Του Ηρακλή Κανακάκη

 

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με περισσή οίηση και αυταρέσκεια, κοκορευόταν για το 41% της εκλογικής του επιτυχίας. Ποσοστό που φαινόταν ότι θα του εξασφάλιζε μία ανέφελη και αδιατάρακτη διακυβέρνηση με, κατά κράτος, κατίσχυσή του στο πολιτικό σκηνικό.

Τη σιγουριά της πολιτικής μονοκρατορίας του την αντλούσε και από την κατάσταση τόσο της μείζονος αντιπολίτευσης, η οποία βρίσκεται σε πορεία διαρκούς φθοράς, απαξίας και αποσάθρωσης, όσο και της ελάσσονος, η οποία αδυνατεί να διαμορφώσει ολοκληρωμένη, συνεκτική και αξιόπιστη εναλλακτική κυβερνητική πρόταση.

Έρχεται, όμως, η πραγματικότητα, η οποία κραυγάζει ότι η κυριαρχία κτίζεται με έργα, πράξεις, εμπνευσμένα και εφαρμόσιμα προγράμματα που δίνουν προοπτική, ελπίδα και μόνιμες λύσεις στις κοινωνικές παθογένειες και στα χρόνια και τωρινά προβλήματα. Ότι τα ψέματα ή οι μισές αλήθειες, τα ημίμετρα και μπαλώματα, οι πυροσβεστικές παρεμβάσεις και η λογική τού «βλέποντας και κάνοντας», η επικοινωνιακή παραπλάνηση και η προπαγάνδα έχουν κοντά ποδάρια, βραχύ βίο.

Ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη κινείται σε μία τροχιά ασύμπτωτη προς τις ανάγκες, τις προσδοκίες και τις απαιτήσεις των πολιτών, με αποτέλεσμα να διχάζει και να πολώνει την κοινωνία. Παραδειγματικά αναφέρουμε το «γάμο» των ομόφυλων και την εμπορευματοποίηση των δημόσιων αγαθών της υγείας και της παιδείας.

Σε όλες τις έρευνες της κοινής γνώμης τα ποιοτικά στοιχεία δείχνουν μία κυβέρνηση ανίκανη να αναμετρηθεί με τη διαφθορά, την ασυδοσία των μεγάλων καρτέλ, τη στεγαστική κρίση, τη διάλυση του Ε.Σ.Υ., τη φορολογική αδικία, τη διευρυνόμενη εξαθλίωση, την εξάπλωση της βίας σε κάθε μορφή, την κρίση αντιπροσώπευσης, τη μαζική παραγωγή νεόπτωχων με εξαιρετικά προσόντα και εργασία, τις απειλές κατά της ζωής και των υποδομών από τα φυσικά φαινόμενα.

Τα παραπάνω είναι μερικά από τα κομμάτια μίας εικόνας τραγικής που αποτυπώνεται στην κοινωνία, η οποία, ενίοτε, σηκώνεται από τη ληθαργική θέση του τηλεθεατή. Και τότε, ο πομπώδης και προκλητικός Μητσοτάκης μαζεύεται και η κυβέρνηση, που φάνταζε άνετη, απρόσβλητη και πανίσχυρη, περιέρχεται σε κατάσταση αμηχανίας, ανησυχίας και πολιορκίας.

Αυτό έγινε με τις δυναμικές κινητοποιήσεις των ελεύθερων επαγγελματιών, των φοιτητών και εκπαιδευτικών για τη δημόσια εκπαίδευση, των υγειονομικών για το ΕΣΥ, των αγροτών για την επιβίωση και το μέλλον τους, των εργαζομένων για αξιοπρεπείς μισθούς, των πολιτών για την αποκατάσταση του κράτους δικαίου και την απόδοση δικαιοσύνης για το έγκλημα στα Τέμπη.

 

Αφερέγγυος, αναξιόπιστος και επικίνδυνος

 

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, όπως και άλλες παλιότερα, στερείται ενός μακροχρόνιου στρατηγικού σχεδιασμού, με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, που θα ανατάξει τη χώρα ολιστικά. Γι’ αυτό θα μείνει στην πολιτική ιστορία για την ευρηματικότητά της σε «καλάθια», «pass» και ποικιλώνυμα επιδόματα, που, με τη σκανδαλώδη στήριξη των συστημικών ΜΜΕ, σκοπό έχουν να κατευνάσουν την κοινωνία και όχι να δώσουν δομικές λύσεις.

Για την κρίση δημοκρατίας, θεσμών και κράτους δικαίου που επέφερε στη χώρα μας, όπως επεσήμανε πρόσφατα και το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Μεταξύ των 28 σημείων έγκλησης είναι οι υποκλοπές και οι παράνομες παρακολουθήσεις, το έγκλημα στα Τέμπη και οι προσπάθειες συγκάλυψης, το ναυάγιο στην Πύλο, οι καταχρηστικές αγωγές σε βάρος δημοσιογράφων, το ξήλωμα ανεξάρτητων αρχών μέσα στη νύχτα.

Για την αφερεγγυότητα, ελαφρότητα και αναξιοπιστία της σε μεγάλα και κρίσιμα θέματα όπως είναι οι καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία, η εγκατάλειψη του αγροτο-κτηνοτροφικού τομέα και η πολύνεκρη τραγωδία στα Τέμπη.

Μέχρι σήμερα, στη Θεσσαλία και στις πυρόπληκτες περιοχές καταγράφονται σημαντικές καθυστερήσεις ως προς την παροχή στήριξης και αρωγής. Ως προς τις διαδικασίες για την ανασυγκρότηση και ανοικοδόμηση δεν έχει γίνει το παραμικρό. Και στην πρώτη συνηθισμένη ανοιξιάτικη μπόρα ξαναπνίγηκε.

Στον πρωτογενή τομέα, όπως τόσα χρόνια έτσι και στα πέντε χρόνια διακυβέρνησης Μητσοτάκη δεν εκπονήθηκε ένα συνολικό και ρεαλιστικό εθνικό σχέδιο για την αναδιάρθρωση και αναδιάταξή του.

Το παρασιτικό εμπόριο, που ζει και βασιλεύει στις πλάτες των αγροτών, ευημερεί και προκαλεί με την αισχροκέρδειά του, ενώ οι αγρότες χαμοζωούν. Και ο «χαρισματικός» πρωθυπουργός τούς μοιράζει μερικά εκατομμύρια για να τους ξεφορτωθεί και να βυθιστεί στη νιρβάνα του. Α! ναι. Τούς υποσχέθηκε ότι θα κηρύξει και νέο «ανένδοτο», για να αναθεωρηθεί η νέα κοινή αγροτική πολιτική, την οποία είχε ψηφίσει ενθέρμως και ενθουσιωδώς.

Για το τραγικό συμβάν στα Τέμπη είχε δεσμευτεί ότι: «θα φροντίσω να πάρουμε ένα μεγάλο προβολές για να ρίξουμε άπλετο φως σε όσα συνέβησαν στα Τέμπη». Και τι βλέπουμε; Η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής, στην οποία πλειοψηφούσε η παράταξή του, να φρενάρει την, εις βάθος, διερεύνηση. Με παρεμβάσεις στον τόπο της τραγωδίας να «μπαζώνονται» τα πειστήρια ενοχής. Η Δικαιοσύνη να επιταχύνει τους ρυθμούς της και να διευρύνει τις έρευνες μετά από καταγγελίες συγγενών των θυμάτων και τα ευρήματα ιδιωτών πραγματογνωμόνων των οικογενειών.

Και ο ίδιος να ενεργεί όπως ο ανεκδιήγητος Κώστας Σημίτης μετά τη βύθιση τού «Σαμίνα». Τι είχε πει ο Σημίτης; «Αυτή είναι η Ελλάδα». Τι ξεστόμισε ο Μητσοτάκης, για να συγκαλύψει το διεφθαρμένο και παραλυμένο κομματικό κράτος που έχει οικοδομήσει; Όλοι φταίμε. Συλλογική είναι η αποτυχία. Διαχρονικές οι ευθύνες.

Μήπως, όμως, το πάθημα έγινε μάθημα; Σύμφωνα με τα στοιχεία της αποκαλυπτικής και ερευνητικής δημοσιογραφίας από το Λιανοκλάδι μέχρι τη Λάρισα δεν υπάρχει τηλεδιοίκηση ούτε φωτοσήμανση. Όπου υπάρχει τηλεδιοίκηση δεν υπάρχει σταθμάρχης, όπως στο σταθμό της Κατερίνης.

Από το Δομοκό μέχρι τη Λάρισα η γραμμή είναι μονή. Η δεύτερη γραμμή, αν και χάλασε από την επέλαση της κακοκαιρίας «Ντάνιελ» δεν έχει επισκευαστεί ακόμη.

 

Πρωτιά στους δείκτες φτώχειας

 

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα μείνει, τέλος, στην πολιτική ιστορία για τη στρατηγική της αντίστροφης διανομής που ακολουθεί, η οποία έχει οδηγήσει σε δραματική μείωση της αγοραστικής δύναμης και του επιπέδου ζωής της κοινωνικής πλειοψηφίας, σε διεύρυνση των ανισοτήτων και διόγκωση του ποσοστού των Ελλήνων που ζουν κάτω από το όριο της σχετικής και της απόλυτης φτώχειας.

Ο βίος των λαϊκών, μικροαστικών τάξεων αλλά και της μεσαίας τάξης κατήντησε ασθματικός, προβληματικός, αβίωτος.

Η Ελλάδα μπορεί να επιβραβεύεται από τις διεθνείς αγορές και να εγκωμιάζεται από τα νεοφιλελεύθερα οικονομικά περιοδικά του ευρωπαϊκού κατεστημένου αλλά η ελληνική οικονομική άνοιξη δεν έχει φανεί στην πραγματική ζωή, στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών, το οποίο πρέπει να είναι και το βασικό κριτήριο.

Σε όλους τους δείκτες φτώχειας και υλικής στέρησης η Ελλάδα είχε έχει την πρωτιά είτε βρίσκεται στις πρώτες θέσεις. Πρωταθλήτρια στον πληθωρισμό τροφίμων. Η χειρότερη στην αγοραστική δύναμη των μισθών μετά τη Βουλγαρία. Η δεύτερη χειρότερη στην ευρωζώνη από πλευράς, κατά κεφαλήν, ΑΕΠ.

Η δεύτερη στην ευρωζώνη σε έσοδα από την υπερφορολόγηση της κατανάλωσης, που είναι τα πιο άδικα, γιατί ο Φ.Π.Α. ως έμμεση φορολογία πλήττει δυσανάλογα τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα. Ο πληθωρισμός και η ακρίβεια λειτουργούν ευεργετικά για τον κρατικό προϋπολογισμό, γιατί «αυγατίζουν» τα έσοδα από ΦΠΑ και χρηματοδοτείται η επιδοματική μικροπολιτική Μητσοτάκη.

 

Άπατη η γελοιότητα

 

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με το βαρύ βιογραφικό στα οικονομικά, χρειάστηκε πέντε χρόνια για να καταλάβει ότι ο πληθωρισμός στα τρόφιμα είναι πληθωρισμός της ασυδοσίας και των ολιγοπωλιακών πρακτικών των μεγάλων επιχειρήσεων στην τιμολόγηση των προϊόντων και των υπηρεσιών τους. Είναι πληθωρισμός της αισχροκέρδειας και της απληστίας των μεσαζόντων.

Στο μεταξύ οι τιμές έχουν φθάσει στο… Θεό. Οπότε και τα νέα μέτρα κατά της ακρίβειας, αν δεν έχουν την τύχη των προηγουμένων, θα έχουν μικρή ή ασήμαντη απόδοση, ενώ φυσικοποιούνται και κανονικοποιούνται οι υπέρογκες αυξήσεις που έχουν ενσωματωθεί στα προϊόντα τα προηγούμενα χρόνια.

Η εξέλιξη στη μάχη με τη λερναία ύδρα της ακρίβειας ίσως καλυτερεύσει, όταν αποκτήσουμε ισχυρή καταναλωτική συνείδηση και σ’ αυτούς τους καιρούς δείχνουμε σύνεση, ιεράρχηση των αναγκών και συμπεριφορά που προσιδιάζει σε εποχές ισχνών αγελάδων.

Μετά βεβαιότητας, όμως, η έκβαση της… μάχης κατά της ακρίβειας θα είναι ευτυχής, εάν ο πρωθυπουργός μας πυκνώσει τις αιφνίδιες επισκέψεις του στα Super Market, που όλως τυχαίως τον περιμένουν οι κάμερες.

Η οικονομία μπορεί να έχει πάτο αλλά η πρωθυπουργική γελοιότητα είναι άπατη.

Του Απόστολου Παπαδημητρίου

 

Τον τελευταίο καιρό εντείνεται η αναφορά στην τεχνητή νοημοσύνη από πλείστους όσους επιστήμονες, πολιτικούς, κοινωνικούς αναλυτές και δημοσιογράφους χωρίς όμως να δίνεται κάποια εξήγηση για το τί είναι αυτή. Ίσως στόχος κρυφός είναι ο μέσος πολίτης, ακριβώς επειδή αγνοεί, να καταλαμβάνεται από αίσθημα φόβου για τα επερχόμενα. Άλλωστε δεν είναι άσχετος προς την τεχνητή νοημοσύνη ο σχηματισμός υπουργείου ψηφιακής διακυβέρνησης. Και να μεν μπορεί να προβάλλεται ως στόχος η απλοποίηση της καθημερινότητας με τη θέσπιση νόμων και διατάξεων για την πάταξη της γραφειοκρατίας, όμως  οι ασκούντες την εξουσία στον πλανήτη δεν πείθουν ότι αγρυπνούν για το καλό των λαών που βιώνουν σ’ αυτόν.

Τεχνητή νοημοσύνη είναι αυτή, με την οποία οι επιστήμονες της πληροφορικής αισιοδοξούν ότι θα προικίσουν τον υπολογιστή.  Ας μη τρέφουμε την ψευδαίσθηση ότι οι επιστήμονες έχουν καταλήξει σε ορισμό της νοημοσύνης. Ούτε αποδέχονται όλοι ότι είναι αποκλειστικό γνώρισμα του ανθρώπου, καθώς κάποιοι προικίζουν με νοημοσύνη και ζώα!  Ως γνωρίσματα του νοήμονος όντος θεωρούνται η μάθηση, η προσαρμοστικότητα, η εξαγωγή συμπερασμάτων, η κατανόηση από τα συμφραζόμενα, η επίλυση προβλημάτων. Καθώς η κοινή λογική, αν βέβαια υπάρχει στον σύγχρονο άνθρωπο, δεν μας επιτρέπει να δεχθούμε ότι ζώο διαθέτει κάποιο από τα γνωρίσματα που εκθέσαμε σε βαθμό υψηλότερο ενός βρέφους ανθρώπου, ας αφήσουμε τα ζώα στη διαχρονική στασιμότητα και ας περάσουμε στην εξέταση των υπολογιστών, στον τομέα κατασκευής των οποίων, κατά τις τελευταίες δεκαετίες έχουν συντελεστεί εκπληκτικές πρόοδοι, τόσο στο κατασκευαστικό όσο και στο λογισμικό μέρος!

Είναι δυνατόν να κατασκευαστούν υπολογιστές με τα γνωρίσματα, που παραθέσαμε; Ασφαλώς και είναι. Τεχνηέντως όμως οι εισηγητές της «λατρείας της μηχανής» αποκρύπτουν το πλέον ουσιώδες στο θέμα που αναλύουμε: Κανένας υπολογιστής  δεν λειτουργεί χωρίς τον κατασκευαστή και τον προγραμματιστή του. Στον πρώτο χρεωστά τον όγκο απομνημόνευσης και την ταχύτητά του, στον δεύτερο την ευελιξία του. Είναι γενικά αποδεκτό ότι ο υπολογιστής υπερέχει πλέον του ανθρώπου τόσο σε μνήμη όσο και σε ταχύτητα επεξεργασίας της πληροφορίας, αλλά αυτά τα γνωρίσματα δεν σχετίζονται με τη νοημοσύνη. Υπάρχουν υπολογιστές που μαθαίνουν ή επιλύουν προβλήματα; Ναι έχουν κατασκευαστεί. Μάλιστα στο τέλος  ήδη του 20ου αιώνα υπολογιστής εξήλθε νικητής στο σκάκι σε αναμέτρηση με παγκόσμιο πρωταθλητή. Εδώ πάλι αποσιωπάται το πλέον σημαντικό: Μαθαίνουν βέβαια οι υπολογιστές, οι προγραμματισμένοι ώστε να εμπλουτίζουν το λογισμικό τους. Θα επιλύσουν όμως κάποτε πρόβλημα, που δεν θα έχει επιλύσει προηγουμένως ο άνθρωπος;

Εκείνο που επίσης αποκρύπτουν οι «λάτρεις της μηχανής» είναι η έλλειψη συναισθηματικού κόσμου στη μηχανή. Βέβαια η κατασκευή ενός ρομπότ που δακρύζει ή αλλάζει χρώμα όψεως δεν είναι εκπληκτική. Παραβλέπεται συνήθως ότι ο άνθρωπος το έχει προγραμματίσει να έχει αυτή ή την άλλη συμπεριφορά, την οποία δεν θα μεταβάλει μέχρι το τέλος του «βίου» του. Δηλαδή για να εκδηλώσει μεταστροφή ή μετάνοια στην εκκλησιαστική γλώσσα, θα πρέπει να επαναπρογραμματιστεί. Αυτή την αδυναμία να αποκτήσει η μηχανή βούληση κατά το ανάλογο του ανθρώπου, που ο Θεός τον προίκισε με ελευθερία, αποσιωπάται από τους ένθερμους οπαδούς της μηχανής. Και ο λόγος είναι απλός: Επιβάλλοντας τον θαυμασμό και τη «λατρεία» της μηχανής διεκδικούν οι ίδιοι τίτλο θεού!

Ας εξετάσουμε τι μπορεί να προσφέρει υπολογιστής ή ρομπότ εφοδιασμένοι με τεχνητή νοημοσύνη. Αξίζει να επισημάνουμε ότι δεν φανερώνουν οι αρμόδιοι ποιοι είναι συγκεκριμένα οι στόχοι τους. Και βέβαια δεν εννοώ τους αρμοδίους στη χώρα μας, τα παπαγαλάκια, τα εν πολλοίς άσχετα προς το θέμα. Εννοώ εκείνους, που στα ερευνητικά εργαστήρια ετοιμάζουν αυτές τις μηχανές, για να τις θέσουν στη διάθεση των ισχυρών διαφεντευτών του πλανήτη. Ας μη μας διαφεύγει ότι η έρευνα απαιτεί υπέρογκα οικονομικά μεγέθη και οι χρηματοδότες κατευθύνουν την έρευνα προς επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, οι πλέον σημαντικοί από τους οποίους είναι οι πολεμικοί εξοπλισμοί και η ευχερέστερη υποταγή των λαών στις αποφάσεις τους. Μήπως ο δεύτερος στόχος επιδιώκεται κυρίως μέσω της τεχνητής νοημοσύνης και της ψηφιακής διακυβέρνησης; Αλλά θα υπάρξει στο μέλλον, ίσως και στο εγγύς, απόφαση νοήμονος υπολογιστού αντίθετη προς τη θέληση του προγραμματιστού του; Μήπως στόχος τους είναι να πεισθούν οι λαοί ότι οι μηχανές, ως στερούμενες συναισθηματικού κόσμου, λαμβάνουν ασφαλείς αποφάσεις, δηλαδή αποφάσεις χωρίς σφάλμα; Είναι τραγικό να πεισθούν οι λαοί ότι θα συμβεί κάποτε αυτό. Η μηχανή θα είναι μέχρι το τέλος της ιστορίας δούλη του αφεντικού που την προγραμμάτισε!

Πολύς ο λόγος στις ημέρες μας για την κλιματική αλλαγή και την στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Πολλοί ήδη έχουν πεισθεί στη χώρα μας ότι οι αποφάσεις που έχουν ληφθεί είναι ορθές. Αγνοούν ότι εντείνεται η χρήση στερεών καυσίμων σε χώρες με πολύ μεγάλο πληθυσμό, όπως Κίνα, Ινδία και ΗΠΑ, ενώ η «φίλη» μας Γερμανία συνεχίζει τη χρήση, που απαγόρευσε, μέσω των προστίμων, σε μας. Κάποιοι εξακόντισαν τα μέτρα προτείνοντας να μειωθεί το ζωικό κεφάλαιο και κάποιοι άλλοι, υπέρμαχοι της «σωτηρίας» του πλανήτη, ενοχοποίησαν και τα βρέφη για την κλιματική αλλαγή, προτείνοντας μείωση των γεννήσεων! Βέβαια ουδείς κάνει λόγο για την αποψίλωση τεραστίων δασικών εκτάσεων στη Λατινική Αμερική, στην Αφρική και στην Άπω Ανατολή είτε για «αξιοποίηση» της ξυλείας είτε για παράδοση της γης στην καλλιέργεια προς διατροφή δήθεν των αποκλήρων του πλανήτη! Εμφανίζονται οι καταστροφείς ως πονόψυχοι, ενώ με εκβιαστικές συμβάσεις αγοράζουν την παγκόσμια παραγωγή βασικών ειδών διατροφής  και, στη συνέχεια, εκτινάσσουν τις τιμές στα ύψη! Εμφανίζονται ως σωτήρες, ενώ επιβάλλουν σε Βουλές – αθύρματα να ψηφίζουν νόμους για τον έλεγχο των σπόρων καλλιεργειών, προκειμένου να αποκτήσουν το μονοπώλιο, όπως γίνεται ήδη με τους σπόρους διαφόρων υβριδίων! Και το μόνο σύνθημα, που δεν διαχέεται είναι: «Φυτέψτε δένδρα, καλλιεργείστε όλες τις εκτάσεις και προστατέψτε τες από τη διάβρωση, που επιφέρει η αποψίλωση λόγω εκκοπών ή πυρκαγιών». Τονίζεται ο κίνδυνος από τον υπερπληθυσμό του πλανήτη, ο οποίος αδυνατεί δήθεν να μας διαθρέψει και αποσιωπάται ότι η τροφή, που σπαταλάται από τους οικονομικά ευημερούντες λαούς, αρκεί για τη διατροφή όλων των αποκλήρων του πλανήτη! Υπερβολικές οι διακηρύξεις για την επικράτηση της ειρήνης και όμως οι πόλεμοι ξεσπούν ο ένας μετά τον άλλο. Και γνωρίζουμε, όσοι δεν είμαστε οικειοθελώς αφελείς, γιατί γίνονται πόλεμοι. Γνωρίζουμε γιατί οι απόκληροι του πλανήτη ωθούνται βάσει σχεδίου προς τις ευημερούσες χώρες, γιατί δεν λαμβάνονται μέτρα παραμονής στις χώρες τους, γιατί αφήνουν τη χώρα μας να αντιμετωπίσει το πρόβλημα δεχόμενη και επικρίσεις για την αδυναμία επίλυσής του.

Άραγε σ’ αυτά και σε τόσα άλλα δεινά της πλανητικής κοινωνίας μας θα δώσει λύση η ανάθεση σε υπολογιστές με τεχνητή νοημοσύνη της λήψης αποφάσεων; Αλλοίμονό μας τι μας περιμένει, αν το αποδεχθούμε και μάλιστα αν το προσδοκούμε. Η μηχανή είναι πιστή δούλη του αφεντικού και είναι το αφεντικό που καταδυναστεύει τους λαούς του πλανήτη, μέσω των υποταγμένων κυβερνήσεων. Ο υπολογιστής με τεχνητή νοημοσύνη θα τεθεί μάλλον στην υπηρεσία εκείνων που επιδιώκουν την πλήρη υποταγή των λαών στις αποφάσεις των ισχυρών και την καταδίωξη των αντιφρονούντων. Όχι με συλλήψεις και εγκλεισμούς, δαπανηρούς για το σύστημα, αλλά με κοινωνική απομόνωση. Εισερχόμαστε σε εποχή «βελούδινης» δικτατορίας!

του ΜΑΝΟΛΗ ΔΡΕΤΤΑΚΗ*

«Χειροτέρευσε η θέση της Ελλάδας στην Ε.Ε. στο ποσοστό όσων ζουν με υλική στέρηση» (παρά τη μείωση του το 2018 σε σχέση με το 2014).

Στα μέσα Οκτωβρίου η Στατιστική Υπηρεσία της Ε.Ε. έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία για τα ποσοστά του πληθυσμού από τη μια μεριά εκείνων που έχουν εισόδημα κάτω από το 60% του ενδιάμεσου διαθέσιμου εισοδήματος (δηλαδή εισόδημα το οποίο εγκυμονεί φτώχεια) καθώς και εκείνων που ζουν με υλική στέρηση το έτος 2018. Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε το δεύτερο ποσοστό.
Σύμφωνα με το ορισμό που δίνει η Eurostat με υλική στέρηση ζουν όσοι, εξαιτίας της έλλειψης πόρων και πείρας, αδυνατούν να αντιμετωπίσουν τουλάχιστον 4 από τα 9 παρακάτω, δηλαδή να:

(α) πληρώνουν δόσεις δανείων ή λογαριασμούς οργανισμών κοινής ωφέλειας,

(β) έχουν ικανοποιητική θέρμανση στο σπίτι το χειμώνα,
(γ) καλύπτουν απρόβλεπτες δαπάνες,

(δ) τρώνε κρέας ή ψάρι ή κάτι αντίστοιχο κάθε δεύτερη μέρα,

(ε) πάνε διακοπές για μια εβδομάδα,

(στ) έχουν αυτοκίνητο,
(ζ) έχουν πλυντήριο ρούχων,
(η) έχουν έγχρωμη τηλεόραση, και

(θ) έχουν σταθερό και κινητό τηλέφωνο.

Με βάση τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Eurostat για το έτος και τα αντίστοιχα στοιχεία της ίδιας Υπηρεσίας για τα έτη 2009-2017, καταρτίσαμε τον Πίνακα, στην 1η στήλη του οποίου δίνεται ο αριθμός εκείνων που ζούσαν με υλική στέρηση στη χώρα μας τα έτη 2009-2018 και στη 2η το ποσοστό το οποίο αντιπροσωπεύουν στο πληθυσμό της τα έτη αυτά.
Από τον Πίνακα

φαίνεται ότι τόσο ο αριθμός εκείνων που ζούσαν με υλική στέρηση όσο και το ποσοστό που αντιπροσώπευαν αντιπροσώπευαν στον πληθυσμό της Χώρας:

Τα έτη 2010-2016 αυξάνονταν συνεχώς εξαιτίας της εφαρμογής των μέτρων των δύο πρώτων μνημονίων από τις κυβερνήσεις Ν.Δ.- ΠΑΣΟΚ τα έτη 2010-2014 και του τρίτου μνημονίου από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ τα έτη 2015-2016.

Τα 2017 και 2018 μειώθηκαν εν μέρει λόγω της μικρής ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας και, κυρίως (σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή) λόγω του ότι ένας αριθμός εκείνων που στερούνταν μέχρι το 2016 τουλάχιστον 4 από τα όσα προαναφέρθηκαν, τα
έτη 2017 και 2018 μπόρεσαν να καλύψουν το ένα από αυτά και να στερούνται μόνο τρία.
Σε ό, τι αφορά τη θέση της Ελλάδας ανάμεσα στα κράτη μέλη της Ε.Ε. θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι το ποσοστό όσων ζούσαν με υλική στέρηση σε 24 κράτη-μέλη της Ε.Ε για τα οποία υπάρχουν στοιχεία για όλα τα έτη:
Το 2014 σε σχέση με το 2009 αυξήθηκε σε 14 κράτη και μειώθηκε σε 10. Στην Ελλάδα σημειώθηκε η 3η μεγαλύτερη αύξηση (τις δύο πρώτες θέσεις, με μεγαλύτερη αύξηση, κατείχαν η Ολλανδία και η Μάλτα), αντίθετα
Το 2018 σε σχέση με ο 2014 μειώθηκε σε 19 κράτη και αυξήθηκε σε 5. Η μείωση στην Ελλάδα ήταν μια από τις μικρότερες (15η).
Εξαιτίας των παραπάνω μεταβολών η Ελλάδα, ενώ το 2009 κατείχε την 7η θέση, το 2014 ανέβηκε στην 4η εξαιτίας της μεγάλης αύξησης του ποσοστού που προαναφέρθηκε και το 2018, λόγω της μικρότερης μείωσης σε σχέση με τα άλλα κράτη, ανέβηκε στην 3η
θέση. Μεγαλύτερο ποσοστό από την Ελλάδα κατείχαν μόνο η Βουλγαρία και η Ρουμανία.
Από τα όσα προαναφέρθηκαν δεν δικαιολογείται κανείς εφησυχασμός για τη μείωση του ποσοστού εκείνων που ζούσαν στη χώρα μας με υλική στέρηση δεδομένου ότι οτι τα περισσότερα από τα κράτη μέλη της Ε.Ε. πέτυχαν μεγαλύτερη μείωσή του.
Αντίθετα από τη μια μεριά το γεγονός ότι μόνο η Βουλγαρία και η Ρουμανία βρισκόταν το έτος 2018 σε χειρότερη θέση με μεγαλύτερο ποσοστό όσων ζούσαν με υλική στέρηση από εκείνο της χώρας μας και από την άλλη ότι 1.764.000 συνάνθρωποί μας (δηλαδή 566.000 περισσότεροι απ’ ό, οτι το 2009) εξακολουθούσαν το περασμένο έτος να ζουν με υλική υστέρηση, αποτελούν
αδιάψευστα στοιχεία που δείχνουν ότι η χώρα μας πολύ απέχει από την «κανονικότητα» στην οποία η Ν.Δ. διαφημίζει ότι επανήλθε η χώρα μας.
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην:Αντιπρόεδρος της Βουλής, Υπουργός και Καθηγητής της ΑΣΟΕΕ.