ΣΕ ΑΝΑΒΡΑΣΜO OΙ ΑΓΡOΤΕΣ ΣΕ OΛΗ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ…
τοῦ Γιάννη Ζερβοῦ
Δυναμικὲς ἀγροτικὲς κινητοποιήσεις ἐκδηλώνονται στὴ δυτικὴ Εὐρώπη. Δὲν τὶς εἴχαμε συνηθίσει, ἀφοῦ οἱ ἰσχυροὶ εἶχαν φροντίσει νὰ καλύπτονται ἀπὸ τὴν «Κοινὴ Ἀγροτικὴ Πολιτική». Ἡ ὁποία, μὲ τὶς νέες συνθῆκες ποὺ ἔχουν δημιουργηθεῖ, ἀποδεικνύεται ἀνεπαρκής. Δύο εἶναι οἱ βασικοὶ παράγοντες: Οἱ δημοσιονομικοὶ περιορισμοὶ ποὺ ἐπιστρέφουν καὶ ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο ἐφρμόζεται ἡ λεγόμενη «πράσινη μετάβαση», μὲ τρόπο ἰδιαίτερα δυσμενῆ γιὰ τοὺς ἀγρότες. Οἱ αὐξήσεις φόρων, τὸ «εὐρωπαϊκὸ νομοθετικὸ σχέδιο», τὸ «Πράσινο Σύμφωνο», σὲ συνδυασμὸ μὲ τὸν πληθωρισμὸ καὶ τὸν ἀνταγωνισμὸ ἀπὸ τὶς οὐκρανικὲς εἰσαγωγὲς προκαλοῦν ἀντιδράσεις σὲ ὅλη τὴν Εὐρώπη.
Γερμανία
Στὴ Γερμανία, οἱ μαζικὲς ἀγροτικὲς κινητοποιήσεις εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς περιοριστικῆς πολιτικῆς τὴν ὁποία ἡ χώρα αὐτὴ ἐπιβάλλει ὄχι μόνο στὴν ὑπόλοιπη Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση, ἀλλὰ πρωτίστως στὸν ἑαυτό της, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἔχει «αὐτοπαγιδευθεῖ».
Μὲ δεδομένο ὅτι τὸ ἔλλειμμα ἐκεῖ δὲν μπορεῖ νὰ ὑπερβεῖ τὸ 0,35% τοῦ ΑΕΠ, τὸ Ἀνώτατο Δικαστήριο μὲ ἀπόφαση τοῦ περασμένου Νοεμβρίου, ἀπαγορεύει στὴν κυβέρνηση Σὸλτς νὰ χρηματοδοτήσει τὶς ἐπιδοτήσεις ποὺ χρειάζονται γιὰ νὰ ἀνταπαξέλθει ἡ οἰκονομία. (Huffington Post «Οἱ ἀγροτικὲς κινητοποιήσεις στὴν Εύρώπη» 31.1.2024).
Οἱ συνέπειες τῆς κρίσης covid καὶ ὁ πόλεμος στὴν Οὐκρανία μείωσαν ἔσοδα καὶ ἀνέβασαν δαπάνες καὶ ἐλλείμματα. Ἀφοῦ τὸ φθηνὸ ρωσικὸ ἀέριο, ἐκ τῶν «πυλώνων» τοῦ «γερμανικοῦ θαύματος» τὶς τελευταῖες δεκαετίες, δὲν εἶναι πιὰ διαθέσιμο, ἐνῶ ἡ χώρα πιέζεται νὰ ἐπανεξοπλιστεῖ.
Οἱ -ἀσυνήθιστες γιὰ τὰ γερμανικὰ δεδομένα- ἀγροτικὲς κινητοποιήσεις ποὺ ξέσπασαν ἀπὸ τὸν Δεκέμβριο, εἶναι ἀποτέλεσμα τῶν περικοπῶν αὐτῶν. Οἱ ὁποῖες μπορεῖ καὶ νὰ προκαλέσουν ἀνεπανόρθωτη ζημία στὴν γερμανικὴ οἰκονομία, στὸ βαθμὸ ποὺ παραγωγικὲς μονάδες θὰ κλείσουν καὶ θὰ προκληθεῖ ἀποβιομηχάνιση μὲ μετακίνησή τους στὸ ἐξωτερικό.
Γαλλία
Ἰδιαίτερη εἶναι ἡ μαζικότητα τῶν κινητοποιήσεων ποὺ εἶναι σὲ ἐξέλιξη σὲ ὅλη τὴ Γαλλία, ὡς ἀποτέλεσμα τοῦ συνδυασμοῦ τῆς ἐκτίναξης τοῦ κόστους παραγωγῆς καὶ τῆς μείωσης τῶν ἐσόδων τῶν ἀγροτῶν, σὲ τέτοιο βαθμὸ ποὺ καθίσταται ἀπαγορευτικὴ ἡ συνέχιση τῆς ἀγροτικῆς δραστηριότητας. Αἴτημα τῶν ἀγροτῶν εἶναι ἡ ἐπαρκὴς ἐπιδότησή τους γιὰ νὰ μπορέσουν νὰ συνεχίσουν νὰ παράγουν.
Ἀπανωτὲς δεσμεύσεις τοῦ νέου Γάλλου Πρωθυπουργοῦ Γκαμπριὲλ Ἀτὰλ ἀπορρίπτονται ὡς ἀνεπαρκεῖς ἀπὸ τοὺς ἀγρότες, οἱ ὁποῖοι μὲ μπλόκα «πολιορκοῦν» τὸ Παρίσι καὶ ἄλλες μεγάλες πόλεις. Τὰ πιὸ ριζοσπαστικὰ στοιχεῖα τῶν διαδηλωτῶν ἐπιθυμοῦν νὰ ἀποκλείσουν καὶ τὴν μεγαλύτερη «λαχαναγορὰ» (διεθνῆ ἀγορὰ νωπῶν προϊόντων) τῆς χώρας στὸ Rungis (Ρανζί), πρᾶγμα ποὺ θὰ προκαλέσει διατροφικὴ κρίση. Ἐνῶ ὁ Πρόεδρος Μακρὸν ἀγωνιᾶ γιὰ τὴν προοπτικὴ τὰ τρακτὲρ νὰ «εἰσβάλουν» στὸ Παρίσι. (www.francetvinfo.fr 31.1.2024).
Ἀντίστοιχες κινητοποιήσεις πραγματοποιοῦνται στὴν Πολωνία καὶ στὴ Ρουμανία.
[ Ολλανδία
Στὴν Ὀλλανδία, τὸ ποσοστὸ τοῦ ἀγροτικοῦ πληθυσμοῦ εἶναι σήμερα τὸ 2% ἐπὶ τοῦ συνόλου, ἔναντι 40% μετὰ τὸν 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Παρὰ τὸ γεγονὸς αὐτό, εἶναι ἀπὸ τοὺς μεγαλύτερους παγκόσμιους παραγωγοὺς ἀγροτικῶν προϊόντων. Ἐκεῖ στὰ προβλήματα προστίθενται καὶ οἱ κινητοποιήσεις περιβαλλοντικῶν κινήσεων γιὰ δραστικὸ περιορισμὸ τῶν κοπαδιῶν τῶν ζώων, λόγω τῆς ἐκ μέρους τους ἔκλυσης ἀερίων τοῦ θερμοκηπίου στὰ ἀποῖα ἀποδίδεται ἡ κλιματικὴ ἀλλαγή. Μιὰ αὐξημένη εὐαισθησία ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ ἐξηγηθεῖ ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ ἐκτιμώμενη ἄνοδος τῆς στάθμης τῶν Ὠκεανῶν εἶναι αύξημένη ἀπειλὴ γιὰ μιὰ χώρα σὲ μεγαλο βαθμὸ ἤδη κάτω ἀπὸ τὴ στάθμη τῆς θάλασσας.]
Ἑλλάδα
Παρόμοια εἶναι καὶ τὰ προβλήματα τῶν ἀγροτῶν στὴν Ἐλλάδα, ποὺ ἐνῶ πλήττονται ἀπὸ τὴν ἀκρίβεια καὶ τὸν πληθωρισμό, ἀναγκάζονται νὰ διαθέτουν φτηνὰ τὰ προϊόντα τους.
Ἰδιαίτερα σοβαρὰ εἶναι τὰ προβλήματα τῶν πλημμυροπαθῶν ἀγροτῶν, οἱ ὁποῖοι ἔχουν λάβει ὡς προκαταβολὲς ἀποζημιώσεων ποσὰ ἐμφανῶς ἀνεπαρκῆ γιὰ τὴν ἀποκατάστασή τους.
Οἱ ἀγρότες καὶ κτηνοτρόφοι τῆς Θεσσαλίας ζητοῦν ἰδίως «τὴν ἀπομάκρυνση τῶν νερῶν ἀπὸ τὰ χωράφια στὴν Κάρλα καὶ τὴ θωράκισή τους, νὰ γίνουν γνωστὰ τὰ ἀκριβῆ ποσὰ τῶν ἀποζημιώσεων γιὰ τὶς σοδειὲς ποὺ ἐπλήγησαν, νὰ μειωθοῦν οἱ φόροι στὸ πετρέλαιο, νὰ μειωθεῖ ἡ τιμὴ στὸ ρεῦμα ἀπὸ τὰ 18 λεπτὰ τὴν κιλοβατώρα στὰ 7λ , νὰ ἀλλάξει πρὸς ὄφελος τῶν ἀγροτῶν ὁ Κανονισμὸς τοῦ ΕΛΓΑ καὶ νὰ γίνουν παρεμβάσεις, ὥστε νὰ μὴ χάνουν εἰσόδημα ἀπὸ τὴν ἐφαρμογὴ τῆς νέας ΚΑΠ.» (ΕΡΤ 30.1.2024)
[Η “Πολιτική Πρωτοβουλία” γιὰ τὰ προβλήματα τῆς γεωργίας
Γιὰ τὴν σημασία τῆς γεωργίας καὶ τὴν κατάσταση ποὺ ἐπικρατεῖ, ἔχει δημοσιευτεῖ κείμενο τῆς «Πολιτικῆς Πρωτοβουλίας» τὸν περασμένο Μάιο, στὸ ὁποῖο ἀναφέρεται μεταξὺ ἄλλων:
«Ἡ γεωργία ἐξακολουθεῖ νὰ παίζει πολλοὺς ρόλους στὶς σύγχρονες κοινωνίες, ἐκτὸς ἀπὸ τὸν καθαρὰ παραγωγικὸ: προστασία τῆς βιοποικιλότητας, προστασία τοῦ περιβάλλοντος, διατήρηση τοῦ κοινωνικοῦ ἱστοῦ τῆς ὑπαίθρου, διατήρηση παραδοσιακῶν κοινωνιῶν καὶ πολιτισμικῶν στοιχείων, κ.ά.
Ἡ κατάσταση ποὺ ἐπικρατεῖ σήμερα στὸ διεθνὲς ἐμπόριο τῶν γεωργικῶν προϊόντων εἶναι προβληματική, μὲ πλῆθος στρεβλώσεων στὶς ἀγορὲς καὶ ἄνιση μεταχείριση τῶν προϊόντων, ἰδιαίτερα ἐκείνων τῶν ἀναπτυσσόμενων χωρῶν τοῦ κόσμου. Στὴν ἐπικρατοῦσα σήμερα ἀντίληψη, «ἀγνοοῦνται» κρίσιμοι παράγοντες, ὅπως ἡ ὀλιγοπωλιακή ὀργάνωση τῶν διεθνῶν ἀγορῶν γεωργικῶν προϊόντων καὶ τροφίμων (μὲ κυρίαρχο τὸν ρόλο ἐλάχιστων πολυεθνικῶν ἐπιχειρήσεων στὸ παγκόσμιο ἀγροδιατροφικό σύστημα), ἡ πρωταγωνιστικὴ θέση ἐλάχιστων ἰσχυρῶν κρατῶν καὶ φυσικὰ ἡ ἀνεξέλεγκτη κερδοσκοπία τοῦ διεθνοῦς κεφαλαίου, ποὺ ἐπηρεάζουν ἄμεσα καὶ τὶς τύχες ἑκατομμυρίων γεωργῶν σὲ ὅλο τὸν κόσμο».
Ἡ ἀποτίμηση αὐτὴ εἶναι ἰδιαίτερα διαφωτιστικὴ γιὰ το γεγονὸς ὅτι τὸ μεγαλύτερο μέρος τοῦ τιμήματος τῶν βασικῶν εἰδῶν διατροφῆς ποὺ ἀκριβοπληρώνουμε, πηγαίνει στὴν τσέπη τῶν μεσαζόντων, οἱ ὁποῖοι κερδοσκοποῦν ἀσύστολα μὲ τὸν πληθωρισμό.
Εἶναι, ἐξάλλου, παράδοξο ποὺ μιὰ δραστηριότητα, ἡ ὁποία εἶναι τόσο σημαντικὴ γιὰ τὴν προστασία τοῦ περιβάλλοντος, πλήττεται ἀπὸ δέσμη μέτρων τὰ ὁποῖα ὑποτίθεται ὅτι προστατεύουν τὸ περιβάλλον. Ἰδίως ἐνόψει ἔλλειψης ἀντισταθμιστικῶν μέτρων. Πιὸ χαρακτηριστικὸ παράδειγμα εἶναι ἡ περικοπὴ τῶν ἐπιδοτήσεων στὸ ντίζελ, τὸ καύσιμο τῶν γεωργικῶν μηχανημάτων, χωρὶς νὰ ἔχει προβλεφθεῖ πρῶτα ἡ παραγωγὴ ἀντίστοιχων σὲ προσιτὴ τιμή, ποὺ νὰ κινοῦνται μἐ ἠλεκτρικὴ ἐνέργεια.]
Ἡ ἔνταση καὶ ἡ ἔκταση τῶν ἀγροτικῶν κινητοποιήσεων ποὺ πραγματοποιοῦνται στὶς πιὸ ἰσχυρὲς χῶρες τῆς Ε.Ε. καὶ τὶς πιὸ εὐνοημένες ἀπὸ τὴν ΚΑΠ (Κοινὴ Ἀγροτικὴ Πολιτικὴ μὲ ἄξονες τοὺς ἰσχυροὺς δασμοὺς καὶ τὶς δημόσιες ἐπιδοτήσεις) δείχνει ὅτι ἡ πολιτικὴ αὐτὴ ἔχει φτάσει στὰ ὅριά της καὶ δὲν λειτουργεῖ πιὰ προστατευτικὰ γιὰ κανέναν. Ἰδίως ἐνόψει τοῦ γεγονότος ὅτι ἀκόμα καὶ ἡ ἀγροτικὴ τάξη τῆς Γαλλίας, πρὸς χάρη τῆς ὁποίας ἡ χώρα αὐτὴ τὴν ἐπέβαλε στὰ πρῶτα στάδια τῆς δημιουργίας τῆς τότε Ε.Ο.Κ., ἀπειλεῖται μὲ ἀφανισμό.
Ἡ στενόθωρη πολιτικὴ λιτότητας καὶ δημοσιονομικῶν περιορισμῶν, στὴν ὁποία ἐμμένει ἡ Ε.Ε. εἶναι ἡ βασικὴ αἰτία τῆς κρίσης, ἡ ὁποία μπορεῖ νὰ ἔχει συνέπειες μὴ ἀναστρέψιμες, ἀκόμα καὶ γιὰ τὴ Γερμανία ἡ ὁποία κυρίως τὴν ἐπιβάλλει –καὶ αὐτοπαγιδεύεται μὲ ὀλέθριες συνέπειες γιὰ τὴν ἴδια. Ἐπιπρόσθετα, εἶναι ἐξαιρετικὰ ἀμφίβολο κατὰ πόσον ἡ Ε.Ε. καὶ οἱ κατὰ τόπους ἰθύνοντες ἔχουν τὴν πολιτικὴ βούληση νὰ περιστείλουν τὰ κέρδη τῶν μεσαζόντων πρὸς ὄφελος τῶν παραγωγῶν.
Μιὰ κρίση, ποὺ εἶναι ἀπότοκος τῆς λογικῆς τῆς συρρίκνωσης τῆς πραγματικῆς οἰκονομίας, ἡ ὁποία εἶναι καὶ ἡ βασικὴ πηγὴ γιὰ τὴν ἐπιβίωσή μας, πρὸς ὄφελος τοῦ τριτογενοῦς τομέα τῶν ὑπηρεσιῶν, τῶν μεσαζόντων-«ἀεριτζήδων» καὶ τοῦ χρηματοοικονομικοῦ τομέα ποὺ ἔχει διογκωθεῖ σὲ πολλαπλάσιο βαθμό, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ὑπαγορεύει καὶ τὶς ἀκολουθούμενες πολιτικές.
Χριστιανική 1.2.2024 (Τὰ τμήματα τοῦ ἄρθρου σὲ ἀγκύλη δὲν δημοσιεύθηκαν λόγω ἔλλειψης χώρου, ποὺ προκλήθηκε ἀπὸ τὴ δημοσίευση τοῦ κειμένου τῆς Κεντρικῆς Ἐπιτροπῆς γιὰ τὶς Εὐρωεκλογές. Ἀντίσοιχα ἐκ παραδρομῆς, στὴν ἔντυπη ἔκδοση ἐπαναλήφθηκαν συντετμημένη καὶ πλήρης ἔκοδχὴ τοῦ τμήματος ποὺ ἀφορᾶ τὴν Ἑλλάδα, τὸ ὁποῖο ἔχει δημοσιευτεῖ ξεχωριστὰ στὴ δεξιὰ στήλη ὡς αὐτοτελὲς σχόλιο ]