ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΤΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ ΕΠΑΝΟΡΘΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΙΑΓΡΑΦΗΣ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ
Κλείνουν σήμερα 79 χρόνια από τη συνθηκολόγηση της ναζιστικής Γερμανίας και το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη στις 8 Μαΐου 1945. Ο πόλεμος συνεχίστηκε μέχρι τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς κατά της Ιαπωνίας. Αρχικά η υπογραφή έγινε στην πόλη Ρένς της Γαλλίας στις 7 του μήνα και επίσημα στο κατεχόμενο από τους Ρώσους Βερολίνο την επομένη (ΦΩΤΟ). Ο Χίτλερ είχε ήδη αυτοκτονήσει στις 30 Απριλίου στο υπόγειο καταφύγιο της Καγκελαρίας ενώ έπεφτε το Βερολίνο.
Η Ελλάδα είχε ήδη απελευθερωθεί τον Οκτώβριο του 1944. Μέχρι τη γερμανική συνθηκολόγηση, η γερμανική φρουρά της Κρήτης είχε περιχαρακωθεί στα Χανιά, ενώ γερμανικές φρουρές κρατούσαν τα ιτελοκρατούμενα Δωδεκάνησα. Τα οποία στο διάστημα 1945-1947 πέρασαν σε βρετανική κατοχή μετά τη συνθηκολόγηση των Γερμανών, πριν ενωθούν με την Ελλάδα.
Η Ελλάδα πέρασε ένα από τα σληρότερα κατοχικά καθεστώτα. Τεράστιες ήταν οι ελληνικές απώλειες, που υπολογίζονται σε 88.000 στρατιώτες που έπεσαν στα πεδία των μαχών και 715.000 πολίτες, θύματα βομβαρδισμών, εκτελέσεων και της πείνας ιδίως τον χειμώνα 1941-42. Τεράστιες ήταν και οι υλικές καταστροφές σε υποδομές και λεηλασίες προϊόντων πολιτισμού.
Το μέγεθος της εξαθλίωσης μεγάλου μέρους του πληθυσμού σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης είναι και βασική αιτία που δεν μπόρεσαν να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για ειρηνική συνύπαρξη και συνεργασία των αντίπαλων πολιτικών δυνάμεων μετά την Κατοχή. Ήδη, οι κοινωνικές ανισότητες ήταν οξύτατες με το 1,5 εκατομμύριο των εξαθλιωμένων προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής. Αντίθετα, στις άλλες κατεχόμενες χώρες της δυτικής Ευρώπης μετά την αποχώρηση των Γερμανών, παρά το γεγονός ότι και εκεί υπήρχαν αντιμαχόμενες αντιστασιακές ομάδες και διαφορές ανάλογες με αυτές στην Ελλάδα, μπόρεσε να βρεθεί κοινό πλαίσιο μεταπολεμικής διακυβέρνησης και ομαλής μετάβασης στην ειρηνική ζωή. Οδηγηθήκαμε σε εμφύλιο σπαραγμό, με πρώτο ξέσπασμα τα “Δεκεμβριανά”, το Δεκέμβριο του 1944 πριν ακόμα συνθηκολογήσει η Γερμανία και στη συνέχεια τον εμφύλιο πόλεμο 1946-49.
Η επέτειος της γερμανικής συνθηκολόγησης μας θυμίζει, ότι πάντοτε παραμένει επίκαιρο το αἰτημα των γερμανικών επανορθώσεων. Η ίδια η Γερμανία, προς αποτροπή των αρνητικών συνεπειών της σκληρότητας των όρων του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, έτυχε γενναιόδωρης μεταχείρισης από τους νικητές συμμάχους.
Στις 27 Φεβρουαρίου 1953 συμφωνήθηκε στο Λονδίνο η άμεση ακύρωση του 50% του δημόσιου χρέους για τη Δυτική Γερμανία και η μακροπρόθεσμη αναδιάρθρωσή του υπόλοιπου, το οποίο θα κατέβαλλε σταδιακά από το εμπορικό της πλεόνασμα. Οποιαδήποτε αποπληρωμή θα περιοριζόταν στο 3% των εσόδων από τις εξαγωγές της κάθε χρόνο. Έτσι, οι δανειστές της Γερμανίας έπρεπε να αγοράζουν τα εξαγώγιμα προϊόντα της, για να εξοφληθούν, ενώ η Δυτική Γερμανία πλήρωνε μόνο από καθαρά κέρδη, χωρίς προσφυγή σε νέα δάνεια.
Δικαιολογητική βάση αυτής της γενναιοδωρίας ήταν η ανάγκη για άμεση ανοικοδόμηση της Ευρώπης που δεν μπορούσε να γίνει υπό το βάρος καταθλιπτικών χρεών. Στους δανειστές της Γερμανίας συγκαταλεγόταν και η κατεστραμμένη Ελλάδα, η οποία όχι μόνο διέγραψε χρέος της Γερμανίας προς αυτήν, αλλά και δεν έχει διεκδικήσει τις οφειλόμενες γερμανικές επανορθώσεις.
Η σημερινή επέτειος αποτελεί υπόμνηση ότι η καταβολή των γερμανικών επανορθώσεων είναι επείγουσα προτεραιότητα.
Όπως και ότι προϋπόθεση της ανάπτυξης, είναι η διαγραφή του καταθλιπτικού χρέους. Οι όροι του 1953 πρέπει να αποτελέσουν βάση και για τη διαγραφή του επονείδιστου τμήματος του ελληνικού χρέους και τον διακνονισμό του εναπομένοντος.
