Καλὸ νέο ἐκκλησιαστικὸ ἔτος…
• Στὴν προστασία τοῦ περιβάλλοντος ἔχει ἀφιερώσει ἡ Ἐκκλησία τὴν 1η Σεπτεμβρίου, ἐκκλησιαστικὴ Πρωτοχρονιά.
• «Μὴ νομίσεις ἄνθρωπε ὅτι, ἐπειδὴ στὴ φύση ὑπάρχουν ζῶα ἢ φυτά, τὰ ὁποῖα μπορεῖ νὰ βλάπτουν ἐσένα, αὐτὰ
εἶναι ἄχρηστα ἢ δημιουργήθηκαν ἀπὸ λάθος τοῦ δημιουργοῦ. Αὐτὰ τὰ ὁποία μπορεῖ νὰ φαίνονται βλαπτικὰ σ’ ἐσένα εἶναι ὠφέλιμα γιὰ ἄλλες ζωντανὲς ὑπάρξεις…οὐ πάντα τῆς γαστρὸς ἕνεκεν τῆς ἡμετέρας δὲ δημιουργεῖται». (Μέγας
Βασίλειος
• Ἀξίζει νὰ παραθέσουμε καὶ χαρακτηριστικὰ ἀποσπάσματα ἀπὸ παλαιότερο (2018) μήνυμα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου μὲ εὐκαιρία τὴν ἐπέτειο:
•«Ἡ καταστροφὴ τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος εἰς τὴν ἐποχήν μας συνδέεται μὲ τὴν ἀλαζονείαν τοῦ ἀνθρώπου ἔνα-
ντι τῆς φύσεως καὶ τὴν ἐξουσιαστικὴν σχέσιν του πρὸς αὐτήν, καθὼς καὶ μὲ τὸ εὐδαιμονιστικόν πρότυπον τοῦ «πολλῶν δεῖσθαι» ὡς γενικῆς στάσεως ζωῆς.»
• «Δὲν ἀνήκει τὸ μέλλον εἰς τὸν ἄνθρωπον, ὁ ὁποῖος ἀναζητεῖ ἀκαταπαύστως τεχνητὰς ἀπολαύσεις καὶ νέας ἱκανοποιήσεις, ὁ ὁποῖος ζῆ διὰ τὸν ἑαυτόν του καὶ ἀγνοεῖ τὸν πλησίον, εἰς τὸν ἄνθρωπον τῆς προκλητικῆς σπατάλης, οὔτε εἰς τὸν ἀδικητήν καὶ ἐκμεταλλευτὴν τῶν ἀδυνάτων. Τὸ μέλλον ἀνήκει εἰς τὴν δικαιοσύνην καὶ τὴν ἀγάπην, εἰς τὸν μετοχικὸν πολιτισμὸν τῆς ἀλληλεγγύης καὶ τοῦ σεβασμοῦ τῆς ἀκεραιότητος τῆς δημιουργίας.»
•Ἡ Χ.Δ. στὸ ἄρθρο 2 τοῦ Καταστατικοῦ της περιλαμβάνει στὸ σκοπό της «Νὰ μεριμνᾶ γιὰ τὴν προστασία τοῦ περιβάλλοντος, καλλιεργώντας τὴν ἀγάπη τῆς φύσης καὶ τὴν ἀειφόρο ἀνάπτυξη».
Ἡ προτεραιότητα τῆς προστασίας τοῦ περιβάλλοντος εἶναι ἐπείγουσα, λόγω των δυσμενῶν ἐπιπτώσεων τῆς ἀνθρωπογενοῦς δραστηριότητας στὸν κόσμο. Ὅπως σημειώνει ὁ δημοσιογράφος Κρὶς Χέτζες σὲ ἄρθρο του μὲ
τίτλο «Ἡ αὐγὴ τῆς ἀποκάλυψης» (ἱστότοπος scheerpost.com, 26.7.2022), τὸ 1900 ἡ καύση ὀρυκτῶν παρήγαγε περίπου δύο ἑκατομμύρια τόνους διοξειδίου τοῦ ἄνθρακα τὸ χρόνο. Σήμερα, ἡ ποσότητα αὐτὴ ἔχει ἑκατονταπλασιαστεῖ.
Ἀνάλογη ποσότητα ἀερίων ποὺ συμβάλλουν στὸ φαινόμενο τοῦ Θερμοκηπίου ἐκλύουν καὶ τὰ ζῶα ποὺ ἐτρέφονται γιὰ κατανάλωση κρέατος, ἰδίως τὰ βοοειδῆ. Γιὰ τὴν ἐκτροφὴ τῶν ὁποίων προκαλοῦνται μαζικὲς ἀποδασώσεις.
•Ἡ ἄποψη ὅτι ἡ ἀνθρωπογενὴς δραστηριότητα προκαλεῖ τὴν ὑπερθέρμανση τοῦ πλανήτη ἔχει διατυπωθεῖ ἀπὸ τὸ 1930 καὶ ἤδη γίνεται προσπάθεια νὰ περιοριστοῦν οἱ ἐκλύσεις διοξειδίου τοῦ ἄνθρακα, προκειμένου ἡ ὑπερθέρμανσηνὰ ἀνασταλεῖ.
•Ὁ Χέτζες ἐπισημαίνει ἐνδεικτικὰ μιὰ σειρὰ ἀνησυχητικὰ περιστατικὰ τοῦ ἐφετεινοῦ καλοκαιριοῦ: Στὸ Ἡνωμένο Βασίλειο, με 40,3 βαθμοὺς Κελσίου καταγράφηκε ἡ θερμότερη μέρα ἀπὸ τότε ποὺ γίνονται καταγραφὲς θερμοκρασίας. Στὴν Κίνα, τὰ ἀκραῖα καιρικὰ φαινόμενα, καύσωνες καὶ πλημμύρες ἔπληξαν πάνω ἀπὸ 900 ἑκατομμύρια ἀνθρώπους μὲ ζημίες δισεκατομμυρίων γουάν. Οἱ ΗΠΑ ἔχουν πληγεῖ ἀπὸ πυρκαγιές στὴν Καλιφόρνια, ξηρασία στὸ 73% τοῦ Νέου Μεξικοῦ, καύσωνες ποὺ ἐπηρεάζουν 100 ἑκατομμύρια ἀνθρώπους, τῆς τάξης τοῦ 1/3 τοῦ πληθυσμοῦ. Στὸ Κέρας τῆς Ἀφρικῆς ἡ ξηρασία κατέστρεψε σοδειὲς καὶ σκότωσε ζῶα, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἀπειλεῖται λιμός.
• Σύμφωνα μὲ τὸν Γ.Γ. τοῦ Ο.Η.Ε. Ἀντόνιο Γκουτέρες, «Ἡ μισὴ ἀνθρωπότητα εἶναι στὴ ζώνη κινδύνου ἀπὸ πλημμύρες, ξηρασίες, ἀκραῖες καταιγίδες καὶ πυρκαγιές…Κανένα ἔθνος δὲν εἶναι ἀπρόσβλητο. Παρ’ ὅλα αὐτά, ἐξακολουθοῦμε νὰ τροφοδοτοῦμε τὴν ἐξάρτησή μας ἀπὸ ὁρυκτὰ καύσιμα».
• Στὸ ἴδιο ἄρθρο, ὁ Χέτζες ἐπισημαίνει ὅτι «Οἱ Εὐρωπαῖοι καὶ οἱ Εὐρω-αμερικανοὶ ἐξαπέλυσαν μιὰ κατακτητικὴ μανία διαρπαγῆς, καταλήστευσης, ἐκμετάλλευσης καὶ μόλυνσης τῆς Γῆς, θανατώνοντας καὶ τὶς ἰθαγενεῖς κοινότητες ποὺ βρέθηκαν στὸ δρόμο τους, οἱ ὁποῖες ἐπὶ χιλιετίες φύλασσαν τὸ περιβάλλον. Ἡ μανία τῆς ἀκατάπαυστης οἰκονομικῆς ἐξάπλωσης καὶ ἐκμετάλλευσης, ἡ ὁποία ἐπιταχύνθηκε μὲ τὴ βιομηχανικὴ ἐπανάσταση δυόμισι αἰῶνες πρίν, ἔχει γίνει κατάρα καὶ θανατικὴ καταδίκη».
• Σὲ περίπτωση ποὺ ἡ ὑπερθέρμανση τοῦ πλανήτη συνεχιστεῖ, τὸ λιώσιμο τῶν πάγων ἰδίως στὴν Ἀνταρκτικὴ θὰ ὁδηγήσει σὲ μεγάλη ἄνοδο τῆς στάθμης τῶν θαλασσῶν καὶ στὴν κατάρρευση τῶν κοινωνιῶν ὅπως τὶς γνωρίζουμε. Οἱ ἐλάχιστοι ποὺ σωρεύουν τὸν παγκόσμιο πλοῦτο, θὰ ὀργανώσουν δικά τους ἀσφαλῆ καταφύγια, ἀφήνοντας ἑκατομμύρια ἀνθρώπων στὶς τύχες τους.
• Ὁ Κρὶς Χέτζες, βραβευμένος δημοσιογράφος, ἀλλὰ περιθωριοποιημένος ἀπὸ τὰ συστημικὰ ΜΜΕ λόγω τῶν ἀντιρρήσεών του μὲ συστημικὰ ἀφηγήματα, συντάσσεται μὲ τὴν ἄποψη ὅτι μὲ συστηματικὴ κινητοποίηση, μπορεῖ νὰ ἀποφευχθεῖ ἡ καταστροφή.
•Ἐπικρίνοντας τὴν ἀδράνεια στὴν ἀντιμετώπιση τοῦ μείζονος αὐτοῦ ζητήματος, παραθέτει ἀπόσπασμα κειμένου τοῦ θεολόγου Ράινολντ Νίμπουρ: «Μία ἀπὸ τὶς πιὸ ἀξιοθρήνητες πτυχὲς τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας εἶναι ὅτι κάθε πολιτισμὸς ἐκφράζεται μὲ τὸν πιὸ ἐπιτηδευμένο τρόπο, συνδυάζει τὶς ἐπιμέρους καὶ οἰκουμενικὲς ἀξίες του μὲ τὸν πιὸ πειστικὸ τρόπο καὶ διεκδικεῖ τὴν ἀθανασία γιὰ τὴν πεπερασμένη ὕπαρξή του τὴ στιγμὴ ποὺ ἡ φθορὰ ποὺ ὁδηγεῖ στὸ θάνατο ἔχει ἤδη ἀρχίσει. » (Δοκίμια γιὰ μιὰ χριστιανικὴ προσέγγιση τῆς Τραγωδίας)
•Ὑπὸ τὸ πρίσμα αὐτό, στὶς μέρες μας ἀποκτᾶ νέα διάσταση ἡ ἐχθρότητα τοῦ μοναχοῦ Χριστόφορου Παπουλάκου στὴ μετάβαση ἀπὸ τὰ ἰστιοφόρα στὰ ἀτμόπλοια, ἡ ὁποία ἀναστάτωσε καὶ τὶς τοπικὲς οἰκονομίες τῶν νησιῶν μας.
• Τὰ λόγια του σὲ ὁμιλία στὴν Καλαμάτα διασώζει ὁ Κωστῆς Μπαστιᾶς: «Ἔρχουμαι νὰ σᾶς μιλήσω γιὰ τὸν σταυρωμένο Χριστό, κι ἂς τὸ μάθουν μιὰ γιὰ πάντα οἱ δυνατοὶ κι οἱ ἄθεοι πὼς ἡ ψυχή μου δὲν κιοτεύει στὶς φοβέρες τους….Παράδειγμα τούτη ἡ καρότσα τοῦ διαβόλου (λέγει γιὰ τὸ ἀτμόπλοιο) ποὺ τὸ σπρώχνει στὸ νερὸ ἡ φωτιὰ καὶ ξερνάει καπνὸ καὶ λερώνει τὸ λιμάνι τῆς Καλαμάτας….ἀντὶς νὰ κινιέται τὸ πλεούμενο μὲ τὴ βοήθεια τοῦ ἀγέρα ἀρμενίζει μὲ τὴ φωτιά. Κι ἔπειτα: Εἶναι λένε μεγάλο κέρδος.
•Ἐγὼ σᾶς λέγω πὼς δὲν εἶναι κανένα κέρδος. Ποια ἡ ὠφέλεια τοῦ ἀνθρώπου ἂν μικρύνει τὸν καιρὸ καὶ κοντύνει τὸν δρόμο του;
• Ἀναρωτήθηκε κανεὶς γιὰ ποιὸ λόγο τάχα βιάζεται ὁ ἄνθρωπος νὰ φτάσει τόσο γρήγορα ἀπὸ τὸ ἕνα μέρος στὸ ἄλλο;
• Σίγουρα ὄχι. Κί ὅμως ἂν μᾶς ἐξηγήσουν τὸ σκοπὸ τῆς τόσης βιασύνης τους θὰ μπορούσαμε νὰ καταλάβουμε τοῦτο τὸ στένεμα τῆς γῆς.»
• Ποιὸς θὰ φανταζόταν τὸν 19ο αἰώνα ποὺ ἔζησε καὶ κήρυξε ὁ Παπουλάκος, ὅτι σήμερα, θὰ γινόταν λόγος γιὰ τὴν ἀντίστροφη πορεία: τὴν ἀναγκαιότητα τῆς μετάβασης ἀπὸ τὸν ἄνθρακα σὲ μορφὲς ἐνέργειας ὅπως ἡ αἰολική.
• Βέβαια, σὲ διάστημα χιλιάδων ἐτῶν, τὸ κλίμα τῆς γῆς ποτὲ δὲν ἦταν σταθερό, ὅπως εἶναι γνωστὸ ἀπὸ τὴν Ἱστορία, ἀλλὰ καὶ τὰ γεωλογικὰ εὐρήματα γιὰ πολὺ παλαιότερες ἐποχές. Πρᾶγμα ποὺ δέχεται καὶ ὁ κ. Χέτζες, ἀλλὰ καὶ τεκμηριώνεται ἐπιστημονικά. Παράδειγμα τὸ βιβλίο «Τὸ κλίμα καὶ ἡ κοινωνία στὴν Εὐρώπη τὰ τελευταῖα 1000 χρόνια» τῶν Ἑλβετῶν Κρίστιαν Πφίστερ, καθηγητῆ στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Βέρνης καὶ Χάιντς Βάνερ, κλιματολόγου,
ὅπου μὲ βάση τὴν προσεκτικὴ συγκέντρωση διαφόρων ἱστορικῶν πηγῶν ταυτοποίησαν 18 ἀκραῖα καλοκαίρια τῶν τελευταίων χιλίων ἐτῶν καὶ διαπίστωσαν ὅτι ἡ χειρότερη ξηρασία ἦταν αὐτὴ τοῦ 1540. Μὲ χαρακτηριστικὰ παρόμοια
μὲ αὐτὰ τοῦ ἐφετεινοῦ καλοκαιριοῦ.
• Σὲ κάθε περίπτωση, τὰ παραπάνω δὲν εἶναι δικαιολογία γιὰ νὰ παραμένει ἀνεξέλεγκτη ἡ ἀνθρωπογενὴς καταστρεπτικὴ δραστηριότητα. Εἴμαστε μάρτυρες μιᾶς διαμάχης ἀνάμεσα στὰ μεγάλα συμφέροντα ποὺ κερδοσκοποῦν ἐμπορευόμενα τὴν προστασία τοῦ περιβάλλοντος μὲ ἀναποτελεσματικὰ μέσα προστασίας καὶ σ’ ἐκεῖνα ποὺ στηρίζουν τὰ κέρδη τους στὴν ἄρνησή της.
• Ἡ φύλαξη τῆς Δημιουργίας εἶναι ἀπὸ τὰ προπτωτικὰ καθήκοντα τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ καταστροφή της χαρακτηρίζει τὴν πτώση του.
” ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ 1.9.2022. Στήλη ” Τὰ τοῦ Καίσαρος.