Στις 2 Αυγούστου έχει καθιερωθεί να τιμάται το Ολοκαύτωμα των Ρομά, ενός από τους λαούς που είχαν μπει στο στόχαστρο των Ναζί. Μόλις το 1978 η Γερμανία αναγνώρισε και παραδέχτηκε τις διώξεις των τσιγγάνων στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το αποτέλεσμα αυτών των διώξεων στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 500.000 ανθρώπους. Άλλες πηγές ανεβάζουν τον αριθμό σε 1.500.000 . Η 2α Αυγούστου επιλέχθηκε επειδή εκείνη την ημέρα το 1944 θανατώθηκαν σε θαλάμους αερίων 2.897 γυναίκες και παιδιά Ρομά στο στρατόπεδο του Άουσβιτς.
Όπως είναι γνωστό, οι Ρομά ζούσαν από αιώνες και εξακολουθούν να ζουν στο περιθώριο των κοινωνιών της Ευρώπης. Για το λόγο αυτό δεν είχαν κατάλληλες προσβάσεις για να αναδείξουν το μέγεθος των διώξεων που υπέστησαν εξαιτίας του ψευδοεπιστημονικού κομπογιαννιτισμού των Ναζί, που τους κατέτασσε στις “κατώτερες” φυλές, όπως τους Εβραίους και άλλες κατηγορίες ανθρώπων.
Κι όμως, υπέστησαν συστηματικές διώξεις στη ναζιστική Γερμανία από τα πρώτα χρόνια της ανάληψης της εξουσίας από τους Ναζί. Όπως αναφέρει ο ερευνητής Πωλ-Ισαάκ Χάγουελ (μέλος της επιτροπής για τη γενοκτονία των Ρομά-IHRA), εγκρίθηκαν και ειδικά για αυτούς διατάγματα όπως λ.χ. αυτό του Ράιχσφυρερ Ες Ες Χάινριχ Χίμλερ με τίτλο “Καταπολέμηση της Τσιγγάνικης Μάστιγας [Πανούκλας]” της 8ης Δεκεμβρίου 1938, Bekämpfung der Zigeunerplage.
Από το 1937, με το πρόσχημα της πρόληψης τέλεσης εγκληματικών πράξεων, άρχισαν οι συλλήψεις Ρομά οι οποίοι εκ προοιμίου
θεωρούνταν και είχαν χαρακτηριστεί ως αντικοινωνικά και κακοποιά στοιχεία. Τους ενέκλεισαν σε διάφορα τοπικά στρατόπεδα αλλά και πολλούς στο Νταχάου. To 1938 & 1939 πολλοί μεταφέρθηκαν στα άλλα μεγάλα Στρατόπεδα όπως λ.χ. το Μπούχενβαλντ.
Στα κατά τόπους Γκέτο συνυπήρχαν σε αρκετές περιπτώσεις υπογκέτο Ρομά ή, με την ορολογία της εποχής, Τσιγγάνικο – Zigeuner ή Gypsy. Αυτό κράτησε μέχρι τις 16 Δεκεμβρίου 1942 όταν ο Χίμλερ διέταξε την εκτόπιση των Ρομά και Σίντι στο Στρατόπεδο Εξόντωσης και Συγκέντρωσης Άουσβιτς και Μπίρκεναου.
Οι διώξεις και η εξόντωσή τους κλιμακώθηκαν με το ξέσπασμα του πολέμου και επεκτάθηκαν και σε πολλές από τις κατεχόμενες χώρες. Σε κάποιες από αυτές, όπως η Ελλάδα, οι Ρομά δεν πειράχτηκαν. Σε άλλες η εξόντωσή τους προχώρησε, με παράδειγμα τους Κροάτες Ουστάσι στο στρατόπεδο Γιασένοβατς και Σέρβους δωσίλογους συνεργάτες των Γερμανών. Εκτός από τους θαλάμους αερίων, Ρομά έβρισκαν φρικτό θάνατο ως “πειραματόζωα” των Ναζί κομπογιαννιτών γιατρών.
Η εξόντωση σε θαλάμους αερίων 2.897 γυναικών και παιδιών Ρομά στο Άουσβιτς στις 2 Αυγούστου 1944 ήταν η κορύφωση της προγραμματισμένης εξόντωσής τους.
