• «Και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ» η Τουρκία μετά την αίτησή της για ένταξη στους BRICS

Του Νότη Μαριά

Αίσθηση προκάλεσε στην διεθνή ειδησεογραφία η είδηση του Bloomberg σύμφωνα με την οποία η Τουρκία χώρα μέλους του ΝΑΤΟ και υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ, τελικά υπέβαλε αίτηση ένταξης και στους BRICS (www.bloomberg.com 2/9/2024). Και παρά τα «ήξεις αφίξεις» του εκπροσώπου του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ Ομέρ Τσελίκ (www.dailysabah.com 3/9/2024) η είδηση επιβεβαιώθηκε με τον πιο πανηγυρικό τρόπο από τo Κρεμλίνο (www.latimes.com 4/9/2024 και www.dailysabah.com 4/9/2024) καθώς στην παρούσα φάση η Ρωσία ασκεί την κυλιόμενη Προεδρία των BRICS. Μάλιστα η αίτηση υποβλήθηκε εδώ και μερικούς μήνες   (https://www.dailysabah.com 2/9/2024). Επιπλέον σύμφωνα με κινεζικές πηγές ο Ερντογάν πρόκειται να συμμετάσχει στην σύνοδο κορυφής των BRICS που θα γίνει από 22-24 Οκτωβρίου 2024  στο Καζάν της Ρωσίας (https://english.news.cn  5/9/2024).

Tο μπλοκ των BRICS αρχικά δημιουργήθηκε το 2009 στο Yekaterinburg της Ρωσίας από τη Βραζιλία (Β), τη Ρωσία (R), την Ινδία (I), την Κίνα (C) στις οποίες το 2010 προστέθηκε και η Νότια Αφρική (https://abcnews.go.com 24/8/2024). Όμως το ακρωνύμιο BRIC είχε ήδη καθιερωθεί από το 2001 από τον οικονομολόγο Jim O’ Neill

Η οικονομική ισχύς των BRICS εκφράζεται πέραν των άλλων και σε επίπεδο ΔΝΤ όπου η quota τους από 8,4% το 2001 έφτασε στο 25,8% το 2022,  ενώ το ίδιο διάστημα η quota των G-7 μειώθηκε από 64,6% στο 42,9% (https://www.ilgiornale.it 23/8/2023).

Βέβαια ο Ερντογάν εδώ και χρόνια έχει εκδηλώσει την επιθυμία να συμμετάσχει η Τουρκία στους BRICS. Μάλιστα η κομπορρημοσύνη του τον είχε οδηγήσει στο να ζητήσει όχι μόνο την ένταξη της Τουρκίας στους BRICS αλλά και να απαιτήσει να προστεθεί στα αρχικά των BRICS και ένα Τ (https://tass.com 30/7/2018)  συμβολίζοντας έτσι την Τουρκία (https://www.hurriyetdailynews.com 29/7/2018). Καθ΄ όλο λοιπόν το διάστημα από το 2018, όταν και έγινε η   σύνοδος των  BRICS τότε στο Γιοχάνεσμπουργκ την οποία είχε παρακολουθήσει ο ίδιος ο Ερντογάν (https://www.frepen.gr 8/7/2023) ζητώντας μάλιστα να γίνει μέλος του μπλοκ και η Τουρκία (https://tass.com 30/7/2018), μέχρι και την ιστορική σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους στις 11 Ιουλίου 2023, τα ανοίγματα του Ερντογάν προς τους BRICS ήταν πολλαπλά και πομπώδη. Θετική ήταν επίσης από το 2018 και η στάση των τούρκων βιομηχάνων για ένταξη της χώρας τους στους BRICS καθώς έβλεπαν σημαντικές οικονομικές ευκαιρίες (https://www.trt.world.com 2018).

Μάλιστα στο διάστημα μεταξύ Μαΐου και Ιουλίου 2023 τουρκικές πηγές θεωρούσαν λίγο έως πολύ δεδομένη την ένταξη της Τουρκίας στους BRICS. Στο πλαίσιο αυτό το πρακτορείο ειδήσεων Anadolu πρόβαλε δηλώσεις του «πατέρα» του ακρωνύμιου BRIC οικονομολόγου Jim O’ Neill σύμφωνα με τις οποίες  η Τουρκία αποτελούσε «το πασιφανές έθνος για ένταξη στους BRICS»  (https://www.aa.com 12/5/2023). Στη συνέχεια ακολούθησαν και άλλα δημοσιεύματα για την πιθανότητα ένταξης της Τουρκίας στους  BRICS (https://moderndiplomacy.eu 26/7/2023). Έτσι παρά τα ερωτηματικά στον διεθνή τύπο για το πόσο σοβαρή ήταν πράγματι η διάθεση της Τουρκίας να ενταχθεί στους BRICS, τούρκοι αναλυτές έσκιζαν τα ιμάτιά τους για το πόσο σημαντική θα ήταν δήθεν για την ανθρωπότητα!!! η ένταξη της Τουρκίας στους BRICS.

Πάντως παραμονές της περυσινής Συνόδου κορυφής των BRICS που έλαβε χώρα στο Γιοχάνεσμπουργκ στις  23 Αυγούστου 2023 (https://www.globaltimes.cn 23/8/2023) η Άγκυρα είχε επιχειρήσει να «πετάξει χαμηλά» αναφερόμενη γενικά στους BRICS που τότε εκπροσωπούσαν το 42% του παγκόσμιου πληθυσμού, το 26% της παγκόσμιας γεωγραφικής έκτασης και το 25% του παγκόσμιου ΑΕΠ (https://www.dailysabah.com 8/8/2023), αποφεύγοντας να μιλήσει για την ταμπακέρα, δηλαδή για το κατά πόσο είχε πράγματι υποβάλει τότε αίτηση ένταξης στους BRICS η οποία υποτίθεται ότι θα εξεταζόταν στην εν λόγω Σύνοδο κορυφής των BRICS.

Τελικά αυτό που έγινε πέρσι ήταν να γίνουν δεκτές 6 αιτήσεις προσχώρησης στους BRICS και ως εκ τούτου από 1/1/2024 να κληθούν να πλαισιώσουν τα πέντε αρχικά μέλη των BRICS, έξι άλλες χώρες. Έτσι η αρχική πεντάδα των BRICS αποφασίστηκε να συμπληρωθεί από την Αργεντινή, τη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αιθιοπία και το Ιράν (https://abcnews.go.com 24/8/2024). Να σημειωθεί βεβαίως ότι η Αίγυπτος και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ήταν ήδη μέτοχοι της Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας, άλλως BRICS Bank, που είχε ήδη ιδρύσει το μπλοκ (www.dw.com 23/8/2023), ενώ η Αιθιοπία που είχε μάλιστα υποβάλλει τυπικά αίτηση ένταξης στους BRICS (https://sowetanlive.co.za 30/6/20230), λίγο πριν γίνει δεκτή η αίτηση ένταξής της  στους  BRICS  είχε πετύχει την αναστολή πληρωμής σημαντικού ποσού εξωτερικού της χρέους για το 2023/2024 προς την Κίνα (https://www.reuters.com 24/8/2023).

Τελικά μετά την εκλογή του στον προεδρικό θώκο ο νεοφιλελεύθερος Μιλέι επέσυρε την ένταξη της Αργεντινής από τους BRICS στα τέλη Δεκεμβρίου 2023 (www.bbc.com 29/12/2023).

Παρά το γεγονός ότι η Ινδία αλλά και η Βραζιλία ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτικές στην διεύρυνση των BRICS (www.dw.com 23/8/2023), με τη Βραζιλία μάλιστα να δηλώνει ότι ήταν αδύνατον «με τη μία» να δεχθούν στους BRICS  23 νέα μέλη, οι πέντε αποφάσισαν στην πορεία να ενταχθούν στους  BRICS πάνω από 20 νέα μέλη (https://www.kompas.id 22/8/2023).

Στο πλαίσιο αυτό προφανώς εντάσσεται και η πιθανολογούμενη ένταξη της Τουρκίας στους BRICS.

Άλλωστε αυτό είχε διαφανεί ήδη από τον Φεβρουάριο του 2024 σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της ρωσικής προεδρίας των BRICS (https://tass.com/politics 19/2/2024) αλλά και από την επίσκεψη του Χακάν Φιντάν στην Κίνα στις 3 Ιουνίου 2024 (www.globaltimes.cn 3/6/2024). Επιπλέον λίγες μέρες μετά ο Χακάν Φιντάν συμμετείχε στη συνάντηση των υπουργών εξωτερικών των BRICS στο Nizhny Novgorod της Ρωσίας (www.dailysabah.com 11/6/2024)

Σύμφωνα με εκτιμήσεις η απόφαση της Τουρκίας να ενταχθεί στους BRICS φαίνεται ότι άρχισε να ωριμάζει μετά την αποτυχία του πραξικοπήματος το 2016, το οποίο η Άγκυρα θεωρεί ότι στηρίχθηκε από τις ΗΠΑ προκειμένου να ξεφορτωθούν τον Ερντογάν. Επιπλέον και καθώς φαίνεται ότι ουσιαστικά έχει κoλήσει κάθε προοπτική ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, η Άγκυρα εκτίμησε ότι τόσο για γεωστρατηγικούς όσο και για οικονομικούς λόγους πρέπει να συνδέσει την οικονομία της ακόμη ποιο άμεσα με τις οικονομίες των αναπτυσσόμενων χωρών οι οποίες επιχειρούν την αποδολαριοποίηση  των εμπορικών τους συναλλαγών. Αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για την Τουρκία η οποία πέρσι είδε τα συναλλαγματικά της αποθέματα σε δολάρια να εξανεμίζονται και την τουρκική λίρα να κατρακυλά. Επιπλέον η Τουρκία «έχει βάλει στο μάτι» και τα διάφορα κεφάλαια που θεωρεί ότι μπορεί να διασφαλίσει χωρίς ιδιαίτερα ορόσημα και προαπαιτούμενα από την BRICS Bank.

Τέλος η Άγκυρα δεν κρύβει ότι  αξιοποιεί τους BRICS «ως μέσο για περαιτέρω διαφοροποίηση της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας»  (www.dailysabah.com/ 20/6/2024).

Έτσι η Τουρκία αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι γνωρίζει καλά το παιγνίδι του «επιτηδείου ουδέτερου». Το ίδιο έπραξε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου καθώς διατηρούσε σχέσεις με ΗΠΑ και Βρετανία ενώ είχε ταυτόχρονα είχε συνάψει και σύμφωνο φιλίας με τον Χίτλερ.

«Και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ» για άλλη μια φορά λοιπόν η Τουρκία.

———————
Ο Νότης Μαριάς είναι Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής, notismarias@gmail.com

 

Με τη γλώσσα της αλήθειας μίλησε ο πρώην πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής, την Τετάρτη, 1η Ιουνίου, στο Μέγαρο Μουσικής, με θέμα «Ελλάδα και Ευρώπη στη δίνη μεγάλων αλλαγών», σε εκδήλωση της Πανελλαδικής Οργάνωσης Γυναικών «Παναθηναϊκή».

Με την ομιλία του αυτή ο πολιτικός που, ως πρωθυπουργός, είχε μπει στο μάτι των αμερικανονατοϊκών, τόσο με την πολιτική των αγωγών που είχε συμφωνήσει με τη Ρωσία, ( Αγωγός Μπουργκάς –Αλεξανδρούπολη, που ακύρωσε ο Γ.Α.Π.), όσο και με τη στάση του απέναντι στο Σχέδιο Ανάν, έστειλε ξεκάθαρα μηνύματα τόσο στο εσωτερικό προς όλες τις συστημικές πολιτικές ελίτ, όσο και στο εξωτερικό καταγγέλλοντας «συμμαχικές συμπεριφορές και πρακτικές», ως υποκριτικές και ξένες προς αξίες και αρχές της Δημοκρατίας, της Ηθικής και του Δικαίου. Ταυτόχρονα, με ανάλυση των διεθνών εξελίξεων και πιο αναλυτικά της επεκτατικής στρατηγικής της Τουρκίας έδειξε πώς πρέπει να είναι η Εξωτερική μας πολιτική για να υπηρετεί πρώτιστα τα εθνικά μας συμφέροντα και να υπερασπίζεται την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή μας.

Ξεκάθαρο μήνυμα σε όσους υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα πρέπει να τα βρει με την Τουρκία, έστειλε ο Κώστας Καραμανλής κατά την διάρκεια της ομιλίας του στην εκδήλωση της Πανελλαδικής Οργάνωσης Γυναικών «Παναθηναϊκή» με θέμα «Ελλάδα και Ευρώπη στη δίνη μεγάλων αλλαγών».

Ο πρώην πρωθυπουργός, ο οποίος καταχειροκροτήθηκε στην κατάμεστη αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών «Αλεξάνδρα Τριάντη», έκανε ειδική αναφορά στην Τουρκία, ξεκαθαρίζοντας ότι «με εκπτώσεις σε θέματα εθνικής κυριαρχίας δεν εξαγοράζεται η ειρήνη».

Στην ομιλία του με θέμα «Ελλάδα και Ευρώπη στη δίνη μεγάλων αλλαγών», ο έμπειρος πολιτικός, αναφέρθηκε στον πόλεμο στην Ουκρανία και τον κίνδυνο να επεκταθεί, επισημαίνοντας μάλιστα ότι δεν αποκλείεται ένας νέος χειρότερος ψυχρός πόλεμος. Ο πρώην πρωθυπουργός μίλησε για τις συνέπειες της ενεργειακής και οικονομικής κρίσης τονίζοντας ότι η απεξάρτηση από τους υδρογονάνθρακες της Ρωσίας θα είναι μακροπρόθεσμη και πολύ πιο ακριβή.

Ακολουθούν αποσπάσματα της ομιλίας Καραμανλή:

« […] Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι πράξη παράνομη, απαράδεκτη και καταδικαστέα. Όχι μόνο διότι προσβάλλει βάναυσα κάθε κανόνα Διεθνούς Δικαίου. Αλλά και διότι καμμιά επιχειρηματολογία, βάσιμη ή όχι, δεν δικαιολογεί την προσφυγή στην βία, τις καταστροφές και την αιματοχυσία, ιδίως μάλιστα εις βάρος αμάχων και αθώων.

Πέρα όμως από την απερίφραστη καταδίκη της εισβολής και την ηθικά και ανθρωπιστικά επιβεβλημένη συμπαράσταση στον δοκιμαζόμενο Ουκρανικό λαό, είναι ανάγκη να συνειδητοποιήσουμε τις συνέπειες και τους κινδύνους που εγκυμονεί ο πόλεμος και προπαντός η παράτασή του.

Πρώτον, είναι ενδεχόμενο να επεκταθεί ο πόλεμος και πέραν του ουκρανικού εδάφους. Είτε στην ευρύτερη γειτνιάζουσα περιοχή ή και αλλού. Ηθελημένα ή εκ λάθους, από εσφαλμένο υπολογισμό ή προβοκάτσια. […] Και δεν χρειάζεται καν αναφορά στο τι θα σήμαινε η πιθανότητα χρήσης πυρηνικών όπλων.

Δεύτερον, ο νέος ψυχρός πόλεμος δεν θα είναι αναβίωση του παλαιού. Θα είναι πολύ χειρότερος και πολύ πιο απρόβλεπτος. Από την μία γιατί στον προηγούμενο Ψυχρό Πόλεμο υπήρχε μια ξεκάθαρη διαχωριστική γραμμή με την σιωπηρή έστω παραδοχή ότι καμμιά πλευρά δεν παραβίαζε τα εσκαμμένα της άλλης. Και από την άλλη διότι ο διπολικός κόσμος που προέκυψε μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, παρά τις τριβές και τις κορυφώσεις του, ενείχε το στοιχείο της σταθερότητας που ελλείπει παντελώς από τον σημερινό πολυπαραγοντικό κόσμο. […]

Τρίτον, μια παρατεταμένη σύγκρουση ενέχει το ρίσκο η αντιπαράθεση Δύσης – Ρωσίας να πάρει παγκόσμιες διαστάσεις εξελισσόμενη σε αντιπαράθεση μεταξύ Δύσης και ενός ευρέος αντιδυτικού μετώπου. Χώρες δηλαδή που για τους δικούς τους λόγους θεωρούν ότι το μεταψυχροπολεμικό διεθνές σύστημα, πολιτικό, οικονομικό, νομισματικό διαμορφώθηκε σύμφωνα με τις προτεραιότητες της Δύσης και εν πολλοίς ελέγχεται από αυτήν, σε βάρος των δικών τους συμφερόντων, να επιλέξουν την σύμπηξη ενός μετώπου που αμφισβητεί, αντιστρατεύεται ή και υπονομεύει την λειτουργία του συστήματος αυτού. Μια τέτοια σύγκλιση μεταξύ Ρωσίας, Κίνας, Ινδίας αλλά και άλλων μεσαίων ή ανερχόμενων στο διεθνές στερέωμα παραγόντων θα συνιστούσε τεράστια πρόκληση για την Δύση και θα προμήνυε τεκτονικές αλλαγές στους σήμερα ισχύοντες κανόνες του παιχνιδιού με απροσδιόριστες τις συνέπειες και την τελική έκβαση μιας τέτοιας αντιπαράθεσης.

Τέταρτον, η παράταση του πολέμου καθιστά σχεδόν αδύνατη την αποτελεσματική αντιμετώπιση προβλημάτων που χρήζουν επείγουσας συνεννόησης και συνεργασίας. […]

Τέλος, οι επιπτώσεις στον οικονομικό τομέα είναι ζοφερές και οι προβλέψεις σε περίπτωση μακράς διάρκειας του πολέμου χειρότερες.

[…]

Όπως ήδη ελέχθη η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι παράνομη, απαράδεκτη και καταδικαστέα. Για όλους τους λόγους που παρετέθησαν και πολλούς ακόμα. Απερίφραστα και καθαρά. Για την χώρα μας και για έναν ακόμα θεμελιώδη λόγο. Διότι η Ελλάδα αντιτίθεται εξ ορισμού σε οποιαδήποτε εκδοχή αναθεωρητισμού και ανατροπής του status quo. Και για λόγους αρχής αφού η ανοχή σε τέτοιες τάσεις θα οδηγούσε αργά ή γρήγορα την Ευρώπη στα δεινά που εβίωσε το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα. Πάνω απ΄όλα όμως επειδή η Ελλάδα γειτνιάζει με χώρα που και αναθεωρητικές επιδιώξεις έχει και με προσφυγή στην βία απειλεί αλλά και με παράνομη εισβολή και κατοχή σε βάρος της Κύπρου βαρύνεται.

Ειδικά σε ότι αφορά την Κύπρο, δεν μπορεί να μην σημειωθεί η καταφανής αναντιστοιχία στην στάση των περισσοτέρων συμμάχων και εταίρων. Ενώ δηλαδή, και ορθώς, καταδικάζεται η Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, επιβάλλονται κυρώσεις και ενισχύεται παντοιοτρόπως ο αμυνόμενος, το επί μισό σχεδόν αιώνα συνεχιζόμενο δράμα της Κύπρου αποσιωπάται απολύτως. Ακόμα χειρότερα, καταβάλλονται διαχρονικά προσπάθειες να γίνουν αποδεκτές λύσεις που θέτουν σε ίση μοίρα θύτη και θύμα, αναιρούν ακόμα και την υφιστάμενη κρατική οντότητα της Κύπρου, αποδέχονται αδιαμαρτύρητα τα τετελεσμένα της παράνομης κατοχής και εποίκισης και θα έθεταν σε τροχιά δορυφοροποίησης την Κύπρο προς την Τουρκία και μάλιστα σε πλήρη αναντιστοιχία με το Ευρωπαϊκό κεκτημένο. Είναι χαρακτηριστικά επ’ αυτού τα εκ των υστέρων σχόλια του Λόρδου David Hannay, βετεράνου Βρετανού διπλωμάτη και εν πολλοίς παρασκηνιακού εμπνευστή του Σχεδίου Annan, όπως δημοσιεύτηκαν στην Cyprus Mail, στις 14 Σεπτεμβρίου 2014, όταν περιέγραφε την τελική μορφή του ως «ασύνετα γενναιόδωρη» για τους Τούρκους.

[…]

Αντίθετα με την Ελλάδα, η Τουρκία είναι χώρα αναθεωρητική. Επιδιώκει δηλαδή να μεταβάλλει την υφιστάμενη κατάσταση όπως προβλέπεται από το Διεθνές Δίκαιο και τις διεθνείς συμφωνίες προς όφελος της. Απόδειξη αυτού είναι η άμεση ή έμμεση στρατιωτική της εμπλοκή στο Ιράκ, στην Συρία, στον Καύκασο και στην Λιβύη. Η ενεργή ανάμειξη της στα εσωτερικά των βαλκανικών χωρών με μουσουλμανικούς πληθυσμούς, με στόχο την διεύρυνση της επιρροής της. Η αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάννης, της Συνθήκης των Παρισίων περί εκχώρησης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα του 1947, η μη αποδοχή της σύμβασης του Montego Bay για το Δίκαιο της θάλασσας, και η επιλεκτική μόνο επίκλησή του. Και βέβαια η ρητορική της και η διαρκής και πολυεπίπεδη κλιμάκωση των προκλήσεων έναντι της Ελλάδας.

Είναι κομβικής σημασίας να αντιληφθούμε με τρόπο σφαιρικό και ολοκληρωμένο την στόχευση και την στρατηγική της Τουρκίας. Με απλά λόγια να την διαβάσουμε σωστά. Είναι δραματικά διαφορετικό εάν επρόκειτο για μια χώρα που όπως σε πολλές περιπτώσεις ανά τον κόσμο έχει κάποιες διαφωνίες με ένα γειτονικό κράτος που επιθυμεί να τις λύσει με τους παραδεκτούς τρόπους επίλυσης διαφορών, ή αντίθετα επιδιώκει να ανατρέψει συνολικά το status quo με απώτερο στόχο την ηγεμονία στην ευρύτερη περιοχή. Δυστυχώς συμβαίνει το δεύτερο. Όλα δείχνουν ότι η Τουρκία θεωρεί ότι ιστορικά, γεωπολιτικά, με βάση το μέγεθος και τον πληθυσμό της δικαιούται ηγετικού ρόλου στην Ανατολική Μεσόγειο και επέκεινα. Ρόλου που θα την αναβιβάζει σε πρωταγωνιστή και κυρίαρχη δύναμη στην περιοχή, με συνακόλουθη την σχετική υποβάθμιση της σημασίας και του ρόλου των υπολοίπων και την σταδιακή καθυπόταξη τους στις προτεραιότητες της ίδιας.

[…]

Βεβαίως και η Ελλάδα πρέπει να εμμένει στην εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου και τον σεβασμό των διεθνών συνθηκών. Βεβαίως και πρέπει να κρατά ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας, όπως άλλωστε έπραξαν όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις. Και βεβαίως είμαστε πρόθυμοι να προσφύγουμε στο Διεθνές Δικαστήριο για την μόνη πραγματική διαφορά στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, την οριοθέτηση δηλαδή της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας. Γιατί εξ ίσου βεβαίως είναι αδιανόητη διαπραγμάτευση ή παραπομπή περί γκρίζων ζωνών, κυριαρχίας επί νήσων, νησίδων και βραχονησίδων, αποστρατιωτικοποίησης νησιών που απειλούνται και του αναφαίρετου μονομερούς δικαιώματος της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα.

Η στάση αυτή, της σταθερής γραμμής υπεράσπισης και προβολής των εθνικών θέσεων χαρακτηρίζεται ενίοτε επικριτικά ως λογική της ακινησίας. Αν όμως η δήθεν κινητικότητα, δηλαδή η μετακίνηση από πάγιες εθνικές θέσεις οδηγεί σε αντιλήψεις συμβιβασμού με τις μονομερείς και διαχρονικά αυξανόμενες τουρκικές αξιώσεις, το επιχείρημα είναι και έωλο και επικίνδυνο.

Με εκπτώσεις σε θέματα εθνικής κυριαρχίας δεν εξαγοράζεται η ειρήνη. Το αντίθετο. Οι εκπτώσεις τέτοιου είδους απλώς μεγαλώνουν την βουλιμία και εντείνουν τις ηγεμονικές επιδιώξεις και τον επεκτατισμό των γειτόνων.

Κατά καιρούς, έτσι και πρόσφατα, εγείρεται συζήτηση περί συνεκμετάλλευσης. Σύμφωνα με το αφήγημα, ο από κοινού προσπορισμός οφέλους από τα κοιτάσματα ορυκτού πλούτου στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο θα ήταν ισχυρό κίνητρο να ξεπεραστούν οι διαφωνίες και να οδηγηθούμε σε μια επ αμοιβαία ωφελεία διευθέτηση. Παραβλέπει όμως το αφήγημα αυτό, δύο ουσιωδέστατους παράγοντες. Πρώτον, ότι συνεκμετάλλευση δεν είναι νοητή εάν προηγουμένως δεν έχει επακριβώς οριοθετηθεί το τι ανήκει στην κάθε πλευρά σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο. Και δεύτερον διότι στηρίζεται στην παραδοχή ότι η αξιοποίηση του τυχόν υφιστάμενου ορυκτού πλούτου είναι το βασικό κίνητρο της συμπεριφοράς της Τουρκίας. Ενώ αντιθέτως, η συνολική της συμπεριφορά, η ρητορική της και η συνεχής κλιμάκωση των προκλήσεων, η αμφισβήτηση του Διεθνούς Δικαίου και των διεθνών συνθηκών, το ίδιο το ιδεολόγημα περί «Γαλάζιας Πατρίδας» καταδεικνύει ότι η πραγματική της στόχευση είναι η ανατροπή προς όφελος της του status quo στην περιοχή και η επιβολή καθεστώτος ηγεμονίας της.

[…]

Είναι βέβαιο ότι ο αγώνας αυτός απαιτεί εθνική ενότητα και ομοψυχία, επιβάλλει συνεχή και συνεπή υπεράσπιση της εθνικής στρατηγικής απ’ όλους μας. Δεν είναι ούτε εύκολος ούτε βραχύβιος ο αγώνας αυτός και είναι ανάγκη να είμαστε προετοιμασμένοι γι’ αυτό. Τα δύσκολα είναι μπροστά μας. Είναι όμως αγώνας που οφείλουμε στο έθνος και την συνείδησή μας. Σε τελική ανάλυση, ασχέτως επί μέρους απόψεων, όλες και όλοι την ίδια γαλανόλευκη φανέλα φοράμε!

ΜΕ ΚΥΡΙΟ “ΠΡΟΣΤΑΤΗ” ΤΗΣ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ-

Με το αποκαλούμενο “κείμενο συμπερασμάτων”,  στην παράγραφο 17το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Ε.Ε.:

  • “καταδικάζει έντονα τις παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας οι οποίες πρέπει να τερματιστούν.”
  • “καλεί την Τουρκία να απόσχει στο μέλλον από παρόμοιες ενέργειες κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.”
  • “υπογραμμίζει ότι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης θα πρέπει να επιλυθεί μέσω διαλόγου και διαπραγμάτευσης καλή τη πίστει, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου, και καλεί την Τουρκία να αποδεχθεί την πρόσκληση της Κύπρου να συμμετάσχει σε διάλογο για τη διευθέτηση όλων των θαλάσσιων διαφορών μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου.” 

Και πέραν τούτου, ουδέν. Ούτε συμβολικές κυρώσεις δεν επιβλήθηκαν στο τουρκικό καθεστώς, Μια στάση υποκριτική, συγκρινόμενη με την επιμονή να επιβληθούν κυρώσεις στη Λευκορωσία, της οποίας η Κυβέρνηση εγκαλείται για εσωτερικά της ζητήματα και όχι για κατ’ εξακολούθηση παραβάσεις του Διεθνούς Δικαίου όπως η Τουρκία. Και μάλιστα σε βάρος Κράτους- Μέλους. Details

Σε συνέχεια της τουρκικής στρατιωτικής επίθεσης εναντίον της αυτόνομης περιοχής της βόρειας Συρίας (Ροζάβα) που ελέγχουν οι “Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις”, στελεχωμένες κυρίως από Κούρδους μαχητές, το Κίνημα της ΧΔ εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:

“1. Καταδικάζουμε την τουρκική εισβολή στη βόρεια Συρία, ως αντίθετη στο διεθνές Δίκαιο και στη συνθήκη της Λωζάνης, με την οποία έχουν αναγνωρισθεί διεθνώς τα σύνορα στην περιοχή.

2. Η προάσπιση και αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας είναι μονόδρομος για την ειρήνευση της χώρας. Για το λόγο αυτό η ΧΔ είναι αντίθετη σε κάθε αποσταθεροποιητική ενέργεια και εισβολή ξένης δύναμης.

3. Για άλλη μια φορά, όπως ‘έγινε το 1974 στην Κύπρο, το τουρκικό καθεστώς, αξιοποιεί την ανοχή της διεθνούς κοινότητας και τον τυχοδιωκτισμό των μεγάλων δυνάμεων για να εκδηλώσει την επιθετικότητα και τις επεκτατικές του βλέψεις. Οι ΗΠΑ, αφού αποσταθεροποίησαν τη Συρία ενισχύοντας τζιχαντιστές και ριζοσπάστες ισλαμιστές, στη συνέχεια χρησιμοποίησαν τους Κούρδους μαχητές για τις δικές τους σκοπιμότητες, τώρα τους εγκαταλείπουν και δίνουν το “πράσινο φως”  στην Τουρκία να επέμβει. Η Ρωσία συμμαχεί με τον Ερντογάν, επωφελείται για να πουλήσει όπλα στην Τουρκία, εγκαταλείπει ουσιαστικά τους Χριστιανούς της Μέσης Ανατολής τους οποίους υποτίθεται ότι στηρίζει. Η Ευρωπαϊκή Ένωση καταδικάζει φραστικά την εισβολή, χωρίς να επιβάλει ουσιαστικές κυρώσεις στην Τουρκία.

Με πράσινο χρώμα οι κουρδικοί πληθυσμοί (συμπαγές όπου πλειοψηφούν, με διαγράμμιση όπου ο πληθυσμός είναι μικτός) στην ευρύτερη περιοχή. (Χάρτης πρακτορείου Ρώυτερ). Ο Ερντογάν, αλλά και το σύνολο του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος στην Τουρκία φοβάται τη δημιουργία κουρδικών οντοτήτων στα σύνορα με περιοχές όπου ο κουρδικός πληθυσμός κυριαρχεί στην ίδια την Τουρκία. Στις απαρχές της εξουσίας του, ο Ερντογάν φιλοδοξούσε να επιλύσει ειρηνικά το κουρδικό ζήτημα στην Τουρκία. Όμως, στη συνέχεια, υιοθέτησε τον συστημικό δρόμο της καταστολής.  Στο Ιράκ, ήδη οι Κούρδοι απολαμβάνουν ευρεία αυτονομία

4. Οι Κούρδοι μαχητές συνέβαλαν αποφασιστικά στην ήττα του βαρβαρικού μορφώματος του “Ισλαμικού Κράτους” , το οποίο στους χάρτες που δημοσιεύει φιλοδοξεί να υποδουλώσει και την Ελλάδα. Η αυταπάρνηση με την οποία αντιστάθηκαν στο Κομπάνε, αποτέλεσε σημείο καμπής για την ήττα του “Ισλαμικού Κράτους”.Η αποδυνάμωση των Κούρδων κινδυνεύει να αναζωπυρώσει το ” Ισλαμικό Κράτος”, το οποίο, τουλάχιστον στις απαρχές του, είχε υπόγεια στήριξη από το τουρκικό καθεστώς.

5. Η τουρκική εισβολή θα φέρει θάνατο, δυστυχία και ξεριζωμό στους πληθυσμούς της περιοχής και θα προκαλέσει αύξηση των μεταναστευτικών ροών. Το πρόσφατο προηγούμενο της τουρκικής εισβολής στην περιοχή του Αφρίν δυτικότερα, δεν αφήνει ψευδαισθήσεις για την τύχη που περιμένει τους πληθυσμούς που πλήττονται από τη νέα εισβολή.

6. Ο ΟΗΕ και το Συμβούλιο Ασφαλείας αδρανούν, ενώ θα έπρεπε να είχε ήδη αναληφθεί διεθνής πρωτοβουλία για την αποκατάσταση της εθνικής ακεραιότητας και την ειρήνευση της Συρίας και η τουρκική εισβολή να είχε απερίφραστα καταδικαστεί.

Από το Γραφείο Τύπου

ΦΩΤΟ: Γυναίκες μαχήτριες των κουρδικών δυνάμεων. Ρώυτερ, Ρόντι Σαϊντ