- ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΦΥΛΛΑΔΙΟΥ 44 “ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΛΑΟ” ΤΟΥ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2010 ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΤΟΤΕ ΕΞΑΓΓΕΛΘΗΚΕ
Ὑπόμνημα στὴν Ἱερὰ Σύνοδο κατέθεσε σήμερα ἡ ΧΔ, στὸ ὁποῖο ἐπισημαίνεται ὅτι “τὸ δικαίωμα –καὶ ὑποχρέωση ταυτόχρονα- τῆς ποιμαίνουσας Ἐκκλησίας νὰ παίρνει θέση ὅταν ἡ Πολιτεία καὶ ἡ κοινωνία ἀποκλίνουν ἀπὸ τὴν ὀρθόδοξη πίστη καὶ παράδοση, δὲν περιορίζεται μόνο σὲ ζητήματα ἀνώδυνα γιὰ τὰ προνόμια τῶν ἰσχυρῶν. Ἡ ἐξαθλίωση τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ, ἡ ὁποία ξεκίνησε τὸ 2010 μὲ τὴν ἐπιβολὴ τῶν Μνημονίων, συνεχίζεται καὶ ἐπιδεινώνεται ὁλοένα….Μὲ τὸ 44ο φυλλάδιο «Πρὸς τὸν Λαὸ» τοῦ Νοεμβρίου 2010, ἡ ποιμαίνουσα Ἐκκλησία παίρνει σαφῆ θέση καὶ καταγγέλλει τὴν ραγδαία ἐξαθλίωση τοῦ Ποιμνίου της, ἐπισημαίνοντας ταυτόχρονα τὶς βαθύτερες αἰτίες τῆς κρίσης. Ἔχοντας, προφανῶς, ἀντιληφθεῖ τὴ σοβαρότητα τῆς κατάστασης καὶ τὴν ἀνάγκη νὰ ἀρθρώσει λόγο. Ὑπάρχει μάλιστα ἡ δέσμευση τῆς δημιουργίας παρατηρητηρίου κοινωνικῶν προβλημάτων. Στὴ βάση αὐτὴ προτείνουμε τὴν ἐπικαιροποίηση τοῦ ἱστορικοῦ ἐκείνου κειμένου μὲ ἕνα νέο κείμενο, ἀναλόγου περιεχομένου. Ταυτόχρονα μὲ τὴ δημιουργία τοῦ παρατηρητηρίου γιὰ τὸ ὁποῖο γίνεται λόγος στὸ φυλλάδιο.
Προκειμένου ἡ ποιμαίνουσα Ἐκκλησία νὰ τοποθετηθεῖ καὶ νὰ ἀσκήσει τὴν δέουσα πίεση σὲ θέματα ποὺ συνδέονται μὲ τὴν ἐξαθλίωση ὅλο καὶ περισσότερων συνανθρώπων μας: τὴ συρρίκνωση τοῦ κοινωνικοῦ κράτους, τὴν αὐξανόμενη ἀνέχεια τῶν νοικοκυριῶν, καὶ ἰδίως τὴν προστασία τῆς πρώτης κατοικίας. Ἀλλὰ καὶ νὰ θέσει πρὸ τῶν εὐθυνῶν του τὸν κάθε πιστὸ προσωπικά, ὅταν συμπράττει σὲ ἐκδηλώσεις ἀναλγησίας πρὸς τὸν πάσχοντα συνάνθρωπο, ὅπως ὁ ἐκπλειστηριασμὸς καὶ ἡ ἀφαίρεση τῆς πρώτης κατοικίας”.
Το πλῆρες κείμενο ἔχει ὡς ἑξῆς:
Ἀθήνα 21 Φεβρουαρίου 2024
Πρὸς τὴν Ἱερὰ Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος
Ὑπόψη Μακαριωτάτου Προέδρου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου
ΘΕΜΑ: Ὑπόμνημα γιὰ τὴ συνεχιζόμενη οἰκονομικὴ ἐξαθλίωση μεγάλων στρωμάτων τοῦ πληθυσμοῦ τῆς Ἑλλάδας καὶ τὴν ἀνάγκη ἔκδοσης ἐπικαιροποιημένου φυλλαδίου ὅπως τὸ ἀπὸ Νοεμβρίου 2010 ὑπ’ἀριθ. 44 «Πρὸς τὸν Λαό»
Μακαριώτατε
Στὶς 29 Νοεμβρίου 2023 συμπληρώθηκαν 70 χρόνια ἀπὸ τὴν 1η καὶ ἱδρυτικὴ πράξη τοῦ Κινήματός μας. Ἡ Διοικούσα Ἐπιτροπή του, στὴ δεύτερη συνεδρία της, τὴν ἀμέσως ἑπομένη μέρα, 30 Νοεμβρίου 1953, ἔλαβε τὴν ἑξῆς ἀπόφαση: « 1) Ἀναντίθεται εἰς τὸν Πρόεδρον κ. Νικόλαον Ψαρουδάκην ὅπως συντάξῃ ὑπόμνημα ἀπευθυνόμενον πρὸς τὴν Ἱερὰν Σύνοδον τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος περιέχον τὰς κατευθυντηρίους γραμμὰς καὶ ἐπιδιώξεις τοῦ κινήματος τῆς «Χριστιανικῆς Δημοκρατίας» ἵνα λάβῃ γνῶσιν τούτου καὶ παράσχῃ τὴν εὐλογίαν αὐτῆς».
Ἀπὸ τὶς ἀπαρχὲς τῆς παρουσίας της, ἡ Χριστιανικὴ Δημοκρατία, ὅπως καὶ ἡ ἐφημερίδα της «Χριστιανική», συνδύαζαν τὴν ἀνεξαρτησία τῆς γνώμης καὶ τὴν χωρὶς περιστροφὲς καταγγελία τῶν κατὰ τὴν ἄποψή μας κακῶς κειμένων. Ἐπεδίωξαν ὁ λόγος τους νὰ εἶναι οὐσιαστικὸς καὶ ταυτόχρονα ἐποικοδομητικὸς καὶ ὄχι ἀποδομητικός. Στὴ στάση μας αὐτὴ ἐπιμένουμε μέχρι σήμερα, σὲ καιροὺς ποὺ ἡ κενὴ περιεχομένου ἀμετροέπεια τείνει νὰ γίνει καθεστὼς στὸν δημόσιο βίο.
Στὰ πλαίσια αὐτὰ αἰσθανόμαστε τὴν ἀνάγκη νὰ ἀπευθυνθοῦμε καὶ πάλι πρὸς ἐσᾶς, δεδομένου ὅτι ἄξονας καὶ σημεῖο ἀναφορᾶς τῆς πολιτικῆς μας παρουσίας εἶναι τὸ κοινωνικὸ μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου καὶ ἡ καταγγελία ὅλων τῶν προσώπων καὶ μορφῶν τοῦ ὑλισμοῦ.
Ἀπὸ τὸ 1953 καταγγέλλαμε τὶς πολιτικές, κοινωνικὲς καὶ ἰδεολογικὲς ἐκφράσεις τοῦ ἀστικοῦ καὶ μαρξιστικοῦ ὑλισμοῦ. Σήμερα, μὲ τὶς κοσμογονικὲς ἐξελίξεις ποὺ μεσολάβησαν, ὁ ὑλισμὸς τείνει νὰ ἐκδηλώνεται στὶς ἑξῆς μορφές:
- Τὴν εὐθεία ἄρνηση τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἀμφισβήτηση τῆς χριστιανικῆς πίστης καὶ διδασκαλίας, ἰδίως στὶς κατ’ ὄνομα χριστιανικὲς κοινωνίες τοῦ Δυτικοῦ κόσμου.
- Τὴν ἄρνηση τοῦ Θεοῦ μέσω τῆς ἄρνησης τοῦ πλησίον. Στὸ Εὐαγγέλιο τῆς Κρίσεως, καθίσταται σαφὲς ὅτι ἡ καταφρόνηση τῶν ἀναγκεμένων «ἐλαχίστων» συνανθρώπων μας ποὺ ἔχουν τεθεῖ στὸ περιθώριο τῆς κοινωνίας, συνιστᾶ ἄρνηση τοῦ ἴδιου τοῦ Χριστοῦ. «Αὐτοί εἶναι οἱ ταμίες τῶν ἀγαθῶν ποὺ προσδοκοῦμε, οἱ θυρωροὶ τῆς Οὐράνιας Βασιλείας, αὐτοὶ ποὺ θὰ ἀνοίγουν στὴν ἄλλη ζωὴ τὶς πόρτες στοὺς καλοὺς καὶ θὰ τὶς κλείνουν στοὺς σκληροὺς καὶ μισανθρώπους» (Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Νύσσης).
Ἡ Χριστιανικὴ Δημοκρατία εἶχε ἐξαρχῆς καταδικάσει τὴν μετάλλαξη τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας ἀπὸ τὴ συστημικὴ θεολογία σὲ ἐπιλεκτικὸ κώδικα ἀτομικῆς ἠθικῆς, ὁ ὁποῖος προάγει τὴν ἀδιαφορία γιὰ τὴν κοινωνικὴ ἀδικία καὶ λειτουργεῖ ὡς ἀπολογητὴς τῆς κρατικῆς ἐξουσίας («ἀστοχριστιανισμός» κατὰ τὴν ἔκφραση τοῦ ἱδρυτῆ μας Νίκου Ψαρουδάκη), ἐντασσόμενη ἔτσι στὴ λογικὴ ἑνὸς πρακτικοῦ ὑλισμοῦ μὲ θρησκευόμενο προσωπεῖο. Ὅσο ὑπῆρχε τὸ ἀντίπαλο δέος τοῦ λεγόμενου «ὑπαρκτοῦ σοσιαλισμοῦ», τὸ ἀστικὸ σύστημα εἶχε ἀνάγκη μιὰ τέτοια στήριξη.
Μὲ τὶς νέες συνθῆκες ποὺ ἐπικρατοῦν, ἡ ἄρχουσα διεθνὴς οἰκονομικὴ ὀλιγαρχία τείνει νὰ ἀπορρίπτει ὅλο καὶ πιὸ συχνὰ τὸ χριστιανικὸ προσωπεῖο καὶ νὰ φανερώνει διὰ τῶν πολιτικῶν της ἐκφραστῶν τὸ ὅλο καὶ πιὸ ἀνάλγητο καὶ ξεδιάντροπο πραγματικό της πρόσωπο.
Ὁ κυρίαρχος οἰκονομικὸς νεοφιλελευθερισμὸς προβάλλει ὡς πρότυπο τὴν ἀτομοκρατούμενη κοινωνία, καὶ ἔχει ἀναγάγει σὲ δόγμα τὴ συρρίκνωση τοῦ κοινωνικοῦ Κράτους. Αὐξάνοντας τοὺς «ἐλαχίστους» ὅπως περιγράφονται στὸ «Εὐαγγέλιο τῆς Κρίσεως», πρὸς ὄφελος μιᾶς ἄπληστης οἰκονομικῆς ὀλιγαρχίας ἐλάχιστων σὲ ἀριθμὸ ἀνθρώπων, ἡ ὁποία σωρεύει ὅλο καὶ περισσότερο πλοῦτο. Μιὰ ἰδεολογία ἀπάνθρωπη, ὑλιστικὴ καὶ ἀντιχριστιανική, ἡ ὁποία διὰ τῶν ἐκφραστῶν της ποὺ ἀσκοῦν πολιτικὴ ἐξουσία, ὑπηρετεῖ πρωτίστως τὸν Μαμωνᾶ.
Ἡ ποιμαίνουσα Ἐκκλησία, ἔχει ὄχι μόνο δικαίωμα, ἀλλὰ καὶ ὑποχρέωση νὰ ἐκφράζεται ὅταν ἐπιχειρεῖται νὰ γίνονται καθεστὼς ἀντιλήψεις ἀντίθετες μὲ τὴν ὀρθόδοξη χριστιανικὴ Παράδοση. Πάντοτε στὰ πλαίσια τοῦ σεβασμοῦ τοῦ θείου δώρου τῆς προσωπικῆς ἐλευθερίας καὶ τῆς ἀξιοπρέπειας τοῦ κάθε συνανθρώπου μας μὲ διαφορετικὲς ἀπόψεις καὶ προσωπικὲς ἐπιλογές, ὡς ἐκδήλωση τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ γιὰ κάθε ἄνθρωπο. Μὲ δεδομένους τοὺς διακριτοὺς ρόλους Ἐκκλησίας-Κράτους ποὺ ρητὰ προβλέπονται ἀπὸ τὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ «Ἀπόδοτε τὰ τοῦ Καίσαρος τῷ Καίσαρι καὶ τὰ τοῦ Θεοῦ τῷ Θεῷ». Ἀλλὰ καὶ τὴ σχέση συναλληλίας στὴ βάση τῆς ὀρθόδοξης χριστιανικῆς Πίστης καὶ Παράδοσης, ποὺ ἀποτελοῦν στοιχεῖο τῆς ταυτότητας τοῦ νέου ἑλληνισμοῦ, πνευματικὸ θεμέλιο καὶ σημεῖο ἀναφορᾶς γιὰ τὴ δημιουργία τοῦ σύγχρονου ἑλληνικοῦ κράτους.
Ἀντίθετοι μὲ τὴ νομοθέτηση γάμου προσώπων τοῦ ἰδίου φύλου εἶναι καὶ μὴ θρησκευόμενοι, ποὺ μποροῦν νὰ διακρίνουν πέρα ἀπὸ τὶς προπαγανδιστικὲς ἀναφορές, ὅτι ἡ περιβολὴ μὲ τὸ θεσμὸ τοῦ γάμου τῶν σχέσεων ὁμοφύλων δὲν ἔχει νὰ κάνει μὲ δικαιώματα, ἀλλὰ ἔχει ἰδεολογικὸ καὶ συμβολικὸ χαρακτήρα.
Στὰ ὡς ἄνω πλαίσια, καταρχὴν συμφωνοῦμε μὲ τὴν ἀντίθετη θέση ποὺ πῆρε ἡ Ἱερὰ Σύνοδος. Ἀφοῦ θέμα δικαιωμάτων δὲν τίθεται, ἀλλὰ τῆς δημιουργίας ἑνὸς νέου τύπου καθεστωτισμοῦ καὶ ἀλλοίωσης τῆς ἔννοιας τῆς οἰκογένειας ὅπως ἀπὸ αἰῶνες αὐτὴ ἔχει παγιωθεῖ μὲ βάση τὴν ὀρθόδοξη χριστιανικὴ Παράδοσή μας.
Καὶ ὅτι τὰ παιδιὰ δὲν εἶναι ἀντικείμενα δικαιωμάτων ἄλλων, ἀλλὰ ἀποκλειστικὰ ὑποκείμενα δικαιωμάτων καὶ ἰδίως τοῦ δικαιώματος νὰ ἀνατρέφονται καὶ νὰ μεγαλώνουν ὡς οἰκογένεια μὲ τοὺς φυσικούς τους γονεῖς.
Θὰ θέλαμε ὅμως, μὲ τὸ παρὸν ὑπόμνημα, νὰ ἐπισημάνουμε ὅτι τὸ δικαίωμα –καὶ ὑποχρέωση ταυτόχρονα- τῆς ποιμαίνουσας Ἐκκλησίας νὰ παίρνει θέση ὅταν ἡ Πολιτεία καὶ ἡ κοινωνία ἀποκλίνουν ἀπὸ τὴν ὀρθόδοξη πίστη καὶ παράδοση, δὲν περιορίζεται μόνο σὲ ζητήματα ἀνώδυνα γιὰ τὰ προνόμια τῶν ἰσχυρῶν.
Ἡ ἐξαθλίωση τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ, ἡ ὁποία ξεκίνησε τὸ 2010 μὲ τὴν ἐπιβολὴ τῶν Μνημονίων, συνεχίζεται καὶ ἐπιδεινώνεται ὁλοένα.
Ἡ φροντίδα γιὰ τοὺς ἐλαχίστους ἀδελφούς, ὅπως ἡ ὀργανωμένη περίθαλψη γιὰ ὅλους, συνδέεται μὲ τὴν ἴδια τὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τὰ πρῶτα χριστιανικὰ χρόνια. Τῶν ἰατρῶν-ἁγίων ποὺ ἀσκοῦσαν ἀφιλοκερδῶς («ἀνάργυροι») τὸ λειτούργημά τους ὑπὲρ τῶν ἀναξιοπαθούντων, τῆς «Βασιλειάδας», τῶν μοναστηριῶν ποὺ ἀκόμα καὶ στὰ τελευταῖα βυζαντινὰ χρόνια εἶχαν τὸ δικό τους νοσοκομεῖο, ὅπως ἡ Ἱερὰ Μονὴ τῆς Χώρας.
Μὲ τὸ 44ο φυλλάδιο «Πρὸς τὸν Λαὸ» τοῦ Νοεμβρίου 2010, ἡ ποιμαίνουσα Ἐκκλησία παίρνει σαφῆ θέση καὶ καταγγέλλει τὴν ραγδαία ἐξαθλίωση τοῦ Ποιμνίου της, ἐπισημαίνοντας ταυτόχρονα τὶς βαθύτερες αἰτίες τῆς κρίσης. Ἔχοντας, προφανῶς, ἀντιληφθεῖ τὴ σοβαρότητα τῆς κατάστασης καὶ τὴν ἀνάγκη νὰ ἀρθρώσει λόγο. Ὑπάρχει μάλιστα ἡ δέσμευση τῆς δημιουργίας παρατηρητηρίου κοινωνικῶν προβλημάτων.
Σὲ σχέση μὲ τὴ στάση τῆς ποιμαίνουσας Ἐκκλησίας ἀπέναντι στὴν κρατικὴ ἐξουσία ὅπως τὴ θέλει ἡ ὀρθόδοξη χριστιανική μας Πίστη καὶ Παράδοση, ἐνδεικτικὰ ἐπισημαίνουμε τὸ ἑξῆς: Ὅπως μαρτυρεῖ ὁ Συμεὼν ὁ Μεταφραστής, ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ὡς Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, δὲν δίστασε νὰ ἐλέγξει τὴν εὔνοια τῆς αὐτοκράτειρας Εὐδοξίας πρὸς ἕναν ἰσχυρό, τὸν στρατηλάτη Παυλάκιο εἰς βάρος τῆς φτωχῆς χήρας Καλλιτρόπης. Ὅπως καὶ τὴν ἁρπαγὴ τοῦ ἀμπελώνα μιᾶς ἄλλης χήρας ἀπὸ τὴν Εὐδοξία, πράξη γιὰ τὴν ὁποία διέταξε νὰ τῆς ἀπαγορευθεῖ ἡ εἴσοδος στὴν ἐκκλησία. ( PG 114, 1128 C- 1129 D καὶ 1132 A- 1133 D).
Στὴ βάση αὐτὴ προτείνουμε τὴν ἐπικαιροποίηση τοῦ ἱστορικοῦ ἐκείνου κειμένου μὲ ἕνα νέο κείμενο, ἀναλόγου περιεχομένου. Ταυτόχρονα μὲ τὴ δημιουργία τοῦ παρατηρητηρίου γιὰ τὸ ὁποῖο γίνεται λόγος στὸ φυλλάδιο.
Προκειμένου ἡ ποιμαίνουσα Ἐκκλησία νὰ τοποθετηθεῖ καὶ νὰ ἀσκήσει τὴν δέουσα πίεση σὲ θέματα ποὺ συνδέονται μὲ τὴν ἐξαθλίωση ὅλο καὶ περισσότερων συνανθρώπων μας: τὴ συρρίκνωση τοῦ κοινωνικοῦ κράτους, τὴν αὐξανόμενη ἀνέχεια τῶν νοικοκυριῶν, καὶ ἰδίως τὴν προστασία τῆς πρώτης κατοικίας. Ἀλλὰ καὶ νὰ θέσει πρὸ τῶν εὐθυνῶν του τὸν κάθε πιστὸ προσωπικά, ὅταν συμπράττει σὲ ἐκδηλώσεις ἀναλγησίας πρὸς τὸν πάσχοντα συνάνθρωπο, ὅπως ὁ ἐκπλειστηριασμὸς καὶ ἡ ἀφαίρεση τῆς πρώτης κατοικίας.
Μακαριώτατε
Στὰ 70 χρόνια τῆς συνεχοῦς παρουσίας τοῦ Κινήματος καὶ τῆς ἐφημερίδας του στὰ πολιτικὰ καὶ κοινωνικὰ πράγματα τοῦ τόπου, ὁ σεβασμὸς στὴν ἐκκλησιαστικὴ τάξη ὑπῆρξε ἀπαράβατο κριτήριο τῆς πορείας μας. Σὲ αὐτὸ τὸ πνεῦμα καταθέτουμε τοὺς προβληματισμοὺς καὶ τὶς προσεγγίσεις μας πρὸς τὴν Ἱερὰ Σύνοδο.
Προκειμένου νὰ συμβάλουμε δημιουργικὰ καὶ ὅπως μποροῦμε, στὴ δύσκολη ἀποστολή σας, πρὸς ὄφελος τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ.
Μετὰ βαθυτάτου σεβασμοῦ.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΗΣ Κ.Ε.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΤ. ΖΕΡΒΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Δ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
