του Σταύρου Ψαρουδάκη

Αναγκαστικά, θα χρησιμοποιήσουμε και θα παραφράσουμε τον τίτλο της ταινίας-ορόσημο επιστημονικής φαντασίας, του διάσημου και ταλαντούχου σκηνοθέτη Stanley Kubrick, από την δεκαετία του 1960 ( 2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος ΦΩΤΟ), για τις ανάγκες αυτού του άρθρου. Ο εκλιπών καλλιτέχνης, σε συνεργασία με τον επίσης ιδιοφυή συγγραφέα Άρθουρ Κλαρκ, εκείνη την εποχή, δεν μπορούσαν ασφαλώς να φανταστούν σε ποιο βαθμό η πραγματικότητα θα ξεπερνούσε το αριστουργηματικό τους δημιούργημα, μισό αιώνα αργότερα, αν και η εν λόγω ταινία έχει αναμφισβήτητα σχεδόν προφητικό χαρακτήρα. Πράγματι, οι σύγχρονοι καιροί μας, είναι πρωτόγνωροι για τα ιστορικά δεδομένα της ανθρωπότητας, όπου γεγονότα και αλλαγές αιώνων, συμπυκνώνονται σε δεκαετίες! Οι εποχές μας πλέον δεν θυμίζουν ιστορικά βιβλία, αλλά εδάφια της Αποκάλυψης του ευαγγελιστή Ιωάννη! Σίγουρα, πολλοί ιστορικοί, διανοούμενοι και επιστήμονες, αλλά και Προφήτες παλαιοτέρων εποχών, θα αντάλλασσαν την εποχή τους με της δική μας. Και επειδή η Θεία Οικονομία, δεν έχει ανάγκη από χρονικά περιθώρια, αυτό- η επανεμφάνιση δηλαδή των Προφητών- έχει ήδη προγραμματιστεί!
” Το έξυπνο πουλί, από τη μύτη πιάνεται “, λέει ο σοφός λαός μας και αυτό είναι ακριβώς που θα συμβεί στην ταλαίπωρη και υπερφίαλη ” πολιτισμένη” εποχή μας! Στην εν λόγω ταινία του Kubrick, οι υπολογιστές υπερισχύουν της ανθρώπινης βούλησης και επιβάλουν το δικό τους ΕΓΩ, καταργώντας έτσι –στην πράξη- έναν από τους βασικότερους κανόνες της ρομποτικής “ηθικής”, αυτόν δηλαδή της υπεράσπισης της ανθρώπινης ζωής, όπως περιγράφει ο πρωτοπόρος συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας, Ισαάκ Ασίμοφ στο βιβλίο του , Εγώ το ρομπότ. Και εδώ είναι και το θαυμαστό και το αξιοπερίεργο της υπόθεσης. Περίπου 60 χρόνια μετά την τόσο πετυχημένη αυτή ταινία- φαντασίας -, η κοινωνική πραγματικότητα, ξεπερνάει αυτή την φαντασία. Η ΤΝ ( τεχνητή νοημοσύνη ), σήμερα, αναπαράγει εικόνες, μουσική, που δεν διαφέρουν από το πραγματικό. Η εγκαινίαση κβαντικού τύπου υπολογιστή, θα αλλάξει πλήρως τα δεδομένα, επί του πεδίου και τα ταξίδια στο διάστημα σύντομα θα είναι μία πραγματικότητα. Ταυτόχρονα όμως, ο επιστημονικός και εμπορικός ανταγωνισμός μεταξύ των κρατών –ηγετών-, οργιάζει και το παιχνίδι έχει αγριέψει. Πόλεμοι συμφερόντων μαίνονται και χιλιάδες συνάνθρωποί μας, θυσιάζονται καθημερινά, στον “Βάαλ της προόδου”. Η Επιστήμη, το πολύτιμο αυτό δώρο του Δημιουργού στον Άνθρωπο, αντί για ευημερία, φέρνει μάλλον ψηφιακή δικτατορία και κοινωνικό διαχωρισμό. Ο συγκερασμός δυνάμεων πρωτοφανών στην παγκόσμια Ιστορία, με τα ηθικά ανεξέλεγκτα ένστικτα του ανθρώπου, που έχει πετάξει στην γωνία, τον πολύτιμο “λίθο” και “μαργαρίτη” του Λόγου του Ευαγγελίου, έχει δημιουργήσει ένα εκρηκτικό μείγμα και είμαστε ακόμα στην αρχή ! Είναι φοβερή η βλασφημία κατά του Δημιουργού και του Αγίου Πνεύματος, η τωρινή κατάσταση της ανθρωπότητας σήμερα, που αντί να ζει αρμονικά ενωμένη, αντίθετα να βρίσκεται ένα βήμα πριν την πυρηνική καταστροφή ! Είναι ακόμα έντονα αποτυπωμένα στη μνήμη μας, οι εξαγγελίες των εταιρειών πληροφορικής, την δεκαετία του 80, τότε που η ανάπτυξη των υπολογιστικών συστημάτων άνθιζε και μας έταζαν “λαγούς με πετραχήλια”. Με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, λέγαν τότε, ο άνθρωπος θα δουλεύει λιγότερο, θα είναι περισσότερο παραγωγικός, θα αμείβεται περισσότερο και θα έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο για να χαρεί τη ζωή του ! Τώρα μισό αιώνα μετά, το αφήγημα άλλαξε. Η τεχνολογία είναι το ζητούμενο, όχι ο άνθρωπος. Έχουμε περίσσεια ανθρώπινου δυναμικού και το καλύτερο που έχει να κάνει ο άνθρωπος, είναι να συνδεθεί με ένα υπολογιστή, για να γίνει “καλύτερος”.
Η περηφάνια της καρδιάς –λένε οι γέροντες- είναι ανθρώπινη και συγχωρείται. Η περηφάνια του μυαλού όμως, είναι εωσφορική και δεν αλλάζει. Τα πολυτιμότερα πράγματα στη γη, είναι τα δώρα του Θεού και είναι δωρεάν. Η Επιστήμη είναι ένα από αυτά και δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται άφρονα, τη στιγμή μάλιστα που είμαστε ακόμα στα πρώτα γράμματα της αλφαβήτου. Η εντολή του Δημιουργού είναι ξεκάθαρη πάνω σε αυτό. Στο βιβλίο της Γενέσεως, ο άνθρωπος πήρε εντολή να γίνει “κύριος της γης” (Γεν.1,28 ) και ως μέσα για αυτό “να μάθει επιστήμη” ( Σοφία Σειράχ 16,24 ). Όσο αφορά όμως το νόημα της δημιουργίας του κόσμου και του ανθρώπου, δεν μπορεί κανείς να δώσει απάντηση, εκτός από την Αποκάλυψη του Θεού, που είναι δώρο της Αγίας Τριάδος στην ανθρωπότητα. Και κανείς τεχνοκράτης δεν πρέπει να ξεχνάει, ότι ο Δημιουργός έχει πολλούς τρόπους για να προωθεί το έργο Του, από το χαρούμενο ανοιξιάτικο πρωινό μέχρι τους κεραυνούς του χειμώνα.