• Ἀνάμεσα σὲ δυστυχισμένους μπορεῖ νὰ νοιώση κανένας εὐτυχισμένον τὸν ἑαυτό του;

Ἀπὸ τὸ βιβλίο “Τὸ φοβερὸν μυστήριον” τοῦ Φώτη Κόντογλου: 

Αὐτὲς τὶς ἁγιασμένες μέρες ποὺ θὰ ’πρεπε νὰ σμίξουνε πιὸ κοντὰ οἱ ἄνθρωποι συναμεταξύ τους, «νὰ περιπτυχθῶσιν ἀλλήλους», ἴσια ἴσια αὐτὲς τὶς μέρες ἀποξενώνουνται περισσότερο ὁ ἕνας ἀπὸ τὸν ἄλλον, χωρίζουνται σὲ δύο στρατόπεδα ὁλότελα ξένα τό ʼνα στ’ ἄλλο, σχεδὸν ἐχθρικά. Ἀπὸ τὴ μία μεριὰ εἶναι οἱ εὐτυχισμένοι οἱ καλοπερασμένοι, οἱ καλότυχοι, κι ἀπὸ τὴν ἄλλη μεριὰ εἶναι οἱ δυστυχισμένοι κι οἱ παραπεταμένοι. Ἀνάμεσά τους «χάσμα μέγα ἐστήρικται» κατὰ τὶς γιορτές. Κανένα γεφύρι δὲν ἑνώνει τὶς δύο ἀκροποταμιές, ἐνῶ τὶς ἄλλες μέρες ἔρχουνται σὲ περισσότερη συνάφεια. Οἱ πλούσιοι κι ὅσοι ἔχουνε τὸν τρόπο τοὺς κάνουνε, ἀλλοίμονο! τὸ πᾶν γιὰ νὰ ἐπιδείξουνε τὰ πλούτη καὶ τὰ ἀγαθά τους στοὺς λιμασμένους. Κι’ αὐτὸ γίνεται στ’ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, ποὺ γεννήθηκε πάμφτωχος μέσα στὸ παχνί! Γιὰ τὴν γέννηση τοῦ φτωχοῦ Χριστοῦ δὲν γιορτάζουνε οἱ φτωχοὶ σὰν καὶ Κεῖνον, μὰ γιορτάζουνε οἱ πλούσιοι, ποὺ παίρνουνε γιὰ ἀφορμὴ τὴν πτώχεια του γιὰ νὰ δείξουνε τὰ πλούτη τους.

Μὰ ἄραγε, ἀνάμεσα σὲ δυστυχισμένους μπορεῖ νὰ νοιώση κανένας εὐτυχισμένον τὸν ἑαυτό του; Details

«Ἀλλοίμονο! Ἀμύητοι, ἄπιστοι, ἀκατάνυχτοι, εἴμαστε οἱ πιὸ πολλοὶ σήμερα, τώρα ποὺ ἔπρεπε νὰ προσπέσουμε μὲ δάκρυα καυτερὰ στὴν Παναγία καὶ νὰ ποῦμε μαζὶ μὲ τὸ Θεόδωρο Δούκα τὸ Λάσκαρη, ποὺ σύνθεσε μὲ συντριμένη καρδιὰ τὸν παρακλητικὸ κανόνα:
• »“Ἐκύκλωσαν αἱ τοῦ βίου μὲ ζάλαι ὥσπερ μέλισσαι κηρίον, Παρθένε”. Σὰν τὰ μελίσσια ποὺ τριγυρίζουνε γύρω στὴν κερήθρα, ἔτσι κ’ ἐμένα μὲ ζώσανε οἱ ζαλάδες τῆς ζωῆς καὶ πέσανε ἀπάνω στὴν καρδιὰ μοῦ καὶ τὴν κατατρυπᾶνε μὲ τὶς φαρμακερὲς σαγίτες τούς. Ἄμποτε, Παναγiα μου, νὰ σὲ ‘βρω βοηθό, νὰ μὲ γλύτώσεις ἀπὸ τὰ βάσανα. Μὰ ποιὸς ἀπὸ μᾶς γυρεύει βοήθεια ἀπὸ τὴν Παναγία, ἀπὸ τὸν Χριστὸ κι’ ἀπὸ τοὺς ἁγίους; Γυρεύουμε βoήθεια ἀπὸ τὸ κάθε τί, παρεκτός ἀπὸ τὸ Θεό». (Φώτης Κόντογλου «Ἑλληνικὴ Δημιουργία» τεῦχος 37-1949) Details

Ὅτε τῇ Ἐπιφανείᾳ σου ἐφώτισας τὰ σύμπαντα, τότε ἡ ἁλμυρὰ τῆς ἀπιστίας θάλασσα ἔφυγε, καὶ ὁ Ἰορδάνης κάτω ῥέων ἐστράφη, πρὸς οὐρανὸν ἀνυψῶν ἡμᾶς, ἀλλὰ τῷ ὕψει τῶν θείων ἐντολῶν σου, συντήρησον Χριστὲ ὁ Θεός, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου.(Ἀπὸ τὸν Ὄρθρο τῆς ἑορτῆς) Details

“Είδομεν ότι τα χείλη ήσαν κατακόκκινα από νωπόν αίμα.

(…) το μυσαρόν, δυσώδες στόμα του, το είδα υγρόν από το αίμα το νωπόν.

Ο αγών ήρχισε και εις το τέλος θα νικήσωμεν- τόσω βέβαιον όσω ο Θεός εις τα υψηλά κατοικεί και τα ταπεινά εφορά”.

(Μπραμ Στόουκερ, “Ο πύργος του Δράκουλα”, μετάφραση Αλέξ. Παπαδιαμάντη)

 

Στην πολύ καλή μελέτη «Με εντάφια κτερίσματα» (εκδ. Δόμος, 2010), ο συντάκτης της Λάμπρος Καμπερίδης παρουσιάζει σειρά επιχειρημάτων βάσει των οποίων ο «άγιος των γραμμάτων μας» Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης επέλεγε με βάση τα δικά του –πάντα μη-βιοποριστικά- αισθητικά, ηθικά, πνευματικά κριτήρια τις μεταφράσεις που θα έκανε για το ελληνικό κοινό. Έτσι και με τον «Δράκουλα» (ανέκδοτο ακόμη στο σύνολό του) του Μπραμ Στόουκερ, ένα κορυφαίο έργο που εντάσσεται στη λεγόμενη «βαμπιρική» ή ευρύτερα γοτθική ή σκοτεινή ρομαντική παράδοση και το οποίο ο διηγηματογράφος του «Αλιβάνιστου» και της «Φόνισσας» μετέφραζε χωρίς ούτε 6 χρόνια να έχουν συμπληρωθεί από την έκδοσή του για την εφημερίδα «Νέον Άστυ» σε συνέχειες (27/01 ως 24/06/1903). «Τι είναι μια Παραβολή παρά μια νουβέλα σε μικρογραφία» έγραφε ο Στόουκερ το 1908 και πράγματι ο Δράκουλας είναι μια μεγάλη αλληγορία, όπου ο καταραμένος αυτός κι αιμοδιψής χαρακτήρας αναπαριστά τον ίδιο το Διάβολο. Ο Παπαδιαμάντης είχε πρωτύτερα μεταφράσει για την ίδια εφημερίδα τον «Αόρατο άνθρωπο» ενός ακόμη μεγάλου Άγγλου, του H. G. Wells, μια από τις «κλασικότερες» νουβέλες τρόμου και επιστημονικής φαντασίας.

Details