• ΜΝΗΜOΝΙΑ: ΒΑΝΑYΣOΣ ΠΕΡΙOΡΙΣΜOΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ

τοῦ Γιάννη Ζερβοῦ

Ἡ ἐπιβολὴ τῶν Μνημονίων συνδέεται μὲ τὸν βάναυσο περιορισμὸ τῆς κυριαρχίας τῆς πατρίδας μας, θεμέλιου τῆς πολιτικῆς ἐλευθερίας μας. Ἡ ὁποία ἀφαιρέθηκε ἀπὸ τοὺς προπάτορές μας τὸ 1453 καὶ ἀνακτήθηκε μὲ αἱματηροὺς ἀγῶνες καὶ θυσίες, ποὺ προκάλεσαν ἀνατροπὴ τῶν δυσμενῶν διεθνῶν συσχετισμῶν τοῦ 1821, ὅταν ἡ «Ἱερὰ Συμμαχία» κατέστελλε κάθε ἐπαναστατικὸ κίνημα.
Μὲ ὁρόσημο τὸ Πρωτόκολλο τοῦ Λονδίνου τῆς 3ης Φεβρουαρίου 1830, μὲ τὸ ὁποῖο γιὰ πρώτη φορὰ ἀναγνωρίζεται διεθνῶς ἡ Ἑλλάδα ὡς ἀνεξάρτητο κράτος. Σύμφωνα μὲ τὸ ἄρθρο 1: «Ἡ Ἑλλὰς θέλει σχηματίσει ἓν Κράτος ἀνεξάρτητον, καὶ θέλει χαίρει ὅλα τὰ δίκαια, πολιτικά, διοικητικὰ καὶ ἐμπορικά, τὰ προσπεφυκότα εἰς ἐντελῆ ἀνεξαρτησίαν». Ὅπως ἐπισήμανε ὁ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης μιλώντας στὴν Πνύκα μετὰ τὴν ἀπελευθέρωση, ἂν ἦταν «ρεαλιστὲς» οἱ ἀγωνιστὲς τοῦ 1821, ἡ Ἑλλάδα δὲν θὰ ὑπῆρχε σήμερα ὡς ἀνεξάρτητο κράτος.
Δυστυχῶς, αὐτὴ ἡ κυριαρχία, ποὺ μὲ τόσους ἀγῶνες κατακτήθηκε καὶ διασφαλίστηκε στὴ συνέχεια, μπορεῖ νὰ ἐκχωρηθεῖ, ἔστω καὶ ἐν μέρει, μὲ βάση τὸ ἄρθρο 28 τοῦ ἰσχύοντος Συντάγματος, σύμφωνα μὲ τὸ ὁποῖο «Ἡ Ἑλλάδα προβαίνει ἐλεύθερα, μὲ νόμο ποὺ ψηφίζεται ἀπὸ τὴν ἀπόλυτη πλειοψηφία τοῦ ὅλου ἀριθμοῦ τῶν βουλευτῶν, σὲ περιορισμοὺς ὡς πρὸς τὴν ἄσκηση τῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας της, ἐφόσον αὐτὸ ὑπαγορεύεται ἀπὸ σπουδαῖο ἐθνικὸ συμφέρον, δὲν θίγει τὰ δικαιώματα τοῦ ἀνθρώπου καὶ τὶς βάσεις τοῦ δημοκρατικοῦ πολιτεύματος καὶ γίνεται μὲ βάση τὶς ἀρχὲς τῆς ἰσότητας καὶ μὲ τὸν ὅρο τῆς ἀμοιβαιότητας». Προστέθηκε καὶ «ἑρμηνευτικὴ δήλωση»: «Τὸ ἄρθρο 28 ἀποτελεῖ θεμέλιο γιὰ τὴ συμμετοχὴ τῆς Χώρας στὶς διαδικασίες τῆς εὐρωπαϊκῆς ὁλοκλήρωσης».
Τὸ πρῶτο ἐρώτημα ποὺ τίθεται εἶναι κατὰ πόσο ὑπάρχει ἐθνικὸ συμφέρον τόσο σπουδαῖο, ποὺ νὰ δικαιολογεῖ ἐκχώρηση ἐθνικῆς κυριαρχίας καὶ κατ’ ἐπέκταση αὐτοκατάργηση τοῦ ἑλληνικοῦ Κράτους. Θὰ μποροῦσε, τουλάχιστον, νὰ γίνεται λόγος ἀποκλειστικὰ γιὰ μεταβίβαση ἁρμοδιοτήτων στὴ βάση ἐξουσιοδότησης ἡ ὁποία θὰ μπορεῖ ἀνὰ πᾶσα στιγμὴ νὰ ἀνακληθεῖ. Ὁ ὅρος «ἐκχώρηση κυριαρχίας» ἀποτελεῖ ὁμολογία ἑκούσιας ὑποτέλειας.
Ἀπὸ τοὺς λίγους ποὺ εὐαισθητοποιήθηκαν, ἰδίως μετὰ τὴ συμφωνία τοῦ Μάαστριχτ, ἦταν ὁ ἀείμνηστος μουσικοσυνθέτης Μάνος Χατζηδάκις, ὁ ὁποῖος, ἀναφερόμενος στὴν παρουσία τῆς χώρας στὴν Ε.Ε. τὸ 1994, ἔκανε λόγο γιὰ «Νέα Τουρκοκρατία». Γιὰ πολλοὺς αὐτοπροσδιοριζόμενους ὡς «πατριῶτες», ἡ αὐτοκατάργηση αὐτὴ τῆς κυριαρχίας μας ἀποτελεῖ ἁπλῆ λεπτομέρεια, ἀνάξια νὰ ἀναδειχθεῖ πολιτικά.
Τίθεται ἐπίσης τὸ ἐρώτημα, ἀκόμα καὶ στὰ πλαίσια τῶν διατάξεων τοῦ ἄρθρου αὐτοῦ ὅπως ἰσχύει, κατὰ πόσο ἡ συμμετοχὴ τῆς χώρας στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση πληροῖ τὶς τιθέμενες προϋποθέσεις.
Οἱ βάσεις τοῦ δημοκρατικοῦ πολιτεύματος ἔχουν ἐκ βάθρων ἀνατραπεῖ, ἀφοῦ ἡ Βουλὴ ἔχει γίνει ἁπλὸς διεκπεραιωτὴς ὁδηγιῶν ἀπὸ τὶς Βρυξέλλες, ἐνῶ ἡ ἐκλεγμένη κυβέρνηση δίνει λογαριασμὸ στὴν ὑπερκυβέρνηση τῶν Βρυξελλῶν ἀνὰ ἑξάμηνο.
Τὴν ἀρχὴ τῆς περιορισμένης κυριαρχίας τῶν χωρῶν-μελῶν τῆς ΕΕ διατύπωσε, ἄλλωστε, μία δεκαετία πρίν, ὁ τότε πρόεδρος τῆς Κομισιὸν Ζὰν Κλὼντ Γιοῦνκερ, ἀμφισβητώντας τὸ δικαίωμα τῶν Ἑλλήνων πολιτῶν μὲ τὴν ψῆφο τους νὰ ὁρίσουν ποιὰ οἰκονομικὴ πολιτικὴ θὰ ἀκολουθήσει ἡ χώρα. Στὴν πραγματικότητα αὐτὴ προσγειωθήκαμε ἀπότομα μετὰ τὸ 2010, ὅταν ἡ Βουλή, ὑπὸ τὸ κράτος τοῦ ἐκβιασμοῦ, ψήφιζε ἑκατοντάδων σελίδων μνημονιακοὺς νόμους.
Ἡ διακρατικὴ συνεργασία μπορεῖ νὰ φτάνει μέχρι τοῦ σημείου τῆς ἐπιβολῆς τῶν κοινὰ ἀποδεκτῶν διατάξεων τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου. Ὄχι ὅμως καὶ νὰ ἐκχωροῦνται ζητήματα ἐσωτερικῆς πολιτικῆς σὲ ἀνεξέλεγκτα κέντρα ἀποφάσεων.
Τὸ ζήτημα εἶχε τεθεῖ καὶ παλαιότερα, ἤδη ἀπὸ τὸ 1965, ὅταν ὁ πρῶτος πρόεδρος τῆς “Κομισιόν”, Βάλτερ Χάλσταϊν, προσπαθοῦσε νὰ πετύχει νὰ ἀναγνωρισθεῖ ἡ Εὐρωπαϊκὴ Ἐπιτροπὴ ὡς ἰσοδύναμη μὲ Κυβέρνηση. Ὁ τότε Γάλλος Πρόεδρος Κάρολος Ντὲ Γκὼλ ἀντέδρασε ἀποσύροντας ὅλους τοὺς ἐκπροσώπους τῆς χώρας του ἀπὸ τὴν τότε Ε.Ο.Κ., μέχρι τὴν παραίτηση Χάλσταϊν. Δήλωσε χαρακτηριστικὰ σὲ συνέντευξη Τύπου στὶς 9 Σεπτεμβρίου 1965: «Οἱ ὑπερεθνικὲς ἀξιώσεις τῆς Ἐπιτροπῆς τῶν Βρυξελλῶν» θὰ εἶχαν ὡς ἀποτέλεσμα «νὰ χάσουν οἱ χῶρες τὴν ἐθνική τους ταυτότητα […] καὶ νὰ κυβερνᾶ ἕνα τεχνοκρατικὸ καὶ ἀπάτριδο Κογκλάβιο (χρησιμοποίησε τοὺς ἑλληνικοὺς ὅρους «Aréopage apatride»), χωρὶς νὰ λογοδοτεῖ σὲ κανέναν».
Οὔτε ἡ δεύτερη προϋπόθεση τοῦ ἄρθρου 28 τοῦ ἰσχύοντος Συντάγματος τηρεῖται, ἀφοῦ, μὲ τὴν πολιτικὴ ποὺ ἐπιβάλλεται, τὰ δικαιώματα τοῦ Ἀνθρώπου παραβιάζονται κατ’ ἐξακολούθηση, ὅταν ἡ οἰκονομικὴ πολιτικὴ λιτότητας πλήττει τὰ ἀγαθὰ ποὺ εἶναι ἀναγκαῖα γιὰ τὴ στοιχειώδη ἀξιοπρεπῆ του διαβίωση. Τὴν ἀρχὴ αὐτὴ ἔχει υἱοθετήσει καὶ ἡ Διεθνὴς Ἀμνηστία.
Μὲ τὴν ἔννοια αὐτή, μὲ αὐτουργοὺς τοὺς «ἑταίρους» τῆς ΕΕ, τοὺς λογιστὲς τῶν Βρυξελλῶν καὶ τοὺς ἐδῶ ἐντολοδόχους τους, τὰ δικαιώματα τοῦ Ἀνθρώπου παραβιάζονται, ὅταν οἱ δημοσιονομικοὶ στόχοι καὶ ἡ λειτουργία τῆς «ἑνιαίας ἀγορᾶς» καθιστοῦν ἀβίωτο τὸν βίο τῶν πολιτῶν.
Τόσο τὸ «Σύμφωνο Σταθερότητας καὶ Ἀνάπτυξης» καὶ τὰ λεγόμενα «εὐρωπαϊκὰ ἑξάμηνα», ὅσο καὶ ὁ ἐπιπρόσθετος γιὰ τὴν Ἑλλάδα μνημονιακὸς δημοσιονομικὸς ζουρλομανδύας, ἐπιβάλλονται κατὰ παράβαση τῶν διατάξεων τοῦ Συντάγματος, ἀκόμα καὶ τοῦ ἄρθρου 28, ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ δὲν σέβονται τὸν πυρήνα τῆς ἀξιοπρεποῦς διαβίωσης τοῦ ἀνθρώπου.
Μὲ βάση τὴ θέση αὐτή, ἀπὸ τὸ 2020 ἡ Διεθνὴς Ἀμνηστία ἔχει ἐπισημάνει σὲ ἔκθεσή της μὲ τίτλο «ΑΝΑΝΗΨΗ ΤΩΡΑ: ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ» τὴν κατάρρευση τοῦ Ἐθνικοῦ Συστήματος Ὑγείας στὴν Ἑλλάδα λόγω τῶν μνημονιακῶν περικοπῶν στὴ δημόσια περίθαλψη, σὲ συνδυασμὸ μὲ τὴν ἐξαθλίωση μεγάλου μέρους τοῦ πληθυσμοῦ, ποὺ κάνει τὴν πρόσβαση σ’ αὐτὴν ἀπαγορευτική.
Ἡ Ἑλλάδα ἔχει ἐπικυρώσει μιὰ σειρὰ ἀπὸ συμβάσεις τοῦ διεθνοῦς καὶ περιφερειακοῦ Δικαίου Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων, οἱ ὁποῖες ἀπαιτοῦν τὸν σεβασμό, τὴν προστασία καὶ τὴν ἐκπλήρωση τοῦ δικαιώματος στὴν ὑγεία.
Κατὰ συνέπεια, εἶναι προφανὲς ὅτι τὸ πλαίσιο τῆς δημοσιονομικῆς πολιτικῆς, ὅπως ἐπιβάλλεται ἀπὸ τὸ «Σύμφωνο Σταθερότητας καὶ Ἀνάπτυξης», τὴν ἐφαρμοστικὴ συμφωνία τῆς συνθήκης τοῦ Μάαστριχτ καὶ τὰ μνημόνια, στὸν βαθμὸ ποὺ δὲν συμπεριλαμβάνει καὶ ρῆτρες γιὰ ρητὴ κατοχύρωση τῶν θεμελιωδῶν δικαιωμάτων τοῦ κάθε πολίτη γιὰ ἀξιοπρεπῆ διαβίωση, εἶναι ἀντίθετο μὲ τὸ ἄρθρο 28 τοῦ Συντάγματος.
Στὴν Ἑλλάδα, ὅταν ψηφιζόταν ἡ συνθήκη τοῦ Μάαστριχτ, ἐλάχιστοι εἶχαν ἀντιληφθεῖ τὸν βαθμὸ ἐκχώρησης τῆς κυριαρχίας τῆς χώρας σὲ ἐξωθεσμικὰ κέντρα ἀποφάσεων. Μία ἀπὸ τὶς σπάνιες ἐξαιρέσεις, ὁ μουσικοσυνθέτης Μάνος Χατζηδάκις, ποὺ τὸ 1994 ἔκανε λόγο γιὰ «Νέα Τουρκοκρατία». Στὴ Γαλλία, ὁ νεοφιλελεύθερος πολιτικὸς Ἀλαὶν Μαντλὲν τὸ συνομολόγησε χωρὶς τύψεις τὸ 1992: «Ἡ εὐρωπαϊκὴ οἰκοδόμηση φέρει μιὰ ὄμορφη φιλελεύθερη ὑπόσχεση… Τὸ Μάαστριχτ λειτουργεῖ ὡς ἀσφάλεια ζωῆς γιὰ νὰ ἀποφευχθεῖ ἡ ἐπιστροφὴ στὴν […] ἁγνὴ καὶ σκληρὴ σοσιαλιστικὴ ἐμπειρία τοῦ 1981-1983», δηλαδὴ τῶν πρώτων χρόνων τῆς σοσιαλιστικῆς διακυβέρνησης Μιτεράν. «Ἡ Εὐρώπη ἐπιβάλλει περιορισμούς, ἀλλὰ αὐτοὶ εἶναι εὐτυχεῖς περιορισμοί, γιατὶ εἶναι περιορισμοὶ φιλελεύθεροι».
Στὶς 13 Ἰουλίου 2015 ὁ Σλοβάκος Ὑπουργὸς Οἰκονομικῶν Πέτερ Κάζιμιρ, σὲ ἐν θερμῷ ἀνάρτησή του στὸ Τουΐτερ, χρησιμοποιεῖ γιὰ τὶς συνθῆκες ὑπὸ τὶς ὁποῖες ἡ Ἑλλάδα «συμφώνησε» στὸ 3ο Μνημόνιο, διατύπωση ποὺ παραπέμπει εὐθέως στὴν καταστολὴ τῆς «Ἄνοιξης τῆς Πράγας» τοῦ 1968: «Ἡ συμφωνία στὴν ὁποία φτάσαμε σήμερα τὸ πρωὶ μὲ τὴν Ἑλλάδα εἶναι σκληρὴ γιὰ τὴν Ἀθήνα, γιατὶ εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς “Ἑλληνικῆς τους Ἄνοιξης”».
Ὁ σοβιετικὸς ἡγέτης Λεονὶντ Μπρέζνιεφ εἶχε διατυπώσει, τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 1968, τὸ περίφημο δόγμα τῆς περιορισμένης κυριαρχίας τῶν χωρῶν τοῦ «ὑπαρκτοῦ σοσιαλισμοῦ». Ἀντίστοιχο εἶναι τὸ περιεχόμενο τῆς δήλωσης τοῦ Προέδρου τῆς Κομισιὸν Ζὰν Κλὼντ Γιοῦνκερ στὶς 25 Φεβρουαρίου 2015, ὅτι «Τὸ ἐκλογικὸ ἀποτέλεσμα μιᾶς χώρας δὲν μπορεῖ νὰ ἀλλάξει τὶς Συνθῆκες καὶ τὶς συμφωνίες ποὺ ἔχουν γίνει. Ἂν σὲ κάθε ἐκλογικὴ διαδικασία ἔπρεπε νὰ ἀμφισβητοῦμε τὶς διαδικασίες καὶ τοὺς κανόνες, θὰ σκοτώναμε τὴν Εὐρώπη»…
Γνωρίζουμε ὅτι, ὅταν θέτουμε τὰ ζητήματα αὐτά, ὁ κόσμος τείνει νὰ στενοχωρεῖται καὶ νὰ εἶναι σὲ ἀμηχανία, μὲ δεδομένη τὴν περιπέτεια τοῦ 2015, ὅταν ἐπιχειρήθηκε νὰ ἀμφισβητηθεῖ ὁ νεοφιλελεύθερος μονόδρομος.
Πρέπει, ὅμως, κάποια στιγμὴ νὰ πάψουμε νὰ ἐθελοτυφλοῦμε, προτοῦ οἱ συνέπειες τῆς ἀκολουθούμενης πολιτικῆς γίνουν μὴ ἀναστρέψιμες.
Μὲ πρῶτο στάδιο τὴν ὁλοσχερῆ κατάργηση τοῦ Συμφώνου Σταθερότητας, εὐκαιρία ποὺ χάθηκε μὲ τὴν ἀναστολὴ τῆς ἰσχύος του λόγω κόβιντ.
Ἐπισημάνθηκε ἀπὸ τὸν κ. Βέργο ὅτι ἦταν ἐπιζήμια γιὰ τὴν Ἑλλάδα ἡ εἰσαγωγὴ τοῦ εὐρώ, μεταξὺ ἄλλων ἐπειδὴ δὲν ταίριαζε ἕνα σκληρὸ νόμισμα στὴν οἰκονομία μας. Ἐπαυξάνω προσθέτοντας ὅτι αὐτὸ ἴσχυσε καὶ γιὰ ἰσχυρὲς οἰκονομίες, ὅπως τῆς Γαλλίας καὶ τῆς Ἰταλίας. Ἡ Γαλλία, ἐπειδὴ ἠ οἰκονομία της ἔγινε μὴ ἀνταγωνιστική, ἔχει ἀποβιομηχανοποιηθεῖ καὶ ἔχει τεράστια ἐλλείμματα στὸ ἐμπορικό της ἰσοζύγιο. Ἡ Ἰταλία ἔχει τεράστιο ἐξωτερικὸ χρέος. Τὸ νόμισμα πρέπει νὰ ὑπηρετεῖ τὴν κάθε οἰκονομία καὶ ὄχι ἡ οἰκονομία νὰ ὑπηρετεῖ τὸ νόμισμα. Οἱ χῶρες αὐτὲς ἀντεπεξέρχονται λόγω τῆς πολιτικῆς τους ἰσχύος.
Ἡ νομισματικὴ ἕνωση δὲν εἶναι ἁπλὰ ἀπαράδεκτη πολιτικά, ἀλλὰ καὶ δομικὰ κακοστημένη, μὲ ἀνισορροπίες ποὺ ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ προβλήματα ποὺ προκαλεῖ στὴ λειτουργία τῶν κυβερνήσεων κυρίαρχων κρατῶν ἡ ἀφαίρεση τῆς νομισματικῆς τους πολιτικῆς.
Σὲ σχέση μὲ τὰ δομικὰ προβλήματα τῆς Εὐρωζώνης, ἐνδεικτικὰ ἀναφέρουμε:
Ἀποτίμηση τοῦ ἀμερικανικοῦ «Ἰνστιτούτου Πίτερσον» στὴ μελέτη «Ἐπανασχεδιάζοντας τοὺς δημοσιονομικοὺς κανόνες τῆς Ε.Ε.: Ἀπὸ τοὺς κανόνες στὶς ἀρχές»:
Προβάλλεται τεκμηριωμένα ἡ δομικὴ ἀδυναμία τοῦ “ΣΣΑ” νὰ λειτουργήσει καὶ προτείνεται ἡ ἀντικατάστασή του μὲ δέσμη ἀρχῶν, βάσει τῶν ὁποίων ἡ κάθε ἐθνικὴ οἰκονομία θὰ λειτουργεῖ σύμφωνα μὲ τὶς δικές της ἀνάγκες καὶ ἰδιαιτερότητες.
Μάλιστα, προτείνεται, σὲ περίπτωση ποὺ ἡ “Κομισιὸν” κρίνει ὅτι τὸ πλαίσιο παραβιάζεται ἀπὸ μιὰ ἐθνικὴ κυβέρνηση, ἡ διαφορὰ νὰ ἐπιλύεται ἀπὸ ἀνεξάρτητη Ἀρχή. Ἕνα βῆμα στὴ σωστὴ κατεύθυνση, τῆς πλήρους ἀνάκτησης τῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας τῶν χωρῶν-μελῶν, ἡ ὁποία παραμένει τελικὸς στόχος.
Ἡ πρόταση τοῦ παλαίμαχου Ὁλλανδοῦ πολιτικοῦ Μπέρεντ ντὲ Φρὶς γιὰ ἐπαναφορὰ τῶν ἐθνικῶν νομισμάτων, μὲ διατήρηση τοῦ εὐρὼ στὶς διεθνεῖς συναλλαγές, προκειμένου ἡ κάθε κυβέρνηση νὰ χαράσσει τὴν ἐσωτερικὴ πολιτικὴ τῆς χώρας της καὶ τὸ εὐρὼ νὰ ἐξυπηρετεῖ τὶς διεθνεῖς συναλλαγές, ἐκτέθηκε σὲ συνέντευξή του στὴν ὁλλανδικὴ ἐφημερίδα Τρόουβ (Trouw) στὶς 22 Μαΐου 2020 καὶ καταγράφεται στὸ βιβλίο του «Ὁ ἐκτροχιασμένος καπιταλισμός». Ὁ ντὲ Φρίς, Ὑπουργὸς Κοινωνικῶν Ὑποθέσεων στὶς ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ 1990 (1989-1994), καθὼς καὶ ὁ συνάδελφός του Ὑπουργὸς τῶν Οἰκονομικῶν Κοὺς Ἄντρισεν, εἶχαν ἐπιφυλάξεις γιὰ τὴν εἰσαγωγὴ τοῦ κοινοῦ νομίσματος, ἀλλὰ τελικὰ συμφώνησαν νὰ προχωρήσει. «Ἐκ τῶν ὑστέρων μετάνιωσα ποὺ δὲν ἀντιστάθηκα περισσότερο, μέμφομαι τὸν ἑαυτό μου. Ἦταν μία ἀπὸ τὶς πιὸ δραστικὲς ἀποφάσεις ποὺ πῆρε ἐκείνη ἡ Κυβέρνηση, μὲ πολὺ σοβαρὲς συνέπειες. Συμφωνήσαμε πολὺ εὔκολα σ’ αὐτό […] [διότι] τὰ πάντα γίνονται δευτερεύοντα, προκειμένου νὰ διατηρηθεῖ μὲ κάθε τίμημα αὐτὴ ἡ νομισματικὴ ἕνωση».
Ὁ ντὲ Φρὶς ἐντοπίζει τὸν ἐκτροχιασμὸ τοῦ καπιταλισμοῦ τὰ τελευταῖα 25-30 χρόνια, μεταξὺ ἄλλων, στὴ φοροδιαφυγὴ τῶν πολυεθνικῶν ἑταιρειῶν ποὺ μεταφέρουν θέσεις ἐργασίας σὲ χῶρες μὲ χαμηλοὺς μισθούς. Τὶς μεγάλες διαφορὲς στὰ εἰσοδήματα καὶ στὸν πλοῦτο, μὲ ἀποτέλεσμα μιὰ μικρὴ ἐλὶτ νὰ εἰσπράττει ὅλο καὶ περισσότερα. Τὴν ὅλο καὶ λιγότερη μόνιμη ἐργασία γιὰ τοὺς αὐτοαπασχολούμενους.
«Θεωρῶ ὡς τὸ χειρότερο τὴν ἀπώλεια τῆς ἀσφάλοῦς διαβίωσης γιὰ μεγάλες ὁμάδες ἀνθρώπων. Μετὰ τὸν 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, ἐπιλέξαμε τὸ Κοινωνικὸ Κράτος, καὶ μιὰ μικτὴ οἰκονομικὴ τάξη μὲ σημαντικὸ τὸν ρόλο τοῦ κρατικοῦ μηχανισμοῦ. Ὑπὸ τὴν ἐπιρροὴ τοῦ νεοφιλελευθερισμοῦ, αὐτὸς ὁ κρατικὸς μηχανισμὸς παραμέρισε, τὸ προστατευτικὸ χέρι ἐξαφανίστηκε ὅλο καὶ περισσότερο…».
Μὲ δεδομένο τὸν περιορισμὸ τοῦ πλαισίου τῶν δυνατοτήτων μιᾶς ἐκλεγμένης κυβέρνησης, στεροῦνται ἀξιοπιστίας ὅσοι προβαίνουν σὲ φιλολαϊκὲς διακηρύξεις ἔξω ἀπὸ τὸ πλαίσιο αὐτό, χωρὶς νὰ ἀμφισβητοῦν τὶς λεγόμενες «Εὐρωπαϊκὲς Συνθῆκες», οἱ ὁποῖες ἔχουν καταστήσει ὑποχρεωτικὸ σύστημα τὸν οἰκονομικὸ νεοφιλελευθερισμὸ καὶ τὴν ἀσυδοσία τῶν ἀεριτζήδων, πού, στὸ ὄνομα τοῦ ἐλεύθερου ἀνταγωνισμοῦ καὶ τῆς ἑνιαίας ἀγορᾶς, ἔχουν πρόσβαση σὲ ἕτοιμες ὑποδομές, μὲ ἐξασφαλισμένη πελατεία. Ἀπὸ πολἰτες ποὺ εἶχαν ἀξίωση νὰ ἀπολαμβάνουν τὰ ἀποτελέσματα τῆς λειτουργίας τοῦ κοινωνικοῦ κράτους καὶ ἔχουν μεταβληθεῖ σὲ πελάτες παροχῆς ὑπηρεσιῶν.

Συνοπτική παρουσίαση της παρέμβασης του προέδρου Γιάννη Ζερβού στην εκδήλωση της 18ης Ιουνίου, στην επέτειο του πρώτου Μνημονίου

Χριστιανική 11 Σεπτεμβρίου 2025