Με αφορμή την 51^η επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, το Κίνημα της Χριστιανικής Δημοκρατίας εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:

1. Τα τυραννικά καθεστώτα δεν επιβάλλονται μόνο με την αστυνομική και στρατιωτική βία. Σε μεγάλο βαθμό στηρίζονται στην ανοχή μεγάλου μέρους των πολιτών, οι οποίοι παραιτούνται από το θείο δώρο της ελευθερίας, με την εγωιστική ψευδαίσθηση ότι εξασφαλίζουν δήθεν την ασφάλεια και την ησυχία τους. Ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης στις 28 Μαρτίου 1969, στον ραδιοφωνικό σταθμό του Λονδίνου, περιέγραφε τη δικτατορία των Συνταγματαρχών ως «ένα καθεστώς ολωσδιόλου αντίθετο με τα ιδεώδη για τα οποία πολέμησε ο κόσμος μας και τόσο περίλαμπρα ο λαός μας στον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο…μία κατάσταση υποχρεωτικής νάρκης, όπου όσες πνευματικές αξίες κατορθώσαμε να κρατήσουμε ζωντανές, με πόνους και με κόπους, πάνε κι αυτές να καταποντιστούν μέσα στα ελώδη στεκούμενα νερά.». Και προειδοποίησε ότι «στις δικτατορικές καταστάσεις ἡ αρχή μπορεί να μοιάζει εύκολη, όμως ἡ τραγωδία περιμένει αναπότρεπτη στο τέλος», για να επιβεβαιωθεί η πρόβλεψή του με τρόπο τραγικό το 1974 με την κυπριακή τραγωδία.
2. Τα στελέχη της Χριστιανικής Δημοκρατίας με επικεφαλής τον αείμνηστο ιδρυτή της Νίκο Ψαρουδάκη, αντιτάχθηκαν στο καθεστώς από την πρώτη μέρα της επιβολής του. Δεν ξεγελάστηκαν από την ψευτοχριστιανική ρητορική του, με την πεποίθηση ότι η άντίσταση σε κάθε μορφή τυραννίας είναι καθήκον των Χριστιανών.
3. Ο αείμνηστος Μανώλης Μηλιαράκης, 2^ος Πρόεδρος της Χριστιανικής Δημοκρατίας υποψήφιος βουλευτής Ηρακλείου της Χριστιανικής Δημοκρατίας για τις εκλογές του Μαΐου του 1967 τις οποίες ματαίωσε το πραξικόπημα της 21^ης Απριλίου, μετείχε στο αντιδικτατορικό συλλαλητήριο που επιχειρήθηκε να διοργανωθεί ανήμερα στις 21 Απριλίου 1967. Η εφημερίδα μας «Χριστιανική» ανέστειλε αμέσως την κυκλοφορία της, μη αποδεχόμενη το καθεστώς της προληπτικής λογοκρισίας, ενώ κυκλοφόρησε από τη νεολαία της Χριστιανικής Δημοκρατίας το παράνομο αντιδικτατορικό έντυπο «Χαραυγή». Έγινε κινητοποίηση κατά του 1^ου χουντικού «Συντάγματος» του 1968, με την έκδοση βιβλίου.
4. Η εφημερίδα μας «Χριστιανική», που ξανακυκλοφόρησε από τον Ιανουάριο του 1970, μετά την άρση της προληπτικής λογοκρισίας, τάχθηκε εξαρχής στο πλευρό του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος, το οποίο σταδιακά αναπτύχθηκε, με αποκορύφωμα την κατάληψη της Νομικής Σχολής τον Φεβρουάριο και την εξέγερση του Πολυτεχνείου το Νοέμβριο του 1973. Με την αγωνιστική αρθρογραφία του Νίκου Ψαρουδάκη και το εκτενές φοιτητικό ρεπορτάζ των Μανώλη Μηλιαράκη και Λεωνίδα Δρανδάκη. Το φθινόπωρο του 1973, η κυκλοφορία της είχε φτάσει και τα 100.000 φύλλα.
5. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου είχε εξελιχθεί σε παλλαϊκή αντιδικτατορική εξέγερση, με αίτημα την άμεση και πλήρη κατάργηση της Δικτατορίας. Και με καταγγελία της απόπειρας του καθεστώτος να νομιμοποιηθεί πολιτικά, με τον δικτάτορα Παπαδόπουλο να έχει αυτοδιορισθεί «Πρόεδρος της Δημοκρατίας» με υπερεξουσίες και έλεγχο του στρατού για μία οκταετία και με τη διοργάνωση ελεγχόμενων «εκλογών» με «κυβέρνηση» περιορισμένων αρμοδιοτήτων.
6. Το αίτημα των εξεγερμένων ήταν απόλυτα δίκαιο, επιβεβλημένο και αυτονόητο για κάθε δημοκρατικό πολίτη. Επιπλέον, ήδη από το 1967, η δικτατορία υπονόμευε συστηματικά την κυβέρνηση της Κύπρου. Εάν είχε εγκαίρως ανατραπεί, θα είχαν αποτραπεί το προδοτικό πραξικόπημα και η τουρκική εισβολή που ακολούθησε. Εξάλλου, από τη στιγμή που οι πραξικοπηματίες νομιμοποιούνται πολιτικά και μένουν ατιμώρητοι ελέγχοντας κρίσιμους τομείς του κρατικού μηχανισμού, τίποτε δεν τους εμποδίζει να επανέλθουν όταν χάσουν τον έλεγχο. Έτσι έγινε με το αιματηρό πραξικόπημα της Μιανμάρ τον Φεβρουάριο του 2021.
7. Ο δικτάτορας Παπαδόπουλος ανατράπηκε από τον αρχηγό της στρατιωτικής αστυνομίας Ιωαννίδη, που έλεγχε από το παρασκήνιο την εξουσία. Το δικτατορικό καθεστώς κράτησε άλλους οκτώ μήνες, οπότε κατέρρευσε υπό το βάρος της κυπριακής τραγωδίας την οποία προκάλεσε, με το προδοτικό πραξικόπημα κατά του εκλεγμένου Προέδρου της Κύπρου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου της 15^ης Ιουλίου 1974. Η «Χριστιανική», με το τελευταίο φύλλο της περιόδου της δικτατορίας του Δεκεμβρίου 1973 ζήτησε με πρωτοσέλιδο άρθρο του Νίκου Ψαρουδάκη, αφού «Ο ΤΥΡΑΝΝΟΣ ΕΠΕΣΕ», «ΝΑ ΠΕΣΕΙ Η ΤΥΡΑΝΝΙΑ». Το καθεστώς έκλεισε την εφημερίδα και εξόρισε στη Γυάρο τον Νίκο Ψαρουδάκη.
8. Δυστυχώς, σε πολλές χώρες, καθεστώτα δικτατορικά μακροημέρευσαν. Δεν ήταν αυτονόητο ότι θα έπεφτε γρήγορα η δικτατορία στην Ελλάδα. Τιμούμε όσους όρθωσαν το ανάστημά τους διακινδυνεύοντας τη ζωή τους, τη σωματική τους ακεραιότητα, αλλά και τον στιγματισμό τους από το καθεστώς. Πέρα απ’ όσους έχασαν τη ζωή τους, άλλοι βασανίστηκαν φρικτά στα μπουντρούμια της Ασφάλειας και της ΕΣΑ (στρατιωτικής αστυνομίας)
9. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου μας εμπνέει διαχρονικά, να έχουμε ανά πάσα στιγμή το σθένος να υπερασπιζόμαστε το θείο δώρο της ελευθερίας και να ορθώνουμε ανάστημα ενάντια σε κάθε μορφή τυραννίας και αδικίας. Η σιωπή είναι συνενοχή.

Αθήνα 16.11.2024. Από το Γραφείο Τύπου της ΧΔ

• ΜΕΓΑΛΟ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΔΕΝ ΣΤΗΡΙΞΕ ΕΝΕΡΓΑ ΤΗΝ ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΛΟΓΩ ΜΙΚΡΟΑΣΤΙΣΜΟΥ

«ο βιαίως αντιτασσόμενος εις τα εμπαθή καθεστώτα, θεωρούμενα απαραβίαστα παρά των πολλών, πρέπον είναι να διαλαλήται και ως γενναιόψυχος και ως τυραννοκτόνος». Πρώην Μητροπολίτης Σισσανίου και Σιατίστης Αντώνιος

Η Χριστιανική Δημοκρατία με αφορμή τη 49η επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:

Ο Ζακ Ελλύλ, ο μεγάλος Χριστιανός καθηγητής πολιτικής επιστήμης, στο έργο του «Από την επανάσταση στις εξεγέρσεις», το οποίο γράφτηκε το 1972, διατυπώνει τη γνώμη ότι στην πιο σύγχρονη (μεταμοντέρνα) εποχή λείπει αυτό που αποκαλείται στην κοινωνική θεωρία «επαναστατικό υποκείμενο». Ότι αυτό δε θα μπορούσε δυστυχώς να είναι ούτε η νεολαία (με το Μάη του ’68) ούτε ο τρίτος κόσμος ούτε άλλοι παρόμοιοι φορείς που θεωρήθηκαν από κάποιους επαναστατικοί, κατά τρόπο αντίστοιχο με την εξαθλιωμένη βιομηχανική εργατική τάξη (προλεταριάτο). Ο Ζακ Ελλύλ έλεγε ότι πλέον δεν έχουμε επανάσταση, που μπορεί να φέρει ένα πλήρη κοινωνικό μετασχηματισμό, αλλά έχουμε εξεγέρσεις μικρότερης κλίμακας.

Εντούτοις, μια εξέγερση όπως αυτή του Πολυτεχνείου, χωρίς να μπορεί να έχει μεγάλης κλίμακας συνέπειες για το αστικό πολιτικό σύστημα, έχει μεγάλη συμβολική αξία. Το φύλλο της «Χριστιανικής» της 8^ης Δεκεμβρίου 1973 είχε πει για την εξέγερση του Πολυτεχνείου ότι είναι το «νέο Μεσολόγγι» της «αθάνατης ελληνικής νεολαίας». Αυτό ήταν και το τελευταίο φύλλο της «Χ» που βγήκε στην κυκλοφορία, πριν ο «δόλιος βλαξ» Ιωαννίδης με την ΕΣΑ την κλείσει οριστικά και στείλει στην εξορία τον πρόεδρο και ιδρυτή Νίκο Ψαρουδάκη. Η δικτατορία τότε υπέστη ένα μεγάλο πλήγμα, αφού ο Παπαδόπουλος αναδείχτηκε ως νέος «Ευτρόπιος»: ο ύπατος και πατρίκιος (το αντίστοιχο του πρωθυπουργού) της εποχής του αγίου Ιωάννη του Χρυσόστομου που κατάργησε το άσυλο, τότε εκκλησιαστικό και έπειτα ακαδημαϊκό, και κατέληξε ικέτης σε αυτό από τα συσσωρευμένα αμαρτήματά του.

Τα γεγονότα είναι λίγο-πολύ γνωστά. Η Χριστιανική Δημοκρατία τότε μέσω του Νίκου Ψαρουδάκη είχε εξαρχής θεωρήσει τα αιτήματα των συγκεντρωμένων φοιτητών δίκαια και είχε γράψει δημόσια μέσω της εφημερίδας ότι πρέπει να ικανοποιηθούν άμεσα. Η εξέγερση των φοιτητών είχε ένα έντονα αντιτυραννικό χαρακτήρα και από αυτή την άποψη είχε ένα έντονα και αυθεντικά ελληνικό χαρακτήρα, που ντρόπιαζε τους τυράννους καπήλους του έθνους, τους «υπερεθνικόφρονες» δικτάτορες. Αυτό το νόημα στο βάθος είχαν οι ελληνικές σημαίες που αναρτήθηκαν στο Πολυτεχνείο, διότι στην ελληνική παράδοση δεν υπάρχει διάκριση μεταξύ ξένων και Ελλήνων τυράννων.

Συμπληρώνονται 49 χρόνια από την εξέγερση εκείνη, όμως τα αιτήματα των φοιτητών παραμένουν αδικαίωτα. Η γενιά τότε ονόμαζε τον εαυτό της γενιά «χωρίς μέλλον» (no future), και πράγματι οι επόμενες δεκαετίες έφεραν αυτό που οι προφητικές φωνές διακήρυτταν: την κατάρρευση και τύποις της «εν αμαρτίαις γηράσασας» Σοβιετικής Ένωσης, τη Ρεβάνς του «διαρκούς αντιχρίστου» της Πλουτοκρατίας που καραδοκούσε επί δεκαετίες με το νεοφιλελευθερισμό, προχωρώντας σε ακραίες μεταρρυθμίσεις υπέρ των άδικων μεγαλοσυμφερόντων της κεφαλαιοκρατίας, που βάφτιζε «εκσυγχρονισμό», αντι-κρατισμό, αντι-λαϊκισμό, φιλελευθερισμό, οικονομική ελευθερία και πολλά άλλα, αλλά και την εμβάθυνση της εθνικής εξάρτησης. Αποτέλεσμα όλων αυτών η συνεχής αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων μέχρι σχεδόν του ορίου λιμοκτονίας και θραύσης. Το ψωμί έχει γίνει ζητούμενο, με τις ανάγκες των πολλών να βρίσκονται υπό αίρεση και ειδικά στη χώρα μας με τις νεοφιλελεύθερες διακυβερνήσεις των τελευταίων ετών και τα τρία εκατομμύρια σε κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικής περιθωριοποίησης. Η παιδεία επίσης έχει καταργηθεί ουσιαστικά. Οι νέοι άνθρωποι, σε μια συνεχή ορθοπεταλιά, λόγω και της μαζικής ανεργίας όλων των προηγούμενων χρόνων, βρίσκονται σε κυνήγι τυπικών προσόντων, μήπως και… προτιμηθούν από κάποιον μελλοντικό εργοδότη ή το Κράτος. Η εργασία έχει, παρά τη ρητή πρόβλεψη του Συντάγματος, πάψει να είναι κοινωνικό δικαίωμα. Τρέχουν έτσι όλοι μαζί και καθένας χώρια όχι για να μορφωθούν, να ολοκληρωθούν και να πραγματωθούν ως άνθρωποι, αλλά για να γίνουν τα «ανταλλακτικά» στα εξαρτήματα του συστήματος.

Εμείς, ως Χριστιανοί και ειδικότερα ως Χριστιανική Δημοκρατία, έχουμε σαφείς θέσεις για όλα τα θέματα αυτά. Η εξουσία εκπίπτει σε τυραννία όταν δεν αποβλέπει προς το κοινό συμφέρον των αρχόμενων, όταν ο τύραννος (και οι ευνοούμενοί του) νέμονται αυτά που ανήκουν στους πολλούς ωφελώντας τους εαυτούς τους, όταν αυτά που πράττει βρίσκουν τους αρχόμενους αντίθετους. Και, όπως έγραφε ο όντως άγιος Επίσκοπος Αντώνιος Κόμπος, «ο βιαίως αντιτασσόμενος εις τα εμπαθή καθεστώτα, θεωρούμενα απαραβίαστα παρά των πολλών, πρέπον είναι να διαλαλήται και ως γενναιόψυχος και ως τυραννοκτόνος». Αυτή την ζωντανή και θυμώδη αντίσταση προέβαλαν τα παιδιά του Πολυτεχνείου. Τότε οι αντιδρώντες, με όλη την αγνότητα των προθέσεών τους, έμειναν απελπιστικά μόνοι από μια ανάξια δοτή Διοικούσα Εκκλησία και μεγάλο μέρος της κοινωνίας, που δεν είχε το σθένος, λόγω μικροαστισμού, να στηρίξει με ενεργό αλληλεγγύη την αντίσταση. Σήμερα, πρέπει όχι μόνο να τιμήσουμε το σθένος των ηρώων του Πολυτεχνείου αλλά και να διδαχθούμε από το παράδειγμά τους: διότι η τιμή του μάρτυρα είναι η μίμησή του