
Οι κόρες του Απόστολου Σάντα, Αλεξάνδρα και Μαρία, του αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης, ο οποίος μαζί με το Μανώλη Γλέζο κατέβασε τη γερμανική ναζιστική σημαία από την Ακρόπολη τη νύχτα της 30ής προς την 31η Μαΐου 1941, έστειλαν στη “Χριστιανική” την ακόλουθη επιστολή:
30 Απριλίου 2020
Εννέα χρόνια αφότου έφυγε από κοντά μας ο Απόστολος Σάντας άνθρωπος βαθιά ανθρωπιστής και ανιδιοτελής
Η συμπλήρωση των εννέα χρόνων από τη μέρα που ο πατέρας μας Λάκης Σάντας αναχώρησε οριστικά και ανεπίστρεπτα, μας δίνει την αφορμή να καταθέσουμε ως οικογένειά του μερικές σκέψεις για την παρακαταθήκη που άφησε σε όλους εμάς, τόσο ο ίδιος όσο και όλη η γενιά του, η «Δρακογενιά» – όπως του άρεσε να την χαρακτηρίζει. Και αυτό γιατί θέλουμε να εκφράσουμε τον σεβασμό και την εκτίμησή μας, αλλά κυρίως την πεποίθησή μας ότι οφείλουμε να θυμόμαστε, τόσο εμείς όσο και οι επερχόμενες γενιές των
Ελληνίδων και Ελλήνων, τον πατέρα μας Λάκη Σάντα, αλλά και όλους τους συναγωνιστές και συναγωνίστριές του, που σήκωσαν το βάρος της Εθνικής Αντίστασης στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ενάντια στις ισχυρές δυνάμεις του «Άξονα» που εισέβαλαν και κατέκτησαν την Ελλάδα, αφού είχαν ήδη καταλάβει ολόκληρη τη μη ναζιστική και μη φασιστική Ευρώπη.
Πάντα έλεγε : «στην τότε κατεχόμενη Ευρώπη ένας μικρός λαός αντιστάθηκε με τόλμη στον τρόμο που είχαν σπείρει οι Ναζιστές, δείχνοντας ότι όσο μεγάλος, δυνατός και τρομακτικός είναι ο εχθρός εάν η αντίσταση είναι ενωμένη και έχει το δίκιο με το μέρος της, θα νικήσει, καμία ήττα δεν είναι αιώνια…» έτσι και σήμερα παίζει ρόλο η ποιότητα ενός λαού και όχι η αριθμητική του υπεροχή.
Οφείλουμε σ’ αυτή τη γενιά του ‘40, εάν δεν υπήρχαν αυτοί δεν θα υπήρχε ούτε η γενιά του Πολυτεχνείου, ούτε οι σημερινοί νέοι που αγωνίζονται για το δικαίωμα της εργασίας και μιας δίκαιης ζωής.
Οφείλουμε σ’ αυτή τη γενιά του ’40, για να μπορούμε εμείς σήμερα να ζούμε και να ονειρευόμαστε, αλλά και να αγωνιζόμαστε – μέσα στις συνθήκες της Δημοκρατίας – για μία δικαιότερη κοινωνία ισότιμων πολιτών στην Ελλάδα μας αλλά και παντού στον κόσμο. Άλλωστε, ένας λαός, – η πλειοψηφία έστω ενός λαού – δεν έχει επί της ουσίας κάτι να χωρίσει. Αντίθετα, είναι πολλά εκείνα που τον ενώνουν.
Ο Απόστολος Σάντας ήταν ένας άνθρωπος μιας επόμενης εποχής της ανθρωπότητας. Δεν ήταν φτιαγμένος για την συγκεκριμένη εποχή αυτή που ζούμε τώρα. Καταρχάς ήταν ένας άνθρωπος, ανιδιοτελής, μεγαλόψυχος, ευαίσθητος , γενναιόδωρος, και κυρίως ανθρωπιστής.
Επικοινωνούσε εξαιρετικά με τα παιδιά, τα οποία αγαπούσε ιδιαίτερα και πήγαινε με χαρά πάντα όταν τον προσκαλούσαν στις εκδηλώσεις σχολείων όλων των βαθμίδων, με αφορμή τις επετείους της 28ης Οκτωβρίου 1940, 30-31ης Μαΐου 1941 ή της 9ης Μαΐου 1945 και μετέφερε στα νέα παιδιά τα βιώματα του από τις συνταρακτικές στιγμές της πρόσφατης Ιστορίας μας.
Διέθετε ένα απαράμιλλο χάρισμα να εξιστορεί χωρίς να κουράζει, σε σημείο που δάσκαλοι και καθηγητές του ζητούσαν να τους αποκαλύψει πως κατάφερνε να μην αποσπάται η προσοχή των μαθητών από την πρώτη μέχρι την τελευταία λέξη της αφήγησης του και μάλιστα στο τέλος της ομιλίας του πάντα υπήρχαν ερωτήσεις από τα πιο μικρά παιδιά έως τα πιο μεγάλα.
Εκείνο που ήταν εξαίρετο εκ μέρους του και το οποίο ενστερνίζεται και η οικογένειά του, είναι ότι αντιμετώπιζε όλους τους Αντιστασιακούς -οποιονδήποτε είχε αντισταθεί στους Φασίστες, Ναζιστές ή κατοχικές δυνάμεις ως συναγωνιστές/ συναγωνίστριες του, ισότιμα… Δεν τον ενδιέφεραν οι ταμπέλες και εκεί ακριβώς είναι το αίσθημα της δικαιοσύνης που τον κατείχε.
Έλεγε : «όποιος αντιστάθηκε, είναι Αντιστασιακός». Αυτό για εμάς ειδικά τους Έλληνες και τις Ελληνίδες είναι ένα μεγάλο μάθημα.
Ευχαριστούμε πολύ για την φιλοξενία
Αλεξάνδρα και Γεωργία Σάντα
Κόρες του Λάκη Σάντα