
Του Ηρακλή Κανακάκη
Η εκλογή του Κώστα Σημίτη στην πρωθυπουργία χαιρετίσθηκε με αισιοδοξία και πολλές ελπίδες. Ήταν μεθοδικός, συστηματικός, επίμονος και πειθαρχημένος. Είχε αντιδικτατορικές περγαμηνές και η ζωή του ήταν απέριττη και διακριτική. Αυτά που χρειάζονταν για να δώσει ένα άλλο υπόδειγμα άσκησης εξουσίας. Το ύφος του είχε το δικό του διακριτό στίγμα, τελείως διαφορετικό από το τυπικό ΠΑΣΟΚικό ύφος της ξιπασιάς, του ναρκισσισμού, του νεοπλουτισμού, με τα εκφυλιστικά και παρακμιακά φαινόμενα που είχαν βγει στο μεϊντάνι.
Δεν ανήκε στους προνομιακούς συνομιλητές και συνεργάτες του Ανδρέα Παπανδρέου, που του χαρίζονταν, όταν ενέδιδε στους πειρασμούς του λαϊκισμού και της αυλοκολακείας. Όσες φορές συγκρούστηκε μαζί του το πλήρωσε. Το 1997, παραιτήθηκε από Υπουργός Εθνικής Οικονομίας, όταν, κατά τη συζήτηση για τον προϋπολογισμό τον «άδειασε» απορρίπτοντας την προβλεφθείσα εισοδηματική πολιτική. Και το 1995 παραιτήθηκε από Υπουργός Βιομηχανίας, όταν προέβη – ο Ανδρέας Παπανδρέου – σε επικριτικά σχόλια για την πολιτική που ασκούσε στα Ναυπηγεία.
Οικονομικές και πολιτικές ελίτ
Οι καλοί οιωνοί για τη χώρα διαψεύστηκαν οικτρά. Το έργο του Κώστα Σημίτη δοξάζεται από τις πολιτικές ελίτ, που είναι δογματικά προσηλωμένες, σ’ αυτό που με συνέπεια υπηρέτησε: την οικονομική, στρατηγική, πολιτική και πολιτιστική ενσωμάτωση της Ελλάδας στον ευρωατλαντισμό επί ζημία των εθνικών συμφερόντων και των αναγκών της κοινωνίας.
Το έργο του θεοποιείται από τις οικονομικές ελίτ, γιατί επί των ημερών του το ΠΑ.ΣΟ.Κ. μεταλλάχθηκε, καθ’ ολοκληρίαν, διατηρώντας ψήγματα σοσιαλιστικής ρητορείας. Και η χώρα παραδόθηκε, άνευ όρων, στις οικονομικές αρχές του φιλελευθερισμού και στην αγορά.
Το έργο του… προσκυνείται απ’ όσους ευεργετήθηκαν με θέσεις, αξιώματα και αναθέσεις ή επωφελήθηκαν από τη διαφθορά, η οποία είχε εξελιχθεί σε γενικευμένο δομικό στοιχείο της κρατικής μηχανής.
Και, τέλος, το έργο του ανυμνείται απ’ όσους έχουν μείνει με την παραχαραγμένη από τα Μ.Μ.Ε. πληροφόρηση, για τις δύο πρωθυπουργικές του θητείες. Υπήρξε, από τους λίγους πρωθυπουργούς, που είχε πλήρη, κραυγαλέα και καταιγιστική υποστήριξη από τον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο. Ενώ, λόγω της δυσανεξίας του στη δημοσιογραφική κριτική, παρενέβαινε είτε για να αποκλεισθούν δημοσιογράφοι από τα κρατικά και ιδιωτικά Μ.Μ.Ε., όπως συνέβη με τον Πάνο Παναγιωτόπουλο, είτε για να υποβαθμιστούν, όπως έγινε με τον Γιάννη Μαρίνο που του αφαιρέθηκε η Διεύθυνση του Οικονομικού Ταχυδρόμου.
Το μοντέλο ανάπτυξης
Το μοντέλο ανάπτυξης που προώθησε ήταν απάνθρωπο, γιατί δεν συνοδευόταν από δίκαιη κατανομή του κόστους και του οφέλους. Στο όνομα της οικονομικής αποτελεσματικότητας καθαγιάστηκε η δύναμη της αγοράς και κάθε διοικητικός ή πολιτικός φραγμός που ενοχλούσε το κεφάλαιο καταργήθηκε. Η λοιμική καταιγίδα των ιδιωτικοποιήσεων και η αποθέωση του ιδιωτικού εδραίωσε την υποτελή σχέση που είχε διαμορφωθεί μεταξύ οικονομικής εξουσίας και πολιτικής.
Έτσι, άνοιξε το δρόμο για την ελαστικότητα και ευελιξία στην εργασία, την απλοποίηση στη διαδικασία των απολύσεων, την ενίσχυση του διευθυντικού δικαιώματος, την αβεβαιότητα και ανασφάλεια στη ζωή του εργαζομένου, που οδήγησαν στην παντελή έλλειψη σεβασμού στο ανθρώπινο πρόσωπο και στην προσωπικότητα του εργαζομένου.
Η ζώνη του ευρώ
Με την ένταξη στην Ο.Ν.Ε. η Ελλάδα εισήλθε και στα προβλήματα της νέας εποχής, τα οποία ήρθαν να συναντηθούν με τις χρόνιες παθογένειες της ελληνικής οικονομίας. Η αναμέτρηση είχε κόστος και δυστυχώς το επωμίσθηκαν οι οικονομικά ασθενέστεροι. Αντίθετα, αύξησαν τα κέρδη τους το χρηματιστηριακό και τραπεζικό κεφάλαιο, οι μεγαλοεπιχειρηματίες και οι κατασκευαστικές.
Τότε, μπήκαν οι βάσεις και ουσιαστικά διαμορφώθηκαν οι μεγάλοι συστημικοί τραπεζικοί όμιλοι, με τις καρτελικές πρακτικές και την ασύδοτη κερδοσκοπία και οι μονοπωλιακές και ολιγοπωλιακές συνθήκες στην αγορά. Περισσότερα για το «ολέθριο πείραμα του ευρώ» στα κείμενα των αδελφών Ιωάννη Ζερβού και Αθανάσιου Κουρταλίδη στην προηγούμενη ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ (αρ. φύλλου 1160/9-1-2025).
Ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε.
Η επιτυχία μετριάσθηκε, γιατί δεν λειτούργησε ως καταλύτης για την επίλυση τού Κυπριακού σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Ο.Η.Ε., ως πρόβλημα εισβολής, κατοχής και εποικισμού. Αλλά και γιατί στην προοδευτικότητά του δεν συμπεριελάμβανε το δικαίωμα ενός λαού να ψηφίζει με βάση τη δική του θέληση. Και είπε ο αείμνηστος Κώστας Σημίτης όχι στο ΟΧΙ του 76% των Ελληνοκυπρίων στο σχέδιο ΑΝΑΝ, ταυτιζόμενος με το συρφετό των εκπροσώπων του Συμβουλίου της Ευρώπης, των Αμερικανο-Βρετανών, του Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών και των αργυρώνητων Μ.Μ.Ε.
Έργα
Επί πρωθυπουργίας του ολοκληρώθηκαν εμβληματικά δημόσια έργα, όπως το Αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος», η ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων, η Αττική Οδός, η γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, το μετρό, το τραμ. Προετοιμάσθηκαν και οργανώθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες.
Πόσα, ακόμα, σημαντικά έργα θα μπορούσαν να είχαν γίνει, αν, επί των ημερών του, δεν είχε μεγιστοποιηθεί το καρκίνωμα της διαπλοκής; Αν, με επιμέλεια και πείσμα, που διέθετε, είχε εγκαθιδρύσει μηχανισμούς ελέγχου και πάταξης της διαφθοράς, η οποία οργίαζε; Αν τα ολυμπιακά έργα, που εν τέλει υπηρέτησαν το γιγαντισμό της Αθηνάς, σε βάρος της υπόλοιπης Ελλάδας και οι φαραωνικές εκδηλώσεις αμφίβολης ποιότητας που συνόδευσαν τους αγώνες, δεν είχαν τη σφραγίδα της μεγαλομανίας, της μεγαλαυχίας και της αρπαχτής;
Τα σκάνδαλα, στα οποία συμμετείχαν και υπουργοί και άνθρωποι του πολιτικού περιβάλλοντός του, έπεφταν σαν χαλάζι.
Χρηματιστήριο
«Η μεγάλη ληστεία του αιώνα», όπως ευφυώς ονομάστηκε η μεταφορά δισεκατομμυρίων, από μικρούς και μεσαίους αποταμιευτές, ανθρώπους που δανείστηκαν, επενδυτές και από τα Ασφαλιστικά Ταμεία, στα θησαυροφυλάκια της πλουτοκρατίας, ήταν έργο της πολιτικής εξουσίας και θεσμικών.
Ο Κώστας Σημίτης, ως Πρωθυπουργός, ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας Γιάννος Παπαντωνίου και ο Σύμβουλός του Γιάννης Στουρνάρας παρέσυραν τον κόσμο στην οικονομική καταστροφή, είτε συμβάλλοντας ενεργά στη δημιουργία κλίματος εύκολης κερδοφορίας με τις ενθαρρυντικές και προτρεπτικές δηλώσεις τους, είτε με τη σιωπή τους, ενώ έβλεπαν την επερχόμενη τραγική κατάληξη.
«Το κόμμα του Χρηματιστηρίου» κραύγαζε ο Γιάννος Παπαντωνίου στις 2 Ιουνίου 1999, «πάει κανονικά και ψηφίζει ΠΑ.ΣΟ.Κ.».
Συμφωνία Μαδρίτης (Ιούλιος 1997)
Καμία ισχυρή, όπως ήθελε να ονομάζει τη χώρα μας η κυβερνητική προπαγανδιστική ρητορεία και καμία κυρίαρχη χώρα, δεν θα υπέγραφε ένα κείμενο, όπως αυτό της Μαδρίτης, που αναγνώριζε συλλειτουργία, συγκυριαρχία με τους Τούρκους στο Αιγαίο. («Ζωτικά συμφέροντα»).
Με τη Συμφωνία της Μαδρίτης, ουσιαστικά, αναγνωρίσαμε την ύπαρξη διαφορών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, πέραν αυτής της υφαλοκρηπίδας. Και παραιτηθήκαμε από το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών μας υδάτων στα δώδεκα ναυτικά μίλια.
ΙΜΙΑ (φωτο)
Ο ηγέτης και ο κορυφαίος πολιτικός αναδεικνύεται στα δύσκολα. Και ο αείμνηστος Κώστας Σημίτης στις κρίσεις (Ίμια, Οτσαλάν) βρέθηκε ελλιποβαρής.
Σήμερα, με το άπλετο φως που έχει χυθεί, ξέρουμε ότι η Ελλάδα, σε περίπτωση στρατιωτικής αναμέτρησης, διέθετε το τακτικό πλεονέκτημα. Ξέρουμε ότι ο Κώστας Σημίτης, ως Πρωθυπουργός, ο Θεόδωρος Πάγκαλος, ως Υπουργός Εξωτερικών και ο Γεράσιμος Αρσένης, ως Υπουργός Εθνικής Άμυνας επέδειξαν άγνοια για τη διαχείριση κρισιακών καταστάσεων και χαμηλή αντοχή και ενδοτικότητα στις αμερικανικές πιέσεις. Λειτούργησαν ασυντόνιστα και φοβικά και καταλήξαμε σε επιζήμια, για την Ελλάδα, συμβιβασμό, που έφερε τη χαρτογράφηση των Ιμίων στις αμφισβητούμενες περιοχές.
Από το 1947, που τα Δωδεκάνησα επεστράφησαν στην Ελλάδα από την Ιταλία, μέχρι τότε, ουδέποτε η Τουρκία αμφισβήτησε την ελληνικότητά τους. Και τα τοποθετούσε στους χάρτες της, ακόμη και σ’ εκείνους των Ενόπλων Δυνάμεών της, στην ελληνική επικράτεια. Η.Π.Α. και ΝΑΤΟ, επίσης, παρουσίαζαν στους χάρτες τους τα Ίμια αυτό που ήταν, ελληνικά εδάφη.
Ο κατήφορος συνεχίστηκε, όταν «ο ρεαλισμός» και η συνεργασιμότητα τής υποτέλειας υπαγόρευσαν στον Κώστα Σημίτη να ευχαριστήσει!!! Στο ελληνικό Κοινοβούλιο τον πλανητάρχη, με τα άπλυτα της κρεβατοκάμαράς του και τα βουτηγμένα στο αίμα λαών χέρια. Όχι, επειδή τάχθηκε με το δίκαιο των διεθνών συνθηκών, αλλά με το δίκαιο των κανονιοφόρων. Στη συνέχεια έγινε πιο κυνικός, χαρακτηρίζοντας το πρόβλημα των Ιμίων νομικό.
Οτσαλάν
Ο τρόπος με τον οποίο χειρίσθηκε το αίτημα ασύλου του Αμπντουλάχ Οτσαλάν η κυβερνώσα ομάδα υπήρξε προσβλητικές για την εθνική μας ιστορία. Τον είδε ως βάρος που έπρεπε όπως – όπως να τον ξεφορτωθεί.
Ασφαλώς και προτεραιότητα της Κυβέρνησης έπρεπε να είναι το εθνικό συμφέρον. Εξ αυτού, πολιτικό άσυλο δεν μπορούσε να δοθεί, γιατί έμπαιναν σε διακύβευση εθνικά μας θέματα. Ήταν γνωστό αυτό και είχε ειπωθεί σε όλους τους τόνους, μετά την άρνηση της ιταλικής κυβέρνησης Νταλέμα να παραμείνει ο Οτσαλάν στην Ιταλία.
Εθνικά, όμως, ζημιογόνο ήταν και ο αποκεφαλισμός ενός αντιστασιακού κινήματος, που, εκ των πραγμάτων, λειτουργούσε ως ανάχωμα στον τουρκικό επεκτατισμό.
Εάν η διαχείριση της κρίσης ήταν ψύχραιμη και μελετημένη, χωρίς κοντόθωρους και πανικόβλητους χειρισμούς, θα βρισκόταν λύση, όπως η άμεση αποκάλυψη και η διεθνοποίηση του θέματος.
Ταυτότητες
Ο Κώστας Σημίτης θέσπισε και τις Ανεξάρτητες Αρχές. Μεταξύ αυτών και την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, με Πρόεδρο τον Δαφέρμο. Αυτό είναι εκσυγχρονισμός. Εκσυγχρονισμός δεν είναι, όταν χρησιμοποιείς μία Ανεξάρτητη Αρχή ως βολική λύση, για να παράξεις πολιτικά αποτελέσματα. Και εξηγούμαι.
Εξαπάτησε συνειδητά το λαό και την ηγεσία της Εκκλησίας ο Κώστας Σημίτης, για να υφαρπάξει την ψήφο τους. Μέχρι τις παραμονές των εκλογών του 2000 καθησύχαζε και διαβεβαίωνε, δια της αρμοδίας τότε Υπουργού Βάσως Παπανδρέου, ότι δεν θα καταργηθεί η αναγραφή του θρησκεύματος ενώ είχε πάρει την απόφαση για το ακριβώς αντίθετο. Γι’ αυτό είχε αναθέσει το Υπουργείο Δικαιοσύνης στο Μιχάλη Σταθόπουλο, ο οποίος σε ανύποπτο χρόνο, με την ιδιότητα του Πανεπιστημιακού, είχε διατυπώσει τη θέση του για το χωρισμό κράτους και Εκκλησίας και για τη διαγραφή του θρησκεύματος από τις ταυτότητες.
Το φωταδιστικό λόμπυ επέβαλλε την άποψή του κρυπτόμενο πίσω από την Ανεξάρτητη Αρχή Δαφέρμου, η οποία αυτοαναγορευόμενη σε νομοθέτη, δικαστή και υπερεξουσία, απεφάνθη ότι πρέπει να διαγραφεί το θρήσκευμα.
Η Κυβέρνηση Σημίτη έσπευσε να συμμορφωθεί, υποβαθμίζοντας Βουλή και βουλευτές. Το θρήσκευμα διεγράφη από τις ταυτότητες και τα άλλα δημόσια έγγραφα, χωρίς να εισαχθεί στο Κοινοβούλιο, το οποίο θα κατεψήφιζε σίγουρα, αφού και κυβερνητικοί βουλευτές είχαν εκφράσει τη διαφωνία τους.
Η αναγραφή του θρησκεύματος εξελίχθηκε σε σύμβολο αντίστασης στη Νέα Τάξη, γι’ αυτό και αντέδρασαν οι πολίτες απ’ όλο το πολιτικό φάσμα με 3,5 εκατ. υπογραφές.
Ο εκσυγχρονισμός του Σημίτη και η πίστη του σε μία… ελεύθερη και πλουραλιστική κοινωνία δεν επέτρεπε τη δημόσια εκδήλωση των πεποιθήσεων, όπως την προαιρετική αναγραφή του θρησκεύματος στα δημόσια έγγραφα.
Για την Ιστορία, να προσθέσουμε, ότι ο τότε αρχηγός της Ν.Δ. Κώστας Καραμανλής υπέγραψε το αίτημα για δημοψήφισμα, που υποστήριζε ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, αλλά όταν εξελέγη Πρωθυπουργός ουδέν έπραξε.
Οι μεγάλοι πολιτικοί αναδεικνύονται στα δύσκολα. Και ο Κώστας Σημίτης υστέρησε και στα εύκολα.
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ 23.1.2025