του Μιχάλη Κουτούζη

Ἴσως πρέπει νά θυμίσουμε σέ ὅλους ὅσους ἐκπλήσσονται ἀπό τήν ἄνοδο τῆς ἀκροδεξιᾶς στήν Εὐρώπη, ὅτι αὐτή δέν πέφτει ἀπό τόν οὐρανό.
Ἔτσι, θά ἦταν ἀπαραίτητο νά ἀπαριθμήσουμε τά γενεσιουργά αἴτια αὐτῆς τῆς θανατηφόρας τάσης. Ξεκινώντας ἀπό τά βασικά: τήν πλήρη συμμόρφωση τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης στό νεοφιλελευθερισμό καί τίς κυρώσεις πού συνεπάγονται ἐνάντια σέ κάθε λαϊκή βούληση πού δέν ὑποτάσσεται. Μέχρι τό σημεῖο κάθε κριτική στόν νεοφιλελευθερισμό νά θεωρεῖται κριτική στήν ἴδια τήν Ε.Ε.
Ὁ κατασταλτικός ρόλος αὐτῆς τῆς Εὐρώπης γίνεται αἰσθητός ὡς μιά κανονιστική διείσδυση ἑνός τεχνοκρατικοῦ ὀργανισμοῦ, o ὁποῖος, ἔχοντας ἀπονευρώσει κάθε δημοκρατική εὐαισθησία μέσα του, ἀγνοεῖ συστηματικά τή βούληση τῶν λαῶν πού τή συναποτελοῦν. Στό σημεῖο πού ὅποια κυβέρνηση προσαρμόζεται μαζί της νά θεωρεῖται ἀνδρείκελο.
Τοποθετώντας στήν Ἰταλία ἤ στήν Ἑλλάδα ὡς πρωθυπουργούς ἀνθρώπους τοῦ χεριοῦ της, τούς ὁποίους ἀποκαλεῖ «τεχνοκράτες», ἡ Εὐρώπη ἐνισχύει ἄποψη αὐτή ἀντί νά κάνει τά πάντα γιά νά τήν καταπολεμήσει. Τό ἴδιο κάνει κάθε φορά πού ἕνας ἡγέτης ἐκφράζει ἀμφιβολίες -ἤ τήν ἀντίθεσή του- στίς πολιτικές πού ἐφαρμόζονται. Κι ἀκόμα χειρότερα. Στήν ἑλληνική περίπτωση, ἐπιδιώχθηκε νά ταπεινωθεῖ, νά ἐκμηδενιστεῖ ἕνας προοδευτικός λόγος καί νά ἀφανιστεῖ μιά λαϊκή βούληση, σέ μεγάλο βαθμό πλειοψηφική, ἡ ὁποία ἀρνήθηκε, μέ δημοψήφισμα, τίς εὐρωπαϊκές ἐπιταγές.
Φυσικά, αὐτή ἡ Εὐρώπη, αὐτιστική καί τεχνοκρατική συνάμα, δέν εἶναι ἡ μόνη αἰτία αὐτῆς τῆς ἀντίδρασης: Οἱ κυβερνήσεις εἶναι ἀνίκανες νά δικαιώσουν μιά πολιτική μέ ἐπικυριαρχία τῆς ἀγορᾶς, ἀνεξέλεγκτη συσσώρευση κεφαλαίων καί φτωχοποίηση τοῦ κράτους σέ βάρος τῶν λαϊκῶν τάξεων, ἡ ὁποία ἐφαρμόζεται μέ μέτρα ἀνοιχτά ἀντικοινωνικοῦ χαρακτήρα. Γι’ αὐτό ἀπαντοῦν μέ μεταρρυθμίσεις κοινωνιακού χαρακτήρα [ἀτομοκεντρικοῦ δικαιωματισμοῦ], πού διχάζουν τούς πολίτες καί καλλιεργοῦν ἕναν φρενήρη ἀτομικισμό, ἐνσωματώνοντας ταυτόχρονα καί ἀποστειρώνοντας κάθε ἀντίθεση, τὸ ἁλάτι τῆς γῆς ἑνός ἔθνους.
Ἐπίσης, ἐνισχύουν ἕνα αἴσθημα ἀνασφάλειας (μισθολογικῆς, κοινωνιακῆς, ταυτοτικῆς κ.λπ.). Μή μπορώντας πιά νά ἐπιτρέψουν τό καλύτερο, μέ χαρά «πουλᾶνε» τό χειρότερο. Αὐτές οἱ σχολαστικές κυβερνήσεις (εἴτε συντηρητικές εἴτε σοσιαλδημοκρατικές) ἀγκαλιάζουν ὅ,τι διχάζει, ἀπομονώνει, κατακερματίζει, ἐφευρίσκοντας καθημερινά δικαιολογίες, ἡ οὐσία τῶν ὁποίων εἶναι δανεισμένη ἀπό ἀκροδεξιές ἰδεολογίες, πιστεύοντας ὅτι μέ αὐτόν τόν τρόπο θά διαιωνίσουν τήν παραπαίουσα ἐξουσία τους ἐμφανίζοντας τόν ἑαυτό τους ὡς ἐναλλακτική στίς αὐταρχικές προτάσεις μιᾶς ἀκροδεξιᾶς.
Ὅμως, ἡ ἀκροδεξιά ἐξελίσσεται. Ἀπό τήν Ὀλλανδία, ὅπου ξεκίνησε, μέχρι τή Γαλλία, τό ἀφήγημα τῆς ἀκροδεξιᾶς τήν ἐμφανίζει ὡς ὑπερασπιστή τῶν θυμάτων μιᾶς παρανοϊκῆς παγκοσμιοποίησης, ἡ ὁποία θά φτάσει στά ὅριά της καί κατά τή διάρκεια τῆς ὑγειονομικῆς κρίσης καί τοῦ πολέμου στήν Οὐκρανία.
Ὡστόσο, ἡ Ε.Ε. καί οἱ εὐρωπαϊκές κυβερνήσεις τῆς «παλιᾶς Εὐρώπης» ἐπιμένουν -σάν νά μήν εἶχε συμβεῖ τίποτα- πεπεισμένες (μέ τή θρησκευτική ἔννοια τοῦ ὅρου) ὅτι κατέχουν τήν ἀλήθεια, ἡ ὁποία πρέπει, συναινετικά ἤ μέ καταναγκασμό, νά ἐπικρατήσει. «Ἔχουμε τά ἐργαλεῖα», αὐτή ἡ τρομερή φράση τῆς Προέδρου τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἐπιτροπῆς τά συνοψίζει ὅλα: στό ἑξῆς, στήν Εὐρώπη, τά μέσα ὑπερισχύουν τοῦ στόχου, ἀκόμα καί τῶν λόγων ὕπαρξής της.
Ἑπομένως, δέν προκαλεῖ ἔκπληξη τό γεγονός ὅτι οἱ ἄνθρωποι παντοῦ στήν Εὐρώπη χρησιμοποιοῦν τά ἐργαλεῖα πού τούς ἔχουν ἀπομείνει γιά νά ἀντιμετωπίσουν αὐτήν τήν ἀντιδημοκρατική παρέκκλιση. Παρεμπιπτόντως, ἄν δέν ὑπῆρχε ἡ «Ἀνυπότακτη Γαλλία» -δηλαδή ἕνας δομημένος προοδευτικός ἀντίλογος-, αὐτή ἡ χώρα θά γνώριζε ἤδη τήν τύχη τῆς Ἰταλίας…
Μιχάλης Κουτούζης- Ἀπό τήν προσωπική ἱστοσελίδα στό « Le Club Μediapart»
Μετάφραση ἀπό τά γαλλικά Γ.Ζ.

ΦΩΤΟ:  ΑΝΩ: To έμβλημα του κόμματος που κέρδισε τις ιταλικές εκλογές, ” Αδελφοί της Ιταλίας (Fratelli d’ Italia)”η τρίχρωμη φλόγα, όμοιο με αυτό του μεταπολεμικού νεοφασιστικού σχηματισμού ” Ιταλικό Κοινωνικό Κίνημα” (αριστερά).

του Μιχάλη Κουτούζη*

Δώδεκα υποψήφιοι, εκπροσωπούν τάσεις, είτε νέες, είτε σταθερά ριζωμένες στη γαλλική κοινωνία. Από αυτή την άποψη, τίποτα το εξαιρετικό. Από την άλλη, επιβεβαιώνεται η τάση των τελευταίων εκλογών: τα ιστορικά κόμματα των απαρχών της 5ης Δημοκρατίας δείχνουν να πνέουν τα λοίσθια. Mισό αιώνα πριν, αντιπροσώπευαν κοντά 85% των ψήφων, ενώ τώρα συγκεντρώνουν λιγότερο από 20%. Γκωλιστές, σοσιαλιστές, κομμουνιστές και κεντρώοι, παραμορφωμένοι, διεφθαρμένοι από τη διαχείριση της εξουσίας, φαίνονται πλέον εκτός τόπου, ακόμα κι αν κάποια από τα κόμματα αυτά αναφέροντα στην κληρονομιά τους, επίσης παραμορφωμένη και μεταλλαγμένη.

Details

•  Ζητεῖται κατάργηση τῶν “ἀνισοτήτων” στὴ δομὴ τῆς γλώσσας

Ὁ συγγραφέας Τζὸρτζ Ὄργουελ εἶχε προβλέψει, στὸ δυστοπικό του ἔργο “1984”, ὅτι ἡ μελλοντικὴ ὑπερκυβέρνηση ἐπεξεργαζόταν μιὰ νέα γλώσαα, τὴ “newspeak”, ἡ ὁποία θὰ ἀνταποκρινόταν στὶς ἰδεολογικὲς προτεραιότητες τοῦ καθεστῶτος καὶ θὰ ἀντικαθιστοῦσε σταδιακὰ τὴν ὁμιλουμένη.  Details

Συνεχίζουμε τη δημοσίευση της συζήτησης του Κώστα Μπλάθρα και του Γιάννη Ζερβού με τον πολιτικό αναλυτή Μιχάλη Κουτούζη. Στο προηγούμενο μέρος (φύλλο 1051), ο κ. Κουτούζης είχε επισημάνει ότι «Με φανταστικό χρήμα λειτουργούν οι τράπεζες». Η συζήτηση συνεχίζεται για την Κίνα.  Details

ΣΥΖΉΤΗΣΗ ΤΟΥ ΚΏΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΠΛΑΘΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΖΕΡΒΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΑΝΑΛΥΤΗ ΜΙΧΑΛΗ ΚΟΥΤΟΥΖΗ

Συνεχίζουμε τη δημοσίευση της συζήτησης του Κώστα Μπλάθρα και του Γιάννη Ζερβού με τον πολιτικό αναλυτή Μιχάλη Κουτούζη. Στο προηγούμενο μέρος (φύλλο 1048), ο κ. Κουτούζης είχε επισημάνει ότι «η μόνιμη συστημική κρίση δίνει την εντύπωση ότι το χρήμα είναι σπάνιο, ενώ συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Συσσωρεύεται σε μηχανισμούς που κανένας δεν αγγίζει…»
-Και ποιοι είναι αυτοί οι μηχανισμοί που κανένας δεν μπορεί να αγγίξει;
Είναι αυτοί οι μηχανισμοί που αναγκάζουν τις Κυβερνήσεις να ακολουθούν νεοφιλελεύθερη πολιτική, όπως οι Τράπεζες…
Στην Ευρώπη γνωρίζουν καλά ότι πρέπει να δοθεί ώθηση στην κατανάλωση, και να αυξηθούν οι μισθοί, στην ίδια τη Γερμανία, για να μη βρίσκεται συνέχεια σε κατάσταση εξαγωγής και να έχει ένα πληθυσμό καταναλωτή για τα προϊόντα της όπως η Κίνα και η Ιαπωνία.
Μετέτρεψαν την αξία της εργασίας σε τζόγο
Με την πολιτική λιτότητας που ξεκίνησε η Σοσιαλδημοκρατία, επιμένουν στις περικοπές, όπως της κοινωνικής ασφάλισης. Αντί για τις παροχές του κοινωνικού κράτους, δίνουν στον κόσμο τη δυνατότητα να δανειστεί πολύ χαμηλά. Έτσι, μετέτρεψαν την αξία της εργασίας σε τζόγο, ώστε το δάνειο να πολλαπλασιάζει τη δυνατότητα να γεννούνται καινούργια χρήματα.
Πώς λειτουργεί ένα δάνειο; Πάω για παράδειγμα στην Τράπεζα και ζητώ λ.χ. 100.000 ευρώ. Η Τράπεζα λέει ναι, θα μου το δώσεις πίσω σε 20 χρόνια με τόκο. Η Τράπεζα αυτή πάει στην κεντρική Τράπεζα και λέει: Σας δίνω το δικαίωμα να εκδώσετε 100.000 και άλλες 100.000 αν δεν σας φτάνει. Οπότε, το δάνειο είναι εκατό χιλιάδες, συν εκατό την ίδια μέρα, συν άλλα εκατό σε είκοσι χρόνια από τους τόκους συν εκατό από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Οικονομία τζόγου εκτός πραγματικότητας
-Δηλαδή αυξάνει η περιουσία της Τράπεζας. Αυτό δεν είναι φανταστικό χρήμα;
Είναι φανταστικό χρήμα, αλλά έτσι λειτουργούν οι Τράπεζες. Πώς έγινε η κρίση του 2008; Προκλήθηκε όταν τα χρέη μετατράπηκαν σε οικονομικό προϊόν. Εγώ σού δανείζω λεφτά ξέροντας ότι δεν είσαι φερέγγυος. Όμως, αφού σού δανείζω λεφτά, μπορώ να τα βάλω στην αγορά, θα μού δώσει και η κεντρική Τράπεζα, θα μπορώ να εκδώσω και χρήμα (με τιτλοποίηση). Γιατί λοιπόν να μη τα δώσω σ’ εσένα;
Το δάνειο ενός Ισπανού για να πάρει σπίτι στη Μαδρίτη ή στη Σαραγόσα, θα το πάρει κάποιος στο Χονγκ Κονγκ για να το παίξει στο Χρηματιστήριο και να το πουλήσει σε μεγαλύτερη τιμή. Έτσι, ανεβαίνει η τιμή του δανείου άσχετα με τη αξία του προϊόντος. Το τελευταίο πράγμα που απασχολεί την Τράπεζα, είναι να πάρει πίσω τα χρήματα που έχει δανειστεί. Μέχρι να γίνει αντιληπτό ότι το δάνειο δεν είναι φερέγγυο προϊόν και δεν μπορεί να πάρει πίσω τα χρήματα απ’ αυτόν που δανείστηκε. Και τότε, όλη η διαδικασία ξεχνιέται, ξαφνικά θυμούνται αυτόν που δανείστηκε για να αγοράσει το σπίτι του και λένε: Θα πληρώσεις εσύ. Αυτός είναι ο μόνος που θα πληρώσει σε πραγματικό χρήμα και θα του πάρουν και το σπίτι…
Γι’ αυτό και σήμερα είμαστε σε μια οικονομία τζόγου που δεν βασίζεται σε καμμία πραγματικότητα.
Μέσο μεταφοράς πλούτου στην Ολιγαρχία το αρνητικό επιτόκιο
Εδώ και δέκα πέντε- είκοσι χρόνια, η μεταφορά πλούτου από τους πιο φτωχές και μεσαίες τάξεις στις πιο πλούσιες είναι συστηματική με διάφορα κόλπα.
Ένα από αυτά τα συστηματικά χαράτσια έχει να κάνει με τη ιδιωτική ασφάλιση:
Οι ασφαλιστικές εταιρίες, στη Γαλλία, στη Γερμανία και στην Αμερική, είναι εκ του νόμου «μαξιλάρια» του χρέους. Έχουν θεσμική υποχρέωση να δανειοδοτούν το Κράτος με τα χρήματα των ασφαλισμένων τους και παίρνουν πίσω τα δανεικά με κρατικά ομόλογα. Όμως, ενώ παλαιότερα το επιτόκιο δανεισμού έφτανε το 2-4%, σήμερα το επιτόκιο είναι σχεδόν μηδενικό ή αρνητικό. Έτσι, δεν υπάρχει πια η εισροή του χρήματος που υπήρχε παλιότερα. Οι ασφαλιστικές εταιρίες δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες των ασφαλισμένων τους και έτσι αυξάνεται το κόστος και της ιδιωτικής ασφάλισης.
Πολλές ασφαλιστικές εταιρίες είναι έτοιμες να βαρέσουν κανόνι. Είναι αντιληπτό στον κόσμο του Χρηματιστηρίου ότι πρέπει να σταματήσει αυτό το παιχνίδι. Ίσως η επόμενη κρίση να προέλθει από την αδυναμία των ασφαλιστικών εταιριών να καλύψουν τις ανάγκες του κόσμου. Πολλές μεγάλες εταιρίες είναι σε κρίση σήμερα
-Ας πάμε στο γεωστρατηγικό περιβάλλον. Τι γίνεται σήμερα με την Ευρώπη και τον κόσμο; Κάποιες σταθερές μετά τον Β’ παγκόσμιο Πόλεμο ανατρέπονται.
Η γεωπολιτική συνδέεται με την οικονομία. Όλα τα σημάδια που δείχνουν ότι υπάρχει πρόβλημα, περνάνε στο χρηματοοικονομικό επίπεδο.
Οι «μικρομεσαίοι» περιφερειακοί ιμπεριαλιστές
Οι γεωπολιτικές αυτές αλλαγές διαμορφώνουν ορισμένες καταστάσεις. Απ’ αυτές, εμάς μας ενδιαφέρει ότι από την Ευρώπη και τα βασικά κράτη-μέλη απουσιάζουν η πολιτική βούληση και η βούληση σύγκρουσης. Αφήνει στο έλεος του Θεού μέρη συνδεδεμένα με την ιστορία της Ευρώπης όπως η Μέση Ανατολή ή η Αφρική. Δεν έχει παρουσία σε μέρη όπου είχε κάποιο ρόλο να παίξει, όπως ο Λίβανος, η Συρία, το Ιράκ, Λιβύη…Αυτή η υποχώρηση αναδεικνύει τους λεγόμενους «ενδιάμεσους ιμπεριαλιστές»: Ισραήλ, Τουρκία και Ιράν. Σήμερα τίποτα δεν λύνεται στην περιοχή, αν αυτές οι χώρες δεν συμφωνήσουν.
Από τις γενικές παγκόσμιες συγκρούσεις έχουμε φτάσει στις τοπικές. Αυτό δεν το έχουν συλλάβει και αποδεχθεί ακόμη η Ευρώπη και η Αμερική. Το έχει συλλάβει η Ρωσία ως γνώστης των περιφερειακών θεμάτων.
Στις εκλογές, όταν αντί 80% ψηφίζουν 40%, βγαίνει το «Εθνικό Μέτωπο». Έτσι και με τη γεωπολιτική, φεύγει ο ένας, φεύγει ο άλλος και αυτός που μένει κι έχει συνείδηση του θέματος επιβάλλει και κερδίζει τη δική του λύση. Και αυτός είναι η Ρωσία.
Έτσι, την ευρω-αγγλοσαξωνική εποπτεία της περιοχής ενός αιώνα, αντικαθιστά σήμερα μια εποπτεία που είναι ρωσική, τουρκική, ιρανική και ισραηλινή. Αυτό σημαίνει ότι όταν οι μεγάλες χώρες με συμφέροντα στην περιοχή θέλουν να βρουν μια λύση, πρέπει να περάσουν από εκεί. Είναι δέσμιοι των δευτεροκλασάτων ιμπεριαλιστών.
Παρ’ ότι η Αμερική ασχολείται περισσότερο με την ανατολική Ασία και τον Ειρηνικό, το ίδιο συμβαίνει με χώρες όπως η Ινδονησία, οι Φιλιππίνες, το Βιετνάμ στον Ειρηνικό. Εμείς δεν το καταλαβαίνουμε γιατί είμαστε μακριά. Και εκεί, μέσα από την Κίνα, καθορίζονται νέες γεωπολιτικές στρατηγικές, στις οποίες η Δύση δεν είναι σε θέση να αντιδράσει.
Καθορίζονται νέες γεωπολιτικές στρατηγικές με την έγκριση των «μικρομεσαίων», οι οποίοι στην περιοχή δεν είναι καθόλου «μικρομεσαίοι». Το Ιράν έχει πολιτική εδώ και αιώνες. Σήμερα, μοχλοί αυτής της εξωτερικής πολιτικής είναι οι σιιτικές κοινότητες, η Χεζμπολά, το πετρέλαιο. Όταν κάτι δεν πάει καλά προχωρά σε καταστάσεις βίαιες, όταν πάει καλά, σε καταστάσεις ήπιες. Αυτές οι καταστάσεις αναγκάζουν τις μεγάλες χώρες να έχουν λόγο πολιτικό, αλλά κι ένα είδος διακριτικής συμφωνίας με όλες αυτές τις δυνάμεις.
Σήμερα σε Χώρες στις οποίες θα μπορούσε να μπει ένα φρένο όπως η Τουρκία, δεν μπορεί να μπει. Η αδυναμία της Ευρώπης είναι τόσο μεγάλη, που το πρόβλημα των μεταναστών είναι πιο σημαντικό από αυτό των γεωπολιτικών ισορροπιών της Μέσης Ανατολής.
Αδυναμία και παρακμή της Ευρώπης
Είναι δύσκολο να καταλάβει ο κόσμος πώς γίνεται δυνάμεις που σε τέσσερα χρόνια νίκησαν το ναζισμό με την ισχυρή πολεμική μηχανή και βιομηχανία, να μη μπορούν να βρουν λύση σε χώρες όπως το Αφγανιστάν εδώ και δέκα πέντε είκοσι χρόνια. Ή να δέχονται τα αντιδημοκρατικά αίσχη και τους εκβιασμούς της Τουρκίας επειδή φοβούνται να μπουν 15-20.000 μετανάστες στην Ευρώπη.
Όταν η Ευρώπη αδυνατεί σήμερα να δώσει λύσεις ή έστω απαντήσεις σε σύνθετα γεωπολιτικά προβλήματα, πώς είναι δυνατό να πείσει τον κόσμο ότι οι λύσεις που προτείνει γι’ αυτόν είναι οι σωστές; Αφού αδυνατεί να κάνει το παραμικρό. Το πρόβλημα της Ευρώπης δεν είναι ότι δεν έχει πολιτική, αλλά ότι είναι παράλυτη.
-Ποια είναι η αιτία γι’ αυτό;
Από τη θεωρία του χάους… Από εκεί που δεν το περιμένει κανείς. Κανένας δεν περίμενε ότι Brexit θα γίνει, κανένας δε περίμενε ότι στην Ιταλία θα βγουν κυβερνήσεις που αμφισβητούν την κυρίαρχη λογική, κανένας δεν περίμενε ότι στην Πολωνία και στην Ουγγαρία ο κόσμος θα πει ότι δεν μας ενδιαφέρει τι λέτε εσείς για τη δημοκρατία και την ελευθερία του λόγου και κάνουμε αυτό που θέλουμε. Η Ευρώπη είναι σε τέτοιο βαθμό παράλυτη, που ούτε τα εσωτερικά της προβλήματα δεν μπορεί να λύσει. Ούτε μια Κομισιόν δεν μπορεί να αναδείξει, σήμερα ακόμα (6.11.2019) λειτουργεί με την Κομισιόν πριν από τις Ευρωεκλογές, σε τέτοιο βαθμό έχει παραλύσει.
-Δηλαδή, υπάρχει παρακμή…
Η παρακμή είναι δεδομένη. Γι’ αυτό και έχουν πέραση ισχυρές λύσεις της Ακροδεξιάς. Βγαίνει ο Μακρόν, ετοιμάζει από τώρα σύγκρουση και λέει: Ή εγώ, ή η Μαρίν Λεπέν. Τι σημαίνει αυτό; Μια του κλέφτη, δυο του κλέφτη…Πόσες φορές θα δεχτεί το δίλημμα ο γαλλικός λαός; Στο τέλος δεν θα πάει να ψηφίσει και θα βγει η Λεπέν.