Η επικείμενη εκδήλωση της εφημερίδας μας με θέμα “Κρατική εξουσία και Ορθόδοξη Εκκλησία”, ενώ έχει σημειο αναφιοράς της τα τριάντα χρίνια του τόμου του “Μηνύματος” με το ίδιο θέμα, συμπίπτει και με τα εξήντα χρόνια από το φύλλο του Δεκεμβρίου 1965 της εφημερίδας, αφιερωμένο στο μείζον αυτό και διαχρονικό θέμα. Με αφορμή την κρίση στην Εκκλησία και τις παρεμβάσεις της Πολιτείας στα εσωτερικά της.
Το πρώτο μέρος του αφιερώματος έχει τίτλο “Κράτος και Εκκλησία” και επικεντρωνει στην υποδούλωση της Εκκλησίας από το Κράτος, εκφράζοντας την πάγια αντίθεση της εφημερίδας και του Κινήματος στο καθεστώς της “νόμω κρατούσης Πολιτείας”. Τονίζεται ενδεικτικά: “Με ποιο δικαίωμα το Κράτος νομοθετεί για λογαριασμό της Εκκλησίας που έχει θέση και προορισμό ευρύτερο από αυτό; Τι είναι το σημερινό Κράτος για να μπορεί να νοιώσει την αποστολή της Εκκλησίας; Αφού το ίδιο είναι Κράτος αδικίας, διαφθοράς και σκληροκαρδίας τους άλλους θα οδηγήσει στην αλήθεια και στο σωστό; “
Το δεύτερο μέρος με τίτλο “Τα τελευταία γεγονότα” η εφημερίδα στηρίζει την τότε Ιεραρχία της Εκκλησίας στην απόφασή της να πληρώσει, μετά από μεγάλο διάστημα, κενές Μητροπόλεις, παρά τις πιέσεις της Πολιτείας για το αντίθετο. Καταδικάζεται η μελετώμενη από την τότε Βουλή καθιέρωση “αριστίνδην Συνόδου”. Τονίζει χαρακτηριστικά: “Τα τελευταία γεγονότα της ανταρσίας της Ιεραρχίας έναντι της Πολιτείας είναι και μεγαλειώδη και αξιοθρήνητα. Είναι μεγαλειώδη γιατί για πρώτη ίσως φορά η Δ. Εκκλησία είχε το θάρρος ν’ αψηφίσει τις φοβέρες του Κράτους και να σχίσει τη υπογραφή του Καίσαρα. και είναι αξιοθρηνητη γιατί όλη αυτή η υπέροχη εκδήλωση έγινε για χάρη ενός ευτελούς και διαβλητού σκοπού, δηλαδή του μεταθετού…Το μεταθετόν είναι και πρέπει να παραμείνει δικαίωμα στα χέρια της Εκκλησίας. Η Εκκλησία πρέπει να έχει το δικαίωμα της μεταθέσεως των στελεχών της ανάλογα με το εκάστοτε συμφέρον της και τις ανάγκες της.” τονίζοντας παράλληλα ότι το κακό δεν βρίσκεται στο “μεταθετό” αλλά στον τροπο με τον οποίο εφαρμόζεται. Προτείνεται σειρά μέτρων, προκειμένου κίνητρο του μεταθετού να μην είναι το υλικό συμφέρον.
Η κρίση αυτή του 1965 ήταν προοίμιο των ακόμα πιο απροκάλυπτων και καταστροφικών επεμβάσεων της κρατικής εξουσίας στα εκκλησιαστικά, από τις τυραννικές κυβερνήσεις του καθεστώτος των Συνταγματαρχών στο διάστημα 1967-1974. Όταν η μελετώμενη το 1965 σύσταση της “αριστίνδην Συνόδου”¨έγινε πραγματικότητα, στην 1η περίοδο της Δικτατορίας, όταν επί αρχιεπισκοπίας Ιερωνύμου Α’, κυριάρχησε η τάση των χριστιανικών αδελφοτήτων. Μια τάση που είχε πρωτοστατήσει και στην κρίση του 1965, τασσόμενη εναντίον της πλειοψηφίας που διαμορφώθηκε στη Ιερά Σύνοδο. Τονίζει η εφημερίδα μας: “Είναι πράγματι απαράδεκτο Σωματεία που χρόνια τώρα αγωνίζονται με σύνθημα “Ελευθέρα και ζώσα Εκκλησία” να ζητούν σήμερα και να εύχονται την επέμβαση του Κράτους στην Δ. Εκκλησία.
Το φύλλο αυτό της εφημερίδας μας, που τότε ονομαζόταν “Χριστιανική Δημοκρατία” περιλαμβάνει και αποκλειστική συνέντευξη του εκλεγέντος τότε Μητροπολίτη Πειραιά κυρού Χρυσοστόμου (Ταβλαδωράκη), με το “μεταθετό” από τη Μητρόπολη Αργολίδος. Απαντώντας σε ερωτήσεις του συντάκτη της εφημερίδας μας, τόνισε για τις σχέσεις Κράτους- Εκκλησίας: “Είναι αναγκαίον η διάρθρωσις των σχέσεων αυτών να γίνει το ταχύτερον και να έλθωμεν εις το ωραίον σημείον κατά το οποίον θα επικρατήσει το πνεύμα της παραλλήλου συμπορεύσεως της Εκκλησίας μετά της Πολιτείας, ήτοι το σύστημα της συναλληλίας”.
Ο κυρός Χρυσόστομος ήταν από τους λίγους Μητροπολίτες που σ’ εκείνα τα μετεμφυλιακά χρόνια δεν ζητούσε πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων από τους ιερείς και αντιτάχθηκαν στο δικτατορικό καθεστώς των Συνταγματαρχών. Στο περιοδικό της νεολαίας μας ΣΗΜΑΔΙΑ έχουμε αποκαλύψει και επιστολές του οι οποίες αναδεικνύουν τις σκοτεινές πτυχές της δημαρχίας Σκυλίτση στον Πειραιά, με τον οποίο δεν είχε διστασεί να έρθει σε σύγκρουση.
Όπως και τότε έτσι και σήμερα η ΧΔ και η “Χ” τάσσονται υπέρ της συναλληλίας Εκκλησίας-Πολιτείας και του διακριτού ρόλου τους.
