
Τη Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2024 στο Μουσείο Μικρασιατικού Ελληνισμού «Φιλιώ Χαϊδεμένου» της Νέας Φιλαδέλφειας, παρουσία του επιχώριου Μητροπολίτη Νέας Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος κ. Γαβριήλ, έγινε η παρουσίαση του σχολικού εγχειριδίου (βιβλίου καθηγητή) «Διδάσκοντας την Ιστορία του Πόντου» που εξέδωσε η “Αποστολική Διακονία” της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ο Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού Μητροπολίτης Φαναρίου κ. Αγαθάγγελος απεύθυνε τον ακόλουθο χαιρετισμό:
Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα Νέας Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος κ. Γαβριήλ,
Ελλογιμώτατε κ. Γενικέ Γραμματέα,
Αξιότιμε Κύριε Δήμαρχε,
Πανοσιολογιότατοι & Αιδεσιμολογιώτατοι αδελφοί εν Κυρίῳ,
Κυρίες και κύριοι,
Με αισθήματα ιδιαίτερης τιμής και πνευματικής χαράς, απευθύνομαι προς πάντας υμάς, την εκλεκτή ομήγυρη. Παριστάμεθα άπαντες επί το αυτό, για έναν φιλάγιο και φιλογενή σκοπό, την παρουσίαση της εκδόσεως «Διδάσκοντας την Ιστορία του Πόντου», την οποία εξέδωσε ο ιεραποστολικός μας οργανισμός.
Το βιβλίο αυτό, καρπός εμπεριστατωμένης, επίμοχθης και πολύχρονης έρευνας, έρχεται να καταυγάσει ένα κεφάλαιο ζωτικής σημασίας τόσο για τον Πόντο, όσο και για την ελληνική ιστορία εν γένει.
Οι ολοφώτεινες σελίδες του ποντιακού Ελληνισμού καταγράφονται με υποδειγματικό τρόπο από τη συντακτική ομάδα που ανέλαβε να φέρει εις πέρας τη συμπύκνωση τεράστιου ιστορικού υλικού με ευσύνοπτο και υποδειγματικό τρόπο. Αλλά και οι ζοφερές σελίδες της ποντιακής ιστορίας, οι θηριωδίες, οι δηώσεις και οι εξανδραποδισμοί που γράφτηκαν με αίμα και δάκρυα από τους προγόνους μας, παρουσιάζονται με τρόπο νηφάλιο και αντικειμενικό, χωρίς παροξυσμούς και ανάξεση στείρων εθνικιστικών παθών. Μολονότι το βιβλίο προορίζεται για σχολική χρήση, η αξία του είναι αυταπόδεικτη και προσφέρεται για ευρύτερη αξιοποίηση.
Ξεκινώντας από τις απαρχές της ιστορίας του παντευλόγητου και μαρτυρικού αυτού τόπου, η έκδοση παρουσιάζει τον Πόντο κατά τους αρχαίους χρόνους, τα βυζαντινά χρόνια, την κατάληψη από τους Οθωμανούς, την ακμή και την λαμπρά περίοδο αστικοποίησης και πολύπλευρης άνθησης, αλλά και τα σκοτεινά χρόνια του Κινήματος των Νεοτούρκων, την επακολουθήσασα Μικρασιατική Καταστροφή, την Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, τον ξεριζωμό από τις αλησμόνητες πατρίδες, την εγκατάσταση στη Μητέρα Ελλάδα και την ανατολή ενός ελπιδοφόρου κεφαλαίου που οι σελίδες του γράφονται με χρυσά γράμματα μέχρι σήμερα.
Το βιβλίο έχει άρτια διάρθρωση, έτσι ώστε να διευκολύνει τη διδασκαλία της ποντιακής ιστορίας, το δε πλουσιότατο εικαστικό υλικό (αποτελούμενο από φωτογραφίες εποχής, παλαιές γκραβούρες και αποκόμματα εφημερίδων) λειτουργεί άκρως επιβοηθητικά προς εμπέδωση των γεγονότων που σημάδεψαν την ιστορία του πολύπαθου αλλά ένδοξου αυτού τόπου.
Λίαν επαινετέα η νηφαλιότητα της παρουσίασης των διαδραματιζόμενων γεγονότων στη μακραίωνη ιστορία του Πόντου. Μιας πορείας άλλοτε ένδοξης και λαμπρής, άλλοτε μελανής και τραυματισμένης, πάντοτε όμως με πανταχού παρόντα στοιχεία τον ηρωισμό, την αξιοπρέπεια, τη μαχητικότητα, την ευγένεια και φιλομάθεια των Ποντίων.
Οι απόγονοι των επωνύμων και ανωνύμων ηρώων του Πόντου με τον σταυρό της ξενιτειάς ρίζωσαν στην αγκαλιά της μητέρας Ελλάδας. Αν και υπήρξαν, δυστυχώς, περιπτώσεις όπου δεν έγιναν δεκτοί με ευμένεια στα πάτρια εδάφη, οι Πόντιοι εγκέντρισαν το σώμα του εθνικού κορμού με την εργατικότητά τους, το επιχειρηματικό τους πνεύμα, τον σεβασμό στις πατρώες παραδόσεις.
Με τις σκέψεις αυτές χαιρετίζω την αποψινή εκδήλωση, ευχόμενος να είναι καλοτάξιδο και πάνυ επωφελές το βιβλίο «Διδάσκοντας την ιστορία του Πόντου», ως πνευματικό δημιούργημα που μπορεί να αξιοποιηθεί πολλαπλώς, με αντίστοιχα οφέλη για τους μαθητές και τις μαθήτριες της Πατρίδας μας. Σας ευχαριστώ πολύ!
† ο Φαναρίου Αγαθάγγελος