Ἡ ἐξέγερση τοῦ Πολυτεχνείου ἦταν ἡ κορύφωση τοῦ ἀντιδικτατορικοῦ φοιτητικοῦ κινήματος, στὸ ὁποῖο ἀπὸ τὴν ἀρχὴ συμπαραστάθηκε ἡ ἐφημερίδα μας, μὲ ἐκτεταμένα ἐνημερωτικὰ ρεπορτὰζ καὶ τὴν ἀρθργραφία της. Ὁ ἀείμνηστος ἀδελφὸς Μανώλης Μηλιαράκης, μαζὶ μὲ τὸν Λεωνίδα Δρανδάκη, μέλη τῆς προδικτατορικῆς ΕΧΟΝ, συνέτασσαν τὰ ρεπορτάζ. Ἡ «Χριστιανική», μὲ τὴν ἐπιρροὴ ποὺ ἀπέκτησε τότε καὶ διατήρησε μεταδικτατορικά, συνέβαλε στὴν καθιέρωση στὴ συνείδηση τοῦ λαοῦ τῆς 17ης Νοεμβρίου ὡς ἐπετείου τιμῆς στὴ φοιτητικὴ ἐξέγερση.
• Εἶναι γνωστό, ὅτι τὰ κυρίαρχα κόμματα τῆς τότε παραδοσιακῆς Ἀριστερᾶς δὲν ἔλεγχαν τὶς ἐξελίξεις καὶ εἶδαν μὲ καχυποψία τὴν κατάληψη τοῦ Πολυτεχνείου. Μάλιστα, τὸ φύλλο 8 τοῦ προσκείμενου στὴν ΚΝΕ φύλλου «Πανσπουδαστική» τοῦ Ἰανουαρίου-Φεβρουαρίου 1974, «φιλοξένησε» ὡς κείμενο τῆς Συντονιστικῆς Ἐπιτροπῆς κατάληψης, ἀνακοίνωση ποὺ μιλᾶ για κατάληψη ἀπὸ 350 πράκτορες τῆς ΚΥΠ.
• Ἀπὸ τὴ διατύπωση τοῦ κειμένου ποὺ κάνει λόγο γιὰ «παραμερισμένο δικτάτορα» Παπαδόπουλο, προκύπτει ὅτι αὐτὸ γράφτηκε τὸ νωρίτερο μετὰ τὶς 25 Νοεμβρίου 1973, ὅταν ὁ Παπαδόπουλος εἶχε ἀνατραπεῖ, ἡ κατάληψη εἶχε λήξει καὶ δὲν ὑφίσταντο συντονιστικὲς ἐπιτροπές. Κατὰ συνέπεια, ἀλλοῦ πρέπει νὰ ἀναζητηθοῦν οἱ συντάκτες, ὅπως καὶ ὁ λόγος τῆς «φιλοξενίας» του στὸ ἔντυπο τοῦ ΚΚΕ.
• Γεγονὸς παραμένει ὅτι ὅπως ἐξελίχθηκαν τὰ πράγματα, ὁρισμένοι «ἐξαργύρωσαν» πολιτικὰ τὴ συμμετοχή τους, εὐθυνόμενοι μάλιστα γιὰ τὴν ἀπόδοση τῆς «ρετσινιᾶς» τῶν παθογενειῶν τῆς Μεταπολίτευσης ποὺ ζήσαμε τὶς τελευταῖες δεκαετίες στὴ «Γενιὰ τοῦ Πολυτεχνείου». Τίποτα δὲν εἶναι πιὸ ἄδικο, ἀφοῦ πολὺ περισσότεροι φέρθηκαν μὲ σεμνότητα χωρὶς αὐτοπροβολὴ καὶ ὀφέλη.
• Πρέπει ἐπίσης νὰ θυμηθοῦμε ὅτι ἡ κατάληψη τοῦ Πολυτεχνείου ἦταν τὸ ἐπίκεντρο μιᾶς γενικευμένης πανελλήνιας ἀντιδικτατορικῆς ἐξέγερσης. Τὸ ἀντιδικτατορικὸ κίνημα εἶχε ἀρχίσει νὰ ξεπερνᾶ τὰ ὅρια τοῦ φοιτητικοῦ χώρου καὶ ἀποκτοῦσε παλλαϊκὲς διαστάσεις.
• Παράδειγμα ἡ κινητοποίηση τῶν κατοίκων τῶν Μεγάρων γιὰ τὴ ματαίωση τῆς κατασκευῆς τοῦ διυλιστηρίου στὸ ἐπίνειό τους Πάχη. Ἐπιτροπὴ τῶν κατοίκων ἔδωσε γιὰ νὰ μεταδοθεῖ ἀπὸ τὸν ραδιοφωνικὸ σταθμὸ τοῦ Πολυτεχνείου τὴν ἀκόλουθη ἀνακοίνωση:
• «Ὁ λαὸς τῶν Μεγάρων στέκεται καὶ ὑπόσχεται νὰ ἀγωνιστεῖ στὸ πλευρὸ τοῦ φοιτητικοῦ καὶ ἐργαζόμενου λαοῦ… Ὁ ἀγώνας εἶναι κοινός… Δὲν εἶναι μόνο γιὰ τὴν πόλη τῶν Μεγάρων ἢ τὸ Πολυτεχνεῖο… Εἶναι γιὰ τὴν Ἑλλάδα. Γιὰ τὸ λαό της ποὺ θέλει νὰ καθορίσει τὴ ζωή του. Νὰ πορευτεῖ στὸ δρόμο τῆς προκοπῆς. Βασικὴ προϋπόθεση, ἡ ἀνατροπὴ τῆς δικτατορίας καὶ ἡ ἀποκατάσταση τῆς δημοκρατίας».
• Μέχρι σήμερα, παρὰ τὴν ἐπίσημη ἀναγνώριση τοῦ γιορτασμοῦ καὶ τὸ ξεστράτισμά του σὲ ἁπλῆ τελετουργία, τὸ «Πολυτεχνεῖο» δὲν μπαίνει στὸ μουσεῖο. Ἐξακολουθεῖ νὰ εἶναι τὸ σύμβολο ἀντίστασης σὲ κάθε μορφὴ τυραννίας. Περιλαμβανομένης καὶ αὐτῆς μὲ τὸ «φιλελεύθερο» προσωπεῖο ποὺ προσπάθησε νὰ χτίσει ὁ δικτάτορας Παπαδόπουλος, γιὰ νὰ ἐξασφαλίσει τὴν πολιτικὴ νομιμοποίηση τῆς Χούντας καὶ νὰ διαιωνίσει τὴν παραμονή του στὴν ἐξουσία, στὴ βάση τοῦ «Συντάγματος» τοῦ 1973, ποὺ τὸν διόριζε «Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας» μὲ ὑπερεξουσίες, ἐπὶ ὀκταετία.
• Αὐτὴ ἀκριβῶς ἡ γραμμὴ ἦταν καὶ ἡ ἄποψη τοῦ ἀείμνηστου Νίκου Ψαρουδάκη, ποὺ μὲ τὴν ὅλο καὶ πιὸ μαχητικὴ ἀρθρογραφία του ἐπισήμαινε ὅτι μὲ κανένα τρόπο δὲν ἔπρεπε ἡ Χούντα νὰ νομιμοποιηθεῖ πολιτικά.
• Τὰ ἀποτελέσματα τῆς «φιλελευθεροποίησης» μὲ χουντικοὺς ἀστερίσκους καὶ στεγανὰ στὸ στράτευμα, τὰ ζεῖ ὁ λαὸς τῆς Μιανμὰρ (Βιρμανίας), ὅπου μόλις οἱ ἐκλογὲς ἔδειξαν ἀποδοκιμασία τῆς πολιτικῆς πτέρυγας τῶν στρατιωτικῶν, αὐτοὶ ἐκδήλωσαν αἱματηρὸ πραξικόπημα κατὰ τῆς λαοπρόβλητη κυβέρνησης.
• Ὁ Χιλιανὸς δικτάτορας Πινοσέτ δημιούργησε κι ἐκεῖνος «Σύνταγμα» ποὺ τὸν διόριζε «Πρόεδρο» ἐπὶ ὀκταετία, μιμούμενος τὸ παράδειγμα τοῦ Παπαδόπουλου. Ταυτόχρονα «διδάχτηκε» νὰ ἀξιοποιήσει τὸ νόθο δημοψήφισμα χωρὶς νὰ ἐπιχειρήσει ἄμεσα «φιλελευθεροποίηση». Ὅταν τὸ ἔκανε καὶ ἐπιχείρησε νὰ ἀνανεώσει τὴν «ὀκταετία» του, ἔχασε τὸ δημοψήφισμα τὸ 1988 καὶ παρέδωσε τὴν ἐξουσία. Ἔλπιζε ἐσφαλμένα ὅτι θὰ νικοῦσε, μόνο μὲ τὴν προσχιματικὴ παραχώρηση μόνο 15 λεπτῶν τῆς ὥρας στὴν Ἀντιπολίτευση καὶ τὸν ἔλεγχο τοῦ κρατικοῦ μηχανισμοῦ. Φρόντισε ὅμως νὰ διατηρήσει τὴν ἀρχηγία τῶν ἐνόπλων δυνάμεων καὶ νὰ αὐτοδιοριστεῖ ἰσόβιος γερουσιαστὴς μὲ ἀσυλία. Ἔτσι, δὲν πρόλαβε νὰ δώσει λόγο στὴ δικαιοσύνη τῶν ἀνθρώπων γιὰ τὰ ἐγκλήματά του.
• Τὸ «Σύνταγμα» Πινοσὲτ παραμένει, δυστυχῶς, συνταγμα τῆς Χιλῆς, λόγω τῶν σφαλμάτων τοῦ πολιτικοῦ συστήματος τῆς χώρας αὐτῆς, στὰ ὁποῖα ἔχουμε ἐκτενῶς ἀνεφερθεῖ σὲ προηγούμενα φύλλα.
• Στὴν ἐξέγερση τοῦ Πολυτεχνείου καὶ στὴν ἀποτροπὴ τῆς πολιτικῆς νομιμοποίησης τῆς δικτατορίας, πιστώνεται ἡ μεταδικτατορικὴ ἐξυγίανση τῶν θεσμῶν τῆς κοινοβουλευτικῆς δημοκρατίας. Πρόοδος ἀξιόλογη σὲ σχέση μὲ τὶς προδικτατορικὲς παθογένειες, ἀλλὰ ἀνεπαρκὴς κατὰ τὴ γνώμη μας.
• Ἡ ἄρνηση κάθε μορφῆς δικτατορίας καὶ τυραννίας, μὲ σημεῖο ἀναφορᾶς τὸ κοινωνικὸ μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου, ἔδωσε στὸν ἀείμνηστο Νίκο Ψαρουδάκη καὶ στοὺς συνεργάτες του τὴν δέουσα διορατικότητα καὶ τὴ διάκριση νὰ μὴ παρασυρθοῦν ἀπὸ τὴν ψευδοχριστιανικὴ συνθηματολογία τῆς Χούντας.
• Τὴ δύναμη νὰ ἀντιταχθοῦν ὡς Χριστιανοί, σὲ τυραννικὸ καθεστὼς ποὺ ἐμφάνιζε τὸν ἑαυτό του ὡς «χριστιανικό». Αὐτὴ ἡ συνεχὴς καὶ ἀποτελεσματικὴ ἀποδόμηση τοῦ «χριστιανικοῦ» προσωπείου τῆς δικτατορίας γέμιζε χαρὰ τοὺς ἀναγνῶστες τῆς «Χριστιανικῆς» καὶ ἐμψύχωνε συνολικὰ τὸ ἀντιδικτατορικὸ κίνημα.
• Εἶναι γεγονὸς ὅτι σὲ σχέση μὲ τὶς συνθῆκες τῶν δεκαετιῶν 1950-70, τὸ σύστημα ἔχει σταδιακὰ ἀποβάλει τὸ χριστιανικὸ προσωπεῖο καὶ δείχνει ὅλο καὶ περισσότερο τὸ ὑλιστικό του πρόσωπο. Γι’ αὐτὸ ἐμφανίζονται Χριστιανοί, οἱ ὁποῖοι ἐνῶ καταγγέλλουν τὶς πιὸ ἐξωφρενικὲς καὶ ἐξώφθαλμα ἀντιχριστιανικὲς παρεκκλίσεις τοῦ συστήματος, ἐξακολουθοῦν κατὰ βάση νὰ τὸ ὑπηρετοῦν. Ἡ ἐπιλογή τους σεβαστή. Ὅμως, ἐμεῖς διαφωνοῦμε.
• Τὸ 1953, ἡ ΧΔ καὶ ἡ «Χ» ἔλεγαν «ὄχι» στὰ τεχνητὰ ψυχροπολεμικὰ διλήμματα.
• Σήμερα λένε «ὄχι» στοὺς μονοδρόμους, στὸ νεοφιλελεύθερο μονόδρομο τὸν ὁποῖο ὑπηρετοῦν πολιτικὰ δεξιὰ καὶ ἀ ριστερὰ κόμματα, ὅπως καὶ οἱ συνεχιστὲς τῆς «ἀστοχριστιανικῆς» λογικῆς γιὰ τὴν ὁποία ἔκανε λόγο ὁ Νίκος Ψαρουδάκης.

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ 9 Νοεμβρίου 2023. Ἀπὸ τὴ στήλη ΤΑ ΤΟΥ ΚΑΙΣΑΡΟΣ