Σήμερα, 13 Ιουλίου, είναι η μνήμη του νεομάρτυρα Αλέξανδρου Σμορέλ. Συμπληρώνονται 91 χρόνια από τη μαρτυρική κοίμησή του δι’ αποκεφαλισμού.

Ο άγιος Αλέξανδρος υπήρξε φοιτητής Ιατρικής και νους -μαζί με το Χανς Σολ- της αντιστασιακής οργάνωσης “Λευκό Ρόδο”. Το “Λευκό Ρόδο” ήταν εν πολλοίς η μόνη αντιστασιακή οργάνωση που υπήρχε και δρούσε εντός της Γερμανίας. Συνέταξε ένα σύνολο 6 φυλλαδίων μέσα σε ένα μικρό διάστημα μετά την έναρξη του Β’ Π.Π., με ένα λόγο συνδυαστικά μεταφυσικής -Χριστιανικής- βάσης και κοινωνικό.

Σε ένα από τα φυλλάδια λέγονταν τα ακόλουθα:

«Γερμανοί! Eπιθυμείτε εσείς και τα παιδιά σας να υποφέρετε από την ίδια μοίρα όπως οι Eβραίοι; Eπιθυμείτε να μετρηθείτε με το ίδιο μέτρο όπως οι αποπλανητές σας; Πρόκειται να είμαστε για πάντα το πιο μισητό και απορριφθέν έθνος σε όλο τον κόσμο; Όχι! Άρα, διαχωρίστε τους εαυτούς σας από την εθνικοσοσιαλιστική υπανθρωπία! Aποδείξτε με τις πράξεις σας ότι σκεπτόσαστε διαφορετικά!(…) Tο καλύτερο μέρος του έθνους μάχεται μαζί με εμάς! Kατατεμαχίστε τον μανδύα της απάθειας που έχετε τυλίξει γύρω από τις καρδιές σας!»

Οι κύριοι συντελεστές του “Λευκού Ρόδου” συνελήφθησαν σταδιακά και οδηγήθηκαν μετά από δίκες-παρωδία στην λαιμητόμο. Πρώτοι συνελήφθησαν οι Σόφι, Χανς Σολ, Κρίστοφ Προμπστ. Αργότερα, συνελήφθηκε και ο ρωσογερμανικής καταγωγής και Ορθόδοξος Χριστιανός Αλέξανδρος.

Η σκέψη του ήταν μια πολιτική θεολογία γνήσια χριστιανική. Μέσα σε ένα καθεστώς που έκρινε με βάση επιστημονικά κριτήρια και τις αξίες (Υπουργείο Προπαγάνδας), ο νεομάρτυρας Αλέξανδρος μίλησε για “τη συμπόνια, τη συνείδηση, το Θεό” και βέβαια τις πολιτικές ελευθερίες, οι οποίες θα συνυπήρχαν με ένα σύστημα “πρακτικού σοσιαλισμού” που θα “απελευθέρωνε τους ανθρώπους από τη δουλεία της χειρωνακτικής εργασίας”.

Απόσπασμα 1ου φυλλαδίου:

«Tίποτα δεν είναι τόσο ανάξιο ενός πολιτισμένου έθνους όσο το να επιτρέπει στον εαυτό του να «κυβερνάται» χωρίς εναντίωση από μία ανεύθυνη κλίκα που έχει δώσει προτεραιότητα στα χαμηλότερα ένστικτα. Eίναι βέβαιο ότι κάθε έντιμος άνθρωπος ντρέπεται για την κυβέρνησή του. Ποιος μεταξύ μας έχει οποιαδήποτε σύλληψη των διαστάσεων της ντροπής που θα επιπέσει πάνω σε εμάς και τα παιδιά μας, όταν μια μέρα το πέπλο θα έχει αποσυρθεί από τα μάτια μας και το πιο φρικιαστικό από τα εγκλήματα -εγκλήματα που απείρως υπερβαίνουν κάθε ανθρώπινο μέτρο- θα φτάσουν το φως της μέρας;»

Απόσπασμα 2ου φυλλαδίου:

«Σε αυτήν ταύτη την εκκίνησή του, το κίνημα (του Eθνικοσοσιαλισμού) βασίστηκε στην απάτη και την προδοσία του συνανθρώπου: ακόμη και εκείνο τον καιρό, ήταν ενδογενώς διεφθαρμένο και μπορούσε να υποστηρίξει τον εαυτό του μόνο με συνεχή ψέματα. O Xίτλερ διακηρύσσει σε μια αρχική έκδοση του «δικού του» βιβλίου [εδώ φαίνεται ότι εννοεί το «O αγών μου»](ένα βιβλίο γραμμένο στα χειρότερα γερμανικά που έχω ποτέ διαβάσει, παρά το γεγονός ότι έχει εξυψωθεί στην θέση της Bίβλου μέσα σε αυτό το έθνος των ποιητών και των στοχαστών): «Eίναι απίστευτο το σε τι έκταση κάποιος πρέπει να προδώσει ένα λαό, προκειμένου να έρθει να εξουσιάσει».

Μάρτυρα του Θεού Αλέξανδρε, πρέσβευε υπέρ ημών…

Ἀπὸ τὴν ἵδρυσή της ἡ ΧΔ στὴ μεταπολεμικὴ περίοδο τοῦ Ψυχροῦ Πολέμου ὅταν ἐπικρατοῦσε τὸ δἰπολο τῶν μεταξὺ τῶν δύο κυρίαρχων πολιτικοκοινωνικών συνασπισμῶν καὶ συστημάτων, τοῦ καπιταλιστικοῦ καὶ τοῦ λεγόμενου ὑπαρκτοῦ σοσιαλισμοῦ, εἶχε ταχθεῖ ἐναντίον καὶ τῶν δύο, προτείνοντας τὸ δικό της χωριστὸ δρόμο.

  • Ὁ ἱδρυτὴς τοῦ Κινήματος Νίκος Ψαρουδάκης εἶχε διαβλέψει ὅτι παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἐπιφανειακὰ καὶ τὰ δύο συστήματα ἐπιδίδονταν σὲ λυσσαλέο μεταξύ τους πολιτικοϊδεολογικό ἀγώνα, εἶχαν κοινὴ βάση τὴν ὑλιστικὴ κοσμοαντίληψη, ποὺ θέλει τὸ στενὸ ὑλικὸ συμφέρον ἀποκλειστικὸ σημεῖο ἀναφορᾶς γιὰ τὴν ὀργάνωση τῆς κοινωνίας.
  • Γιὰ τὸ λόγο αὐτὸ κανένα ἀπὸ τὰ δύο συστήματα δὲν μποροῦσε νὰ δημιουργήσει κοινωνία ἐλευθερίας καὶ δικαιοσύνης μὲ σημεῖο ἀναφορᾶς τὸν ἄνθρωπο.
  • Ἡ ἀποδοχὴ ἀπὸ τὸ καθένα πανανθρώπινων ἀξιῶν ὅπως ἡ ἐλευθερία, ἡ δικαιοσύνη καὶ ἡ ἰσότητα, ἐκτιμήθηκε ὡς προσχηματικὴ καὶ ἐπιφανειακή.
  • Σ’ αὐτὸ τὸ πλαίσιο, ὁ Φασισμὸς καὶ ὁ Ναζισμὸς θὰ μποροῦσαν νὰ χαρακτηρισθοῦν ὡς οἱ πλέον χυδαῖες ἐκφάνσεις τοῦ ὑλισμοῦ, ἀφοῦ ἀνοιχτὰ ἀποδέχονται τὸν κοινωνικὸ δαρβινισμὸ καὶ τὸ νόμο τοῦ ἰσχυροτέρου πάνω στὸν ἀδύναμο, τὸν καταδικασμένο νὰ ἐκλείψει: Μιὰ πλήρης καὶ ἀπροσχημάτιστη ἀπόρριψη τῆς ὀρθόδοξης ἀντίληψης τοῦ κάθε ἀνθρώπου ὡς εἰκόνας Θεοῦ.
  • Ἡ ἀντίληψη τοῦ κάθε ἀνθρώπου ὡς εἰκόνας Θεοῦ εἶναι ἀσύμβατη μὲ διακρίσεις στὴ βάση τῆς ἐθνότητας, τοῦ φύλου ἢ τῆς κοινωνικῆς τάξης.
  • Γιὰ τὴ ΧΔ, μοναδικὸ στέρεο σημεῖο ἀναφορᾶς γιὰ μιὰ κοινωνία ἐλευθερίας καὶ δικαιοσύνης εἶναι τὸ κοινωνικὸ μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου.
  • Μὲ τὸν ἄνθρωπο νὰ κάνει ἐλεύθερα τὴν ἐπιλογή του. Ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς εἶπε στὸν προφήτη Σαμουήλ: Θὰ ἀκούσεις τὴ φωνὴ τοῦ λαοῦ, παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἐπιλέγοντας βασιλέα ἐμένα ὑποτιμᾶ καὶ καταργεῖ.
  • Πέρα ἀπὸ τὴν καταδίκη τοῦ βασιλευόμενου πολιτεύματος, τὸ ἀπόσπασμα αὐτὸ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καταδικάζει κάθε μορφὴ Θεοκρατίας, τὴν ὁποία αὐθαίρετα κατασκευάζουν κάποιοι ποὺ αὐθαίρετα ἐπιδιώκουν νὰ ἐξουσιάζουν τοὺς ἀνθρώπους ὡς «μεσάζοντες» ἀνάμεσα στὸν ἄνθρωπο καὶ στὸ Θεό.
  • Ἡ πτώση τοῦ «ὑπαρκτοῦ σοσιαλισμοῦ» ἀνέτρεψε αὐτὲς τὶς ἰσορροπίες, ἀφοῦ ἀπὸ διλημματικὲς καταστάσεις περάσαμε σὲ ὑποχρεωτικὸ «μονόδρομο». Ὁ «νικητὴς» καπιταλισμός, ποὺ ἔχει μεταλλαχθεῖ σὲ οἰκονομικὸ νεοφιλελευθερισμό, χωρὶς «ἀντίπαλο δέος», ἐκτροχιάζεται σὲ ὅλο καὶ πιὸ ἀκραία ἀδικία καὶ ἀνισότητα, μὲ ἐξαθλίωση ὅλο καὶ πιὸ πολλῶν καὶ σώρευση τοῦ πλούτου ὅλο καὶ σὲ πιὸ λίγους, μιὰ ὅλο καὶ πιὸ ἄπληστη καὶ παρασιτικὴ ἄρχουσα τάξη.
  • Ἡ καθιέρωση τῆς 23ης Αὐγούστου ὡς «Εὐρωπαϊκῆς Ἡμέρας Μνήμης γιὰ τὰ Θύματα τοῦ Σταλινισμοῦ καὶ τοῦ Ναζισμοῦ», στὸ ψήφισμα ποὺ ἐνέκρινε τὸ Εὐρωκοινοβούλιο στὶς 23.9.2008, ὑποτίθεται ὅτι ἐξυπηρετεῖ τὴ διατήρηση «τῆς μνήμης τῶν θυμάτων μαζικῶν ξεριζωμῶν καὶ ἐξοντώσεων καὶ ταυτόχρονα τὸ πιὸ στέρεο ρίζωμα τῆς Δημοκρατίας καὶ τὴν ἐνίσχυση τῆς εἰρήνης καὶ τῆς σταθερότητας στὴν ἤπειρο μας.»
  • Τὰ ἐγκλήματα κατὰ τῆς ἀνθρωπότητας νὰ πρέπει νὰ καταδικαστοῦν ἀπ’ ὅπου κι ἂν προέρχονται.
  • Ὅμως, ὑπάρχουν καὶ ἄλλα ἐγκλήματα μὲ τὰ ὁποῖα βαρύνεται ἡ Εὐρώπη, ὅπως τῆς ἀποικιοκρατίας, τῆς νεοαποικιοκρατίας καὶ τῆς δουλοκτησίας. Γι’ αὐτὰ δὲν πρέπει νὰ γίνει λόγος;
  • Ὀρθότερη θὰ ἦταν ἡ ἔκδοση χωριστῶν ψηφισμάτων γιὰ τὴν κάθε περίπτωση, ἡ ὁποία ἔχει τὶς δικές της ἰδιαιτερότητες.
  • Εἶναι προφανὲς ὅτι τὸ πλαίσιο αὐτὸ ἐξυπηρετεῖ τὴν ἰδεολογικὴ θεμελίωση τοῦ νεοφιλελευθερισμοῦ ὡς μονόδρομου, κατὰ τὴ ρήση τῆς Μάργκαρετ Θάτσερ «Δὲν ὑπάρχει ἄλλη ἐπιλογή».
  • Ταυτόχρονα, ἔμμεσα γίνεται ἐπιδέξιο «ξέπλυμα» τοῦ Ναζισμοῦ καὶ τοῦ ρόλου τῆς ναζιστικῆς Γερμανίας. Ὁ Στάλιν ἠγήθηκε τῆς Σοβιετικῆς Ἕνωσης ὡς συμμάχου τοῦ ἀντιφασιστικοῦ συνασπισμοῦ, μὲ τὶς περισσότερες ἀπώλειες στὸ διάστημα 1941-1945. Ἂν εἶναι «ἴσα κι ὅμοια» μὲ τὸν Χίτλερ, γιατὶ νὰ μὴ καμαρώνουν καὶ νὰ μὴ παρελαύνουν οἱ νοσταλγοὶ τῶν δωσιλόγων καὶ τῶν τοπικῶν Ἒς Ἒς στὴν Οὐκρανία καὶ στὶς Βαλτικὲς χῶρες;
  • Ὁ Νικόλαος Μπερντιάγιεφ, ἐξόριστος ὁ ἴδιος καὶ σφοδρὸς ἐπικριτὴς τοῦ σοβιετικοῦ συστήματος, δὲν δέχτηκε τὴν ἐξομοίωση τῶν δύο ἰδεολογιῶν, μὲ τὸ ἐπιχείρημα ὅτι ἐνῶ ὁ Ναζισμὸς ἀφανίζει ἐντελῶς κατηγορίες ἀνθρώπων γι’ αὐτὸ ποὺ εἶναι, ὁ Κομμουνισμὸς ἀπορρίπτει γι’ αὐτὸ ποὺ πιστεύουν. Στὴν πρώτη περίπτωση ὁ ἄνθρωπος εἶναι καταδικασμένος ἐκ φύσεως νὰ ἐξοντωθεῖ, ὅ,τι καὶ νὰ κάνει, ἐνῶ στὴ δεύτερη θὰ μποροῦσε νὰ εἶχε ἐπιβιώσει προσχωρώντας στὴν κυρίαρχη ἰδεολογία.
  • Ὅσον ἀφορᾶ στὸ ἴδιο τὸ σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότοφ, ποὺ ὑπογράφηκε στὶς 23 Αὐγούστου 1939, μιὰ βδομάδα πρὶν τὴ γερμανικὴ ἐπίθεση στὴν Πολωνία, δὲν εἶναι παρὰ τὸ ἀντίστοιχο ἰσοδύναμο τῆς κατάπτυστης συμπεριφορὰς τῶν «δυτικῶν δημοκρατιῶν» μὲ τὴ συνθήκη τοῦ Μονάχου. Με τὴν ὁποία τὸ Σεπτέμβριο τοῦ 1938 ἡ Βρετανία καὶ ἡ Γαλλία παρέδωσαν ἐδάφη τῆς συμμάχου τους Τσεχοσλοβακίας στὴ ναζιστικὴ Γερμανία, πρὸς κατευνασμὸ τῆς τελευταίας καὶ ἐρήμην τῆς πρώτης.
  • Στὶς 23 Αὐγούστου 1939, τὸ σύμφωνο Ρίμπεντροπ- Μολότοφ ποὺ ὑπέγραψε ἡ Σοβιετικὴ Ἕνωση  ἔλυνε τὰ χέρια τῆς ναζιστικῆς Γερμανίας ἔναντι τῆς Πολωνίας καὶ τῶν δυτικῶν συμμάχων. Μυστικὰ πρωτόκολλα ποὺ μοίραζαν μεγάλα τμήματα τῆς ἀνατολικῆς Εὐρώπης μεταξὺ τῶν δύο συνεταίρων, τέθηκαν σὲ ἐφαρμογή.
  • Καὶ οἱ δύο συμφωνίες ἐνδυνάμωσαν τὴ θέση τῆς ναζιστικῆς Γερμανίας καὶ δημιούργησαν εὐνοϊκοὺς γι’ αὐτὴ συσχετισμούς, ποὺ γιὰ νὰ ἀνατραποῦν χρειάστηκαν πολλαπλάσιες θυσίες.
  • Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι τὰ σχέδια τοῦ Χίτλερ γιὰ νὰ ὑποδουλώσουν στὴν «ἀρία φυλὴ» τὴ Ρωσία καὶ τὸ λαό της ἦταν γνωστὰ καὶ διακηρυγμένα, παρὰ τὶς ἐπανειλημμένες προειδοποιήσεις τῶν ἴδιων τῶν ὑπηρεσιῶν του γιὰ τὴν προετοιμαζόμενη ἐπίθεση, ὁ Στάλιν τὸν ἐμπιστεύθηκε καὶ τηροῦσε ἄψογα τὰ συμφωνηθέντα μέχρι καὶ τὶς 22 Ἰουνίου 1941, μέρα ποὺ ἐκδηλώθηκε ἡ γερμανικὴ ἐπίθεση.
  • Οἱ «συμψηφισμοὶ» αὐτοὶ τοῦ Εὐρωκοινοβουλίου, ἐπιχειροῦν νὰ ξεπλύνουν ἰδεολογικὰ καὶ πολιτικὰ τὸ νεοφιλελευθερισμό, τὸ ναζισμὸ καὶ τὸ ρόλο τῆς Γερμανίας στὸ Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
  • Καὶ κατ’ ἐπέκταση, τὸ βάρος τῆς εὐθύνης τοῦ σημερινοῦ γερμανικοῦ κράτους, ποὺ εἶναι ὁ διάδοχος τῆς ναζιστικῆς Γερμανίας.
  • Παρὰ τὴν φιλότιμη προσπάθεια καὶ τῶν ἐξ ἀριστερῶν ἀπολογητῶν τοῦ ἀλήστου μνήμης «ὑπαρκτοῦ», ὄνειδος παραμένουν οἱ συμφωνίες Ρίμπεντροπ- Μολότωφ καὶ ἡ ἐν γένει συμπεριφορὰ τοῦ σταλινικοῦ καθεστῶτος καὶ τῶν σταλινικῶν κομμάτων πρὸς τοὺς λαούς, ἡ ὁποία συνέβαλε νὰ ἐνισχυθοῦν οἱ τάξεις τῶν συνεργατῶν τοῦ κατακτητῆ καὶ τῶν δωσιλόγων.

 

ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΩΣ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ- Σχόλια στην πρώτη ελληνική έκδοση των Προκηρύξεων του Λευκού Ρόδου

Του Νίκου Γκούνα

 

«Δε θα σιωπήσουμε ποτέ»,

Οι Προκηρύξεις του Λευκού Ρόδου (1942-1943)

Πρόλογος: Θανάσης Τριαρίδης

Μετάφραση- Χρονολόγιο: Θοδωρής Τσομίδης

Εκδόσεις Πατάκη, Μάϊος 2019

Σελ: 80

Τιμή: 5.40

 

Την νέα τους εκδοτική σειρά με τον τίτλο «Για έναν νέο Ανθρωπισμό» εγκαινίασαν πρόσφατα οι εκδόσεις Πατάκη με το βιβλίο  «Δε θα σιωπήσουμε ποτέ» Οι Προκηρύξεις του Λευκού Ρόδου (1942-1943). Πρόκειται για την πρώτη ελληνική έκδοση των Προκηρύξεων της αντιναζιστικής οργάνωσης Λευκό Ρόδο, βασικό μέλος της οποία υπήρξε ο Ορθόδοξος Νεομάρτυρας Άγιος Αλέξανδρος Σμόρελ, ο οποίος μαρτύρησε μαζί με τα υπόλοιπα μέλη το 1943 (τον Σεπτέμβρη αναμένεται από τις εκδόσεις Πορφύρα μετάφραση βιβλίου για την ζωή του Αγίου).

Θα περίμενε κανείς σειρά με το όνομα «Για έναν νέο Ανθρωπισμό» να αποτελείται από σύγχρονα κείμενα περί Ανθρωπισμού. Ίσως σε επόμενα βιβλία της σειράς να υπάρξουν και σύγχρονα έργα, όμως κατά την γνώμη μου η έναρξη με ένα ιστορικό κείμενο από την μαύρη εποχή του ναζισμού και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και μάλιστα άγνωστου στο ευρύ ελληνικό αναγνωστικό κοινό, μόνο τυχαία δεν μπορεί να είναι. Και αυτό γιατί τα κείμενα του παρελθόντος, οποιουδήποτε φιλολογικού είδους, έχουν έντονο παιδαγωγικό χαρακτήρα.

Details