικατέστησε την δυνατότητα υποτίμησης και διολίσθησης του εθνικού νομίσματος ως μέσου ανάπτυξης της οικονομίας. Παραθέτουμε απόσπασμα του άρθρου του με τίτλο “Το Ευρώ καταδικάζει τους μισθούς των Γάλλων” στην ιστοσελίδα Elucid. Στην ανάλυσή του αναφέρεται και στην Ελλάδα μεταξύ των μεγαλύτερων θυμάτων του χαρακτηριστικού αυτού του Ευρώ και τη χαρακτηρίζει ως το πιο επιτυχημένο εργαστήριο μετάβασης από τη νομισματική στην εσωτερική υποτίμηση. Ο κ. Φαρά συνδέει τη μεγάλη μείωση της αγοραστικής δύναμης των Γάλλων, αφορμή συγγραφής του άρθρου, με την εισαγωγή του Ευρώ. Το ίδιο ισχύει και για τους Έλληνες. Το απόσπασμα στο οποίο αναφέρεται στην Ελλάδα είναι το εξής:
Με την εξαφάνιση της νομισματικής ευελιξίας, η ευελιξία των μισθών και των εργασιακών σχέσεων έχει γίνει η λέξη-κλειδί των οικονομικών πολιτικών από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ (1992).
Δεν ήταν έκπληξη να δούμε το ίδιο σύνολο μεταρρυθμίσεων που προάγουν την ευελιξία της αγοράς εργασίας να εξαπλώνεται από τη Γερμανία στα τέλη της δεκαετίας του 1990 – με τη λεγόμενη ατζέντα του Σρέντερ, το όνομα του πρώην Γερμανού Καγκελαρίου (1998). -2005) – στην Ιταλία και την Ισπανία και η Γαλλία. Το καταμαρτυρούν οι νόμοι Φιγιόν (2008), Ελ Χόμρι (2016) και Πενικό (2017)..
Η περίπτωση της Ελλάδας, από το 2009, αντιπροσωπεύει το πιο επιτυχημένο εργαστήριο μετάβασης από τη νομισματική στην εσωτερική υποτίμηση. Οι μισθοί και η απασχόληση στην Ελλάδα έχουν υποστεί μια άνευ προηγουμένου συντριβή από το 2009.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δει μέσω αυτών των μέτρων μια φτωχοποίηση των εργαζομένων της και την αύξηση των φτωχών εργαζομένων (περίπου 10% στη ζώνη του ευρώ). Το 2022, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι στη Γαλλία ζούσαν με λιγότερα από 918 ευρώ το μήνα, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο των Ανισοτήτων. Τι να πούμε και για τη Γερμανία που έχει αναπτύξει μίνι θέσεις εργασίας και αύξησε τον αριθμό των εργαζομένων με μερική απασχόληση…
Το 2017, ο Μάριο Ντράγκι, τότε διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, επιβεβαίωσε σε συνέδριο ότι οι μισθοί είχαν φτάσει σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο.
Η κοινωνική προστασία αποτέλεσε επίσης αντικείμενο έντονων μεταρρυθμίσεων για να γίνει συμβατή με τον στόχο της ανταγωνιστικότητας. Προκειμένου να τεθεί στην υπηρεσία της οικονομίας και να διασφαλιστεί ότι δεν αποτελεί τροχοπέδη στη δραστηριότητα.
Οι συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις στην ευρωζώνη ακολούθησαν όλες το ίδιο μοτίβο: παράταση των περιόδων εισφορών, αναβολή της ηλικίας συνταξιοδότησης, υπολογισμός λιγότερο ευνοϊκών συντάξεων για τους εργαζόμενους. Η μεταρρύθμιση του Μπαλαντούρ του 1993 είναι το πιο άμεσο αποτέλεσμα της επικύρωσης της Συνθήκης του Μάαστριχτ, αφού η τελευταία σχεδίαζε να περιορίσει την αύξηση των δημοσίων δαπανών.
Από την άποψη αυτή, η γέννηση του ευρώ ενίσχυσε τα αποτελέσματα της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων που κατοχυρώνεται στην ενιαία αγορά. Με αυτόν τον τρόπο, οι επενδυτές θα μπορούσαν να ασκήσουν πίεση στις κυβερνήσεις να κινηθούν προς την κατεύθυνση της χαμηλότερης κοινωνικής και δημοσιονομικής προσφοράς. Ένα άλλο αποτέλεσμα της ενιαίας αγοράς είχε επίσης ως αποτέλεσμα τον ανταγωνισμό μεταξύ των εργαζομένων και των κοινωνικών και φορολογικών συστημάτων που έγινε όλο και πιο αθέμιτος.
ΦΩΤΟ: Ο κ. Σημίτης ως Πρωθυπουργός πανηγυρίζει ανασύροντας τα πρώτα Ευρώ από ΑΤΜ το 2002.
Ο Φρεντερίκ Φαρά είναι συγγραφέας και οικονομολόγος. Διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Παρισίου (Ι)
