Ο Ιάκωβος Πατάτσος (1934-1956), αγωνιστής της ΕΟΚΑ, απαγχονίστηκε από τους Βρετανούς αποικιοκράτες στις 9 Αυγούστου 1956. Η συμμετοχή του στον υπέρ ελευθερίας αντιαποικιακό αγώνα της Κύπρου είχε αφετηρία τη βαθιά χριστιανική του πίστη, στη βάση της οποίας θεωρούσε την ελευθερία ως δώρο Θεού. Ενώ τον οδηγούσαν προς την αγχόνη, οι συγκρατούμενοι του τραγούδησαν μαζί του τον Εθνικό Ύμνο και έψαλλαν το «Τη Υπερμάχω». Εκείνος συνέχισε να ψάλλει «Ότε κατήλθες προς τον θάνατον», «Έκστηθι φρίττων ουρανέ» και το «Ότε εκ του ξύλου σε νεκρόν». Στην τελευταία του επιστολή προς τη μητέρα του έγραφε : “Αγαπημένη μου μητέρα, Χαίρε. Ευρίσκομαι μεταξύ αγγέλων. Το πνεύμα μου φτερουγίζει γύρω από το θρόνο του Κυρίου. Θέλω να χαίρεις όπως κι εγώ…”
Ο Γιάννης Πεγειώτης αναφέρεται σε νέα στοιχεία που ήρθαν στο φως για τη δωροδοκία ψευδομαρτύρων από τους αποικιοκράτες, προκειμένου να καταδικαστεί ο Ιάκωβος Πατάτσος για το φόνο αστυνομικού, τον οποίο δεν είχε διαπράξει. Παρά τα βασανιστήρια, δεν αποκάλυψε, ούτε ποιος ήταν ο δράστης ώστε να σώσει τη ζωή του, ούτε άλλα στοιχεία για το δίκτυο της ΕΟΚΑ.
Τρεις ψηφίδες για τον Ιάκωβο Πατάτσο
Ο ΙΑΚΩΒΟΣ ΠΑΤΑΤΣΟΣ ΩΣ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΑΣ
του Γιάννη Πεγειώτη
Η θυσία του Ιάκωβου Πατάτσου είναι μια από τις πάμπολλες περιπτώσεις ακραίας κακοδικίας και επ’ αμοιβή παρουσίαση μάρτυρος προς ενοχοποίηση υπόπτου για συμμετοχή στην ΕΟΚΑ. Αρχειακά είναι πλέον τεκμηριωμένο το γεγονός της πληρωμής 5000 λιρών Κύπρου στην ψευδομάρτυρα Εμινέ Νεβζάτ …
Ευτυχώς υπάρχει σειρά μαρτυριών για την περίοδο της αρχικής κράτησης και των πολυήμερων βασανιστηρίων και την επιμονή των αξιωματικών πληροφοριών για άντληση μαρτυρίας ή πληροφοριών από τον Πατάτσο. Η υποδειγματική του στάση η συνεχής επανάληψη της ίδιας θέσης σε όλη τη διάρκεια των απάνθρωπων ανακρίσεων και στη δίκη εξόργισε τους Βρεττανούς του Ειδικού Κλάδου. Η σταθερότητα του αυτή ήταν αγωνιστικώς ηρωική .Η στάση του αυτή δεν εκτιμήθηκε ορθά από τους Βρεττανούς για αυτό επέμεναν στη συνέχιση των ξυλοδαρμών και στην κράτηση τυχαίως ευρεθέντος Έλληνα νεαρού ο οποίος ήτο στην περιοχή της απόπειρας κατά του Κόδρου, αστυνομικού που συνόδευε τον αλυσοδεμένο Καραολή στη δίκη. Details