του Γιώργου Κρανιδιώτη

Ξεσπαθώνει κατά καιρούς εναντίον του μαθήματος των Θρησκευτικών «εκείνη η συνομοταξία μορφωμένων, που είναι πολυάριθμοι, αν και δεν είναι όλοι, που συγχέουν τον Διαφωτισμό με τον αλαζονικό φωταδισμό» (Μπλοχ).
Ο μαρξιστής φιλόσοφος Ερνστ Μπλοχ αναφέρει πως ο κομμουνιστής Μπρεχτ «απαντούσε ως εξής στο ερώτημα για το πιο αγαπημένο του ανάγνωσμα: “Θα γελάσετε, είναι η Βίβλος”».
Σύμφωνα με τον Μπλοχ, η Γραφή είναι «γεμάτη με εξεγέρσεις … αποτυπώματα της πορείας προς την ανακαταξίωση και ολοκλήρωση του εξανθρωπισμού του ανθρώπου επαναστάσεις ενάντια στους πάσης φύσεως Φαραώ».
Για του λόγου το αληθές, μέσα σε μόλις τρεις σελίδες του βιβλίου Θρησκευτικών της Ε’ Δημοτικού, τα παιδιά
μαθαίνουν για:

– τον Ησαΐα, ο οποίος δίδασκε ότι «δεν θέλει ο Θεός θυσίες, γιορτές και ψεύτικες προσευχές, αλλά μόνο καλά έργα», και, επειδή «κατέκρινε τις κακές πράξεις του βασιλιά Μανασσή, αυτός διέταξε να τον
θανατώσουν»·
– τον Ιερεμία, του οποίου το κοινωνικό κήρυγμα ενόχλησε «ιδιαίτερα τους άρχοντες και τους ιερείς»·
– τον Ιωάννη τον Πρόδρομο, ο οποίος κατέκρινε τον βασιλιά Ηρώδη και «επίσης κατηγορούσε τους τελώνες, επειδή απαιτούσαν περισσότερα απ’ ό,τι γράφει ο νόμος, και τους στρατιώτες, επειδή έπαιρναν λεφτά με τη βία».
Ρωτώ λοιπόν: Σε ποιο άλλο μάθημα τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τόσο σαφές αντιτυραννικό και χειραφετητικό περιεχόμενο; Δεν θα συνέφερε την άρχουσα τάξη και την κυρίαρχη ιδεολογία η κατάργηση
των Θρησκευτικών;
Διότι, όπως γράφει πάλι ο Μπλοχ: «Όπου υπάρχει ελπίδα, εκεί υπάρχει και θρησκεία». Και οι κρατούντες άλλο που δεν θέλουν να καταπνιγεί η ελπίδα του μέλλοντος, του μη εισέτι είναι, η οποία υπερβαίνει το υπάρχον.
[Όλα τα παραθέματα του Μπλοχ είναι από το βιβλίο του «Ο αθεϊσμός στον χριστιανισμό», μτφρ. Πέτρος Γιατζάκης, Άρτος Ζωής, Αθήνα, 2019].