του Απόστολου Παπαδημητρίου

Έλαβα από τον αγαπητό μου Θεοφάνη Μαλκίδη, θερμό αγωνιστή υπέρ των εθνικών δικαίων, άρθρο με αφορμή θλιβερή επέτειο συμβάντος στην περιοχή μας, το οποίο και παραθέτω με σχολιασμό στο τέλος του.
5 Απριλίου 1944:
Το ατιμώρητο έγκλημα των Γερμανών κατακτητών στην Κλεισούρα Καστοριάς

Την 5η Απριλίου 1944, το 7ο Σύνταγμα της 4ης τεθωρακισμένης Μεραρχίας των Ες- Ες με διοικητή τον Κάρλ Σίμερς, τον υπεύθυνο της σφαγής στην Ερμακιά Εορδαίας με 63 νεκρούς, στους Πύργους Εορδαίας με 368 νεκρούς, στην Υπάτη και τη Σπερχειάδα με 89 νεκρούς, καθώς και στο Δίστομο με 220 νεκρούς, φθάνει στην Κλεισούρα της Καστοριάς. Στη σημαντική κωμόπολη του Ελληνισμού της Μακεδονίας, πνευματικό κέντρο της περιοχής και με πρωταγωνιστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821 και στον Μακεδονικό Αγώνα.
Οι άντρες των Ες-Ες συνοδευόμενοι από Βούλγαρους συνεργάτες τους με αρχηγό τον Άντον Κάλτσεφ και με σύνθημα τη φωτοβολίδα που άναψε στις τρεις το μεσημέρι της 5ης Απριλίου 1944, ξεχύθηκαν στο μαρτυρικό χωριό της Μακεδονίας όπου και άρχισαν να πυροβολούν. Σκότωσαν χωρίς έλεος όποιαν και όποιον βρήκαν μπροστά τους, έσφαξαν εγκυμονούσες γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένους. Ούτε και τον ιερέα του χωριού, που με τον Σταυρό στο χέρι εκλιπαρούσε για να χαριστεί η ζωή στους ανυπεράσπιστους ανθρώπους, ικετεύοντας για το ποίμνιό του, δε σεβάστηκαν και τον κατακρεούργησαν. Επιπλέον οι Γερμανοί κατακτητές, μαζί με τους Βούλγαρους συνυπεύθυνους της μεγάλης σφαγής, πυρπόλησαν τις οικίες, την εκκλησία, το γυμνάσιο, τη βιβλιοθήκη. Η δικαιολογία πάντα η ίδια: αντίποινα….
Μόλις δύο ώρες ήταν αρκετές για να σκοτωθούν 280 άμαχοι, να τραυματιστούν 40 και να καταστραφούν 150 σπίτια. Την τελευταία στιγμή, σώθηκαν επτά γυναίκες, που είχαν οδηγηθεί στο εκτελεστικό απόσπασμα, αφού πριν πυροβολήσουν οι Γερμανοί, μία δεύτερη φωτοβολίδα σήμανε το τέλος της επίθεσης. Όσες και όσοι επέζησαν, έπρεπε να έρθουν αντιμέτωποι πρόσωπο με πρόσωπο με το τεράστιο έγκλημα. Στο κοιμητήριο του χωριού δεν υπήρχε χώρος και οι διασωθέντες έθαψαν τους νεκρούς τους στις αυλές των σπιτιών τους, της εκκλησίας, ακόμα και στις βουνοπλαγιές.
Λίγο αργότερα ο πολιτικός εντεταλμένος του Γ’ Ράιχ στα Βαλκάνια, Χέρμαν Νοϊμπάχερ χαρακτήρισε τη σφαγή «λουτρό αίματος», αλλά η Στρατιωτική Διοίκηση Θεσσαλονίκης-Αιγαίου επικρότησε τις ενέργειες του αντισυνταγματάρχη Σίμερς. Το έγκλημα της Κλεισούρας, όπως και τα υπόλοιπα, που διέπραξε η ίδια δολοφονική ομάδα, το 7ο Σύνταγμα της 4ης τεθωρακισμένης Μεραρχίας των Ες-Ες με επικεφαλής τον Καρλ Σίμερς, έμειναν ατιμώρητα. Μάλιστα ο διοικητής των δολοφόνων αφού αθωώθηκε από το στρατοδικείο παρουσιάζοντας τη σφαγή των αμάχων ως ένοπλη αντιπαράθεση, τιμήθηκε με την ανώτατη Ναζιστική διάκριση, το Σταυρό των Ιπποτών του Σιδηρού Σταυρού!
Είναι αυτονόητο να γράψουμε ότι ο αγώνας για τη Δικαιοσύνη και στην Κλεισούρα και στις υπόλοιπες μαρτυρικές πόλεις και χωριά, όπου έγιναν ολοκαυτώματα και σφαγές κατά τη διάρκεια της κατοχής, είναι απαράγραπτος. Καμία πολιτική, κανένα συμφέρον, δεν παραγράφει το έγκλημα και την υποχρέωση του θύτη για αποκατάσταση, επανόρθωση, αποζημίωση!

Υ.Γ. Στη μαρτυρική Κλεισούρα έζησε η Οσία Σοφία (Χοτοκουρίδου), το γένος Αμανατίου Σαουλίδου, η οποία γεννήθηκε το 1883 στο χωριό Σαρή-ποπά (ή Σαρή-παπά) της επαρχίας Αρδάσης Τριπόλεως, Νομού Τραπεζούντας του Πόντου. Η οσία Σοφία, η «εν τη Ιερά Μονή Παναγίας Θεοτόκου Κλεισούρας ασκήσασα», η οποία επέζησε τόσο από τη Γενοκτονία στον Πόντο, όσο και από το Ναζιστικό έγκλημα, απεβίωσε το 1974, αγιοκατατάχθηκε το 2011, ενώ η μνήμη της οποίας τιμάται από την Ορθόδοξη εκκλησία στις 6 Μαΐου. Η ζωή της Οσίας Σοφίας της Κλεισούρας δείχνει ότι όσα εγκλήματα έμειναν ατιμώρητα επαναλήφθηκαν. Από τη Γενοκτονία στον Πόντο, στο ολοκαύτωμα στη κατεχόμενη Ελλάδα. Από τον δάσκαλο Μουσταφά Κεμάλ, στο μαθητή Αδόλφο Χίτλερ!
Για την αντιγραφή

Ο Μουσταφά Κεμάλ, που και κάποιοι Έλληνες αποκαλούν Αττατούρκ, μη γνωρίζοντας τη σημασία της λέξης στην τουρκική γλώσσα, υπήρξε ο συνεχιστής των Νεοτούρκων κινηματιών, που ανέτρεψαν τη σουλτανική εξουσία. Οι σουλτάνοι υπήρξαν σκληροί και άγριοι και πολλές φορές οι υποταγμένοι λαοί υπέστησαν τις συνέπειες της αγριότητας. Σε κάθε περίπτωση οι σφαγές προκλήθηκαν, μετά από εξέγερση προς αποτίναξη του ζυγού δουλείας. Και οι περισσότερες εξεγέρσεις υποκινήθηκαν από ηγεμόνες χωρών της Δύσης με την ψευδή υπόσχεση παροχής βοήθειας. Ουδείς σουλτάνος διενοήθη να σχεδιάσει και να προβεί σε γενοκτονία υποτελούς χριστιανικού λαού.
Οι πρωτεργάτες του κινήματος Νεότουρκοι υπήρξαν αξιωματικοί του οθωμανικού στρατού, οι οποίοι θήτευσαν σε στρατιωτικές Ακαδημίες δυτικών χωρών και ήρθαν σε επαφή με παράγοντες, στρατιωτικούς και διπλωματικούς των «πολιτισμένων» δυτικών χωρών. Και πλήθος ιστορικών στοιχείων μαρτυρούν ότι ακόμη και αυτοί δεν θα πραγματοποιούσαν τη γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών στη Μικρά Ασία, αν δεν είχαν ως συμβούλους Γερμανούς, οι οποίοι τότε ανταγωνίζονταν με τους αντιπάλους τους Άγγλους και Γάλλους για την αρπαγή των πλουσίων κοιτασμάτων πετρελαίου της Μέσης Ανατολής, που κατείχαν οι Οθωμανοί. Ο ανταγωνισμός οδήγησε στον πρώτο μεγάλο πόλεμο του 20ου αιώνα. Οι Νεότουρκοι, στο πλευρό των Γερμανών, βρήκαν πρώτης τάξεως ευκαιρία να εφαρμόσουν το σχέδιο της γενοκτονίας κατά Αρμενίων, Ασσυρίων και Ρωμηών. Έχασαν όμως μαζί με τον πόλεμο και την αυτοκρατορία τους. Όσοι Ρωμηοί είχαν απομείνει υπέστησαν δεύτερη γενοκτονία με την αμέριστη συμπαράσταση προς τον Κεμάλ Ιταλών και Γάλλων φανερά και Άγγλων ύπουλα. Βέβαια στους γενοκτόνους συμπαραστάθηκαν και οι Σοβιετικοί της νέας εξουσίας στη Ρωσία. Όλοι αυτοί οι υποστηρικτές και ηθικοί αυτουργοί της δεύτερης γενοκτονίας είναι και αυτοπροβαλλόμενοι ως υπερασπιστές των πανανθρωπίνων ιδανικών και θριαμβευτές, κατά τον δεύτερο μεγάλο πόλεμο του ίδιου αιώνα, επί του φασισμού!
Ευτυχώς υπήρξαν και κάποιοι, ελάχιστοι, που είχαν το πνευματικό σθένος να αναλύσουν τα συμβάντα αντικειμενικά και όχι στη βάση ιδεοληψιών ή δημαγωγικού λόγου. Ο Αλμέρ Καμύ σχολιάζοντας τις τραγικές συνέπειες του πολέμου έγραψε: «Όταν ο Ἀγγλος δημόσιος κατήγορος παρατηρεί ότι από το Μάιν Καμπφ (το ιδεολογικό κείμενο του Χίτλερ ) ο δρόμος οδηγούσε ολόισια στους θαλάμους αερίων του Μαϊντάνεκ, θίγει το ουσιαστικό θέμα της δίκης, δηλαδή την ιστορική ευθύνη του δυτικού μηδενισμού, πού όμως ήταν το μόνο που δεν συζητήθηκε στη Νυρεμβέργη για ευνόητους λόγους. Δεν μπορείς να διεξάγεις μια δίκη διακηρύσσοντας τη γενική ενοχή ενός πολιτισμού. Δίκασαν τις πιο κραυγαλέες στην επιφάνεια του πλανήτη πράξεις».
Ο δυτικός μηδενισμός θριαμβεύει και οδηγεί σε αιματοχυσίες, εξανδραποδισμούς και εξαθλίωση μεγάλου τμήματος του πληθυσμού του πλανήτη. Και οι κυριευμένοι από τη μηδενιστική ιδεολογία ηγέτες ετοιμάζονται για γενικευμένες συρράξεις εφαρμόζοντας πολιτική στο επίκεντρο της οποίας είναι η ένταση των εξοπλισμών. Και οι λαοί, ζαλισμένα κοπάδια, παρακολουθούν άβουλοι να τους ετοιμάζουν οι «ηγέτες» τους για νέες σφαγές.
Οι λαοί που δεν κυβερνώνται από Θεό κυβερνώνται από τυράννους.

του Απόστολου Παπαδημητρίου

Ο άνθρωπος χαρακτηρίζεται ως το μόνο λογικό ον. Η λογική στον δυτικό κόσμο εξυμνήθηκε στο έπακρο κατά τις περιόδους της «Αναγέννησης» και του «Διαφωτισμού». Μάλιστα καυχώνται οι λαοί της σφαίρας του δυτικού πολιτισμού ότι αυτοί διαμόρφωσαν και καλλιέργησαν τον ορθολογισμό, ο οποίος αποτέλεσε το θεμέλιο της οργάνωσης των δυτικών κοινωνιών. Ως ορθολογισμός ή ορθή λογική νοείται σύστημα αντιλήψεων πολεμίων διαφόρων δεισιδαιμονιών και προλήψεων των κοινωνιών του παρελθόντος, ιδιαίτερα των προεπιστημονικών. Φαντάζει όμορφος ο ορισμός, όμως πίσω από τους στόχους της πολεμικής κρύπτεται εντέχνως και άλλος: Η καταπολέμηση της πίστης σε Θεό, δημιουργό της φύσης και του ανθρώπου. Μάλιστα με την αλματώδη πρόοδο της επιστήμης από τον 19ο αιώνα και στη συνέχεια στη λογική προστέθηκε και ο επιθετικός προσδιορισμός επιστημονική. Τονίστηκε κατά κόρο, ότι η Επιστήμη απέδειξε πως δεν υπάρχει Θεός και πολλοί είναι εκείνοι που το αποδέχθηκαν και το διατυμπάνισαν, ώστε να μη μείνει ουδείς απληροφόρητος.
Η λογική είναι πολύτιμο δώρο του Θεού στον άνθρωπο, καθώς αποτελεί προϋπόθεση της ελευθερίας του, που είναι το πολυτιμότατο. Προς τη λογική και την ελευθερία είναι άρρηκτα συνδεμένη η ευθύνη για τις πράξεις μας και τις παραλείψεις μας. Ο άνθρωπος δεν είναι υποχείριο του ενστίκτου. Μπορεί βέβαια να υποδουλωθεί σ’ αυτό απεμπολώντας την ελευθερία του όχι βέβαια καθοδηγούμενος από τη λογική.
Σημαντικός παράγων της ανθρώπινης προσωπικότητας είναι και το συναίσθημα, το οποίο στις δυτικές κοινωνίες έχει καταπιεστεί, καθώς ο υπερβολικός συναισθηματισμός θεωρήθηκε ανορθολογικός. Γι’ αυτό και στη λογική πολλές φορές αποδίδεται ο χαρακτηρισμός ψυχρή!
Οι εξελίξεις στις κοινωνίες δεν δικαίωσαν εκείνους, που έσπευσαν να προβλέψουν ή προφητεύσουν με βάση τον επιστημονικό ή τον κοινωνικό μεσσιανισμό. Ούτε οι άνθρωποι απαλλάχθηκαν από τις σωματικές ασθένειες ούτε όλοι χόρτασαν ψωμί, παρά το εκπληκτικό πλήθος των μέσων, που η πρόοδος της επιστημονικής έρευνας έθεσε στη διάθεσή του. Ούτε ιδανικές κοινωνίες σχηματίστηκαν, προκειμένου να υπάρξει συναδέλφωση των λαών και να επικρατήσει ειρήνη και κοινωνική δικαιοσύνη διεθνώς. Βέβαια την τραγωδία εκ των μεγάλων πολέμων του 20ου αιώνα έσπευσαν κάποιοι να αποδώσουν στις δύο θεωρούμενες κύριες αιτίες διχασμού των ανθρώπων, τις θρησκευτικές πίστεις και τα έθνη. Αν όμως εμβαθύνουμε στην αναζήτηση των αιτίων των πολέμων διαχρονικά, θα διαπιστώσουμε ότι πρώτιστο είναι η απληστία και διάθεση κυριαρχίας ασυνέτων ηγεμόνων, οι οποίοι σέρνουν τους λαούς σε περιπέτειες επικαλούμενοι θρησκευτικούς ή εθνικούς σκοπούς. Ισχυρή απόδειξη αυτού είναι η σύμπηξη πλήθους ανιέρων συμμαχιών μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων κατά άλλων χριστιανών και μουσουλμάνων, κατά την περίοδο των σταυροφοριών αλλά και άλλων, μεταγενέστερα.
Η απληστία και η δίψα κυριαρχίας δεν υπαγορεύονται από τη λογική, αλλά από το συναίσθημα. Ο ορθολογισμός καθίσταται ανίσχυρο όπλο μπροστά στην εγωπάθεια, η οποία καλλιεργήθηκε στο έπακρο στις δυτικές κοινωνίες. Μάλιστα δεν στερείται είδους λογικής ο συλλογισμός: «Γιατί να μην απολαύσω; Γιατί να μην κυριαρχήσω; Γιατί να μην υπερέχω έναντι των συνανθρώπων μου;». Είναι προφανέστατο ότι δεν υπάρχει ένα αλλά πολλά είδη λογικής. Γι’ αυτό και αυτή διδασκόταν ως εισαγωγικό στη φιλοσοφία μάθημα. Και φιλοσοφικές σχολές υπήρξαν πολλές στο διάβα της ιστορίας. Διαλέγει ο άνθρωπος και ακολουθεί εκείνη τη λογική, που δικαιώνει τη συναισθηματική του ασθένεια. Έτσι καταλήξαμε, κατά το τέλος του εικοστού αιώνα να εμφανισθεί και η φιλοσοφία του παραλόγου, που διατείνεται ότι οι ενέργειες του ανθρώπου χαρακτηρίζονται από παραλογισμό. Και η σχολή αυτή αναπτύχθηκε στους κόλπους των δυτικών κοινωνιών, μετά από ανάλυση των συμβάντων που προηγήθηκαν σ’ αυτές. Είναι τραγικό το σφάλμα των οπαδών αυτής της φιλοσοφικής ανάλυσης του ανθρώπου. Ο άνθρωπος δεν είναι παράλογος είναι εμπαθής. Ενεργεί υπό την επήρεια των παθών, τα οποία των τυφλώνουν και των ωθούν σε ενέργειες παραλογισμού. Μάλιστα ο Ντοστογιέφσκι τόνισε ότι «χωρίς Θεό όλα επιτρέπονται». Ας μη λησμονούμε ότι με την απώθηση του Θεού από το ιστορικό προσκήνιο, αρχικά, και τη διακήρυξη του θανάτου του Θεού, που ακολούθησε, ο άνθρωπος έχει την ψευδαίσθηση ότι έγινε ο κυρίαρχος της ιστορίας και διαμορφώνει κατά βούληση τις εξελίξεις. Κατά βούληση ναι. Και κατά λογική;
Ο Αλμπέρ Καμύ [ΦΩΤΟ], κορυφαίος Ευρωπαίος στοχαστής του 20ου αιώνα δίνει θαυμάσια ερμηνεία των συμβάντων αναλύοντας τις φρικαλεότητες των ναζιστών: «Όταν ο Άγγλος δημόσιος κατήγορος (σ.σ. στη δίκη της Νυρεμβέργης) παρατηρεί ότι από τό Μάιν Κάμπφ (τό ιδεολογικό κείμενο του Χίτλερ) ο δρόμος οδηγούσε ολόισια στους θαλάμους αερίων του Μαϊντάνεκ, θίγει το ουσιαστικό θέμα της δίκης, δηλαδή την ιστορική ευθύνη του δυτικού μηδενισμού, πού όμως ήταν το μόνο πού δεν συζητήθηκε στη Νυρεμβέργη για ευνόητους λόγους. Δεν μπορείς να διεξάγεις μια δίκη διακηρύσσοντας τη γενική ενοχή ενός πολιτισμού. Δίκασαν μόνο τις πιο κραυγαλέες στην επιφάνεια του πλανήτη πράξεις».
Και οι κραυγαλέες πράξεις επαναλαμβάνονται ατιμώρητες. Μπορεί να επικράτησε, μετά τη λήξη του Β΄ μεγάλου πολέμου, περίοδος, κατά την οποία γνώρισε ο πλανήτης κάποιους συνετούς πολιτικούς, οι οποίοι είχαν πλήρη την επίγνωση των συνεπειών από τη χρήση των νέων όπλων, που είχαν πλέον στη διάθεσή τους τα ισχυρά κράτη, όμως, με την πάροδο του χρόνου αυτούς διαδέχθηκαν άλλοι κατά πολύ κατώτεροι των περιστάσεων, ώστε σήμερα ο πλανήτης να χαρακτηρίζεται από πτωχεία ηγετών. Σήμερα δεν κυβερνούν αυτοί, αλλά το παρασκήνιο του πανίσχυρου διεθνούς κεφαλαίου. Το κεφάλαιο ελέγχει πέρα από το τραπεζικό σύστημα, και μέσω αυτού τις κυβερνήσεις, και τις βιομηχανίες κατασκευής οπλικών συστημάτων. Και ο κατασκευαστής θέλει να πουλά, γι’ αυτό και προκαλεί συρράξεις, ώστε να εμφανιστούν αγοραστές.
Σε αντίθεση προς τις συρράξεις του παρελθόντος, στις οποίες σε αντιπαράθεση ήρθαν δυνάμεις, των οποίων τα ωμά συμφέροντα για κυριαρχία στη διεθνή σκηνή συγκρούονταν, τώρα εμφανίζεται άλλου είδους κίνδυνος. Δεν είναι μόνο η σύγκρουση συμφερόντων αλλά και σύγκρουση πολιτισμών. Στο στόχαστρο είναι τόσο η Ορθοδοξία, που φαίνεται να εκπροσωπείται στη διεθνή σκηνή από τη Ρωσία, ως πολυάριθμη χώρα, όσο και το ισλάμ. Ο δυτικός κόσμος, στον οποίο ανήκει ως υποτελής η χώρα μας, έχοντας επιτύχει σε μεγάλο βαθμό να επιβάλει στους πολίτες τον πρακτικό υλισμό και τον κοσμοπολίτικο διεθνισμό αυτοπροβάλλεται ως υπερασπιστής των πανανθρώπινων ιδανικών, τα οποία έχει καταπατήσει, στο παρελθόν, και εξακολουθεί να καταπατά ασύστολα.
Η παράταση του πολέμου στην Ουκρανία έχει ως σκοπό, πέρα από τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας από δυτικές επιχειρήσεις και την αποδυνάμωση τόσο της Ορθοδοξίας στη χώρα, όσο και την οικονομική εξασθένηση της Ρωσίας, η οποία, ως εισβολέας, έχει απωλέσει το ηθικό πλεονέκτημα, καθώς έχουν λησμονηθεί τα προηγηθέντα της εισβολής. Δυστυχώς στη χώρα μας, που έλαβε εντολή να συντηρήσει τον πόλεμο, δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ή αδιαφορούμε για το ότι αυτός έχει και θρησκευτική διάσταση.
Όσο για το ισλάμ ήδη από την καταστροφή των διδύμων πύργων έχει ενοχοποιηθεί ως σύνολο εν δυνάμει τρομοκρατών, οι οποίοι απειλούν τις χώρες, στις οποίες γίνονται σεβαστά η ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Κάνουν πως αγνοούν οι πρώην αποικιοκράτες ποια ήταν η συμπεριφορά τους έναντι των κατακτημένων λαών. Ο Αλγερινός που διακηρύσσει ότι ονειρεύεται την κατάκτηση της Γαλλίας ωθείται από θρησκευτικό φανατισμό πρωτίστως ή από διάθεση εκδίκησης, για τα όσα υπέφεραν οι πρόγονοί του; Οι Παλαιστίνιοι μισούν λόγω θρησκευτικού φανατισμού τους Ισραηλινούς ή προβάλλουν αντίσταση στο εμφανές σχέδιο εξόντωσης ή απομάκρυνσής τους από τα πατρογονικά εδάφη;
Πάντως οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις φαίνεται να υποτιμούν τον κίνδυνο του ισλάμ λόγω υπεροπλίας. Τον προβάλλουν υπέρμετρα όμως οι «εθναμύντορες», που αυξάνουν σε αριθμό με την πάροδο του χρόνου λόγω της ογκούμενης ανασφάλειας των πολιτών. Αποφεύγουν όμως αυτοί να ερμηνεύσουν την απειλή και να αποδεχθούν ότι η ευθύνη βαρύνει τα ισχυρά δυτικά κράτη που εμμένουν σε πολιτική αλαζονείας και απληστίας.
Άραγε θα αποτραπεί ένας γενικευμένος πόλεμος ή για μία ακόμη φορά ο πλανήτης θα υποστεί συμφορά, για την οποία θα επιρριφθεί η ευθύνη στον θρησκευτικό φανατισμό και στην έξαρση του εθνικισμού;

«Ο επαναστατημένος άνθρωπος» τονίζει ότι «το μέλλον είναι η μόνη υπερβεβαιότητα των ανθρώπων χωρίς Θεό»! Προβάλλει μάλιστα ως αιτία του πολεμικού ολέθρου τον δυτικό μηδενισμό, την πλέον ακραία μορφή του οποίου πρέσβευαν οι οπαδοί του ναζισμού (και όχι μόνος ο «παράφρων» Χίτλερ). Αλλά και οι «νικητές» από το πνεύμα του μηδενισμού εμφορούνταν, απλά δεν είχαν υπερβεί τα «εσκαμμένα». Απόδειξη ότι αμέσως άρχισε ο αποκληθείς «ψυχρός» πόλεμος, ο οποίος επί δεκαετίες έκανε τους λαούς να παρακολουθούν με σφιγμένη την καρδιά τις διεθνείς εξελίξεις.
«Όταν ο Άγγλος δημόσιος κατήγορος (σ.σ. στη δίκη της Νυρεμβέγης) παρατηρεί ότι από τό Μάιν Κάμπφ (τό ιδεολογικό κείμενο του Χίτλερ) ο δρόμος οδηγούσε ολόισια στούς θαλάμους αερίων του Μαϊντάνεκ, θίγει το ουσιαστικό θέμα της δίκης, δηλαδή την ιστορική ευθύνη του δυτικού μηδενισμού, πού όμως ήταν το μόνο πού δεν συζητήθηκε στη Νυρεμβέργη για ευνόητους λόγους. Δεν μπορείς να διεξάγεις μια δίκη διακηρύσσοντας τη γενική ενοχή ενός πολιτισμού. Δίκασαν μόνο τις πιο κραυγαλέες στην επιφάνεια του πλανήτη πράξεις».
Και οι κραυγαλέες πράξεις επαναλαμβάνονται ατιμώρητες.