“Ο ελληνικός σιδηροδρομικός τομέας υπέφερε πολύ από τις οικονομικές κρίσεις που ξεκίνησαν στα τέλη του 2009 και κορυφώθηκαν το 2010. Αυτό οδήγησε σε κακή συντήρηση και όλο και περισσότερη υποβάθμιση των υποδομών και σε διαρθρωτικές ελλείψεις προσωπικού το οποίο να συνεχίζει να παρέχει τις συνήθεις υπηρεσίες. Το σιδηροδρομικό σύστημα δεν είχε ανακάμψει από αυτή την κατάσταση στις αρχές του 2023″.

Δική  μας μετάφραση της παραγράφου 12 (σελ.13) του πορίσματος του Σιδηροδρομικού Τομέα του νεοσύστατου Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών & Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων & Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) από την αγγλική γλώσσα στην οποία έχει συνταχθεί το πρωτότυπο, εν αναμονή της ελληνικής μετάφρασης που θα ακολουθήσει, την οποία και θα παραθέσουμε στη θέση της δικής μας. Η παράγραφος αυτή είναι η πρώτη της ενότητας 1.2.2. με τίτλο “Υποκείμενοι παράγοντες” (Underlying factors).

Κατά την παρουσίαση, τονίστηκαν προφορικά ιδιαίτερα οι καταστρεπτικές συνέπειες των Μνημονίων στην απαξίωση του σιδηροδρόμου, τόσο ως προς τη συντήρηση των υποδομών, όσο και ως προς την πρόσληψη επαρκούς σε αριθμό και με την δέουσα κατάρτιση προσωπικού. Το εναπομένον δεν επαρκούσε για την παροχή των συνήθων υπηρεσιών, με απλά λόγια, για την ομαλή λειτουργία της σιδηροδρομικής  συγκοινωνίας. Στις επόμενες παραγράφους της ενότητας αναλύονται οι συνέπειες των παθογενειών αυτών στη λειτουργία του σιδηροδρόμου.

Αν κατά προτεραιότητα παραθέτουμε το κείμενο της παραγραφου 12 του πορίσματος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, το κάνουμε επειδή για πρώτη φορά, οι συνέπειες των επαχθών και ειδεχθών Μνημονίων συνδέονται αιτιωδώς με την απώλεια ανθρωπίνων ζωών, σε επίσημο έγγραφο δημοσίου φορέα.Στο όνομα της μνημονιακής πολιτικής της  λιτότητας, απαξιώθηκε θεμελιώδης κοινωφελής υπηρεσία όπως οι σιδηροδρομικές μεταφορές. Τόσο ως προς την ποιότητα, όσο και ως προς την επάρκεια υποδομών και προσωπικού για την ομαλή λειτουργία της.

Ακόμα και το 2020, στα πλαίσια των αποκαλούμενων «διαρθρωτικών αλλαγών», με σκοπό την «αναδιοργάνωση των υπηρεσιών», την «εξοικονόμηση πόρων» και άλλα ηχηρά νεοφιλελεύθερα παρόμοια, καταργήθηκαν υπηρεσίες των Σιδηροδρόμων όπως ήταν το δευτεροβάθμιο κέντρο ελέγχου στην Αθήνα, όπως έχει γράψει η “Χριστιανική” στο φύλλο 1162 της 6.2.2025.

Οι μνημονιακές δεσμεύσεις, οι οποίες θα ισχύουν για δεκαετίες μέχρι να “ξεχρεώσει” η πατρίδα μας, δεν είναι παρά η σκληρότερη εκδοχή της πολιτικής δημοσιονομικής λιτότητας που επιβάλλεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στη βάση του Συμφώνου Σταθερότητας, το οποίο υπογράφηκε μετά τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Μια πολιτική που επιβάλλει ανάλογες περικοπές στις κοινωφελείς υποδομές όλων των χωρών-μελών, προκειμένου να τηρηθούν οι δημοσιονομικές προδιαγραφές που επιβάλλει ανά εξάμηνο η “Κομισιόν” στη βάση των δημοσιονομικών προδιαγραφών του συγκεκριμένου συμφώνου. Τυπικά, η Κομισιόν δεν επιλέγει με ποιο τρόπο “συμμορφώνονται” οι εκλεγμένες κυβερνήσεις. Όμως, είναι απόλυτα θεμιτό και επιβεβλημένο για το σύστημα αξιών της Ε.Ε. που κρύβεται πίσω από τις γενικόλογες ωραιολογίες, να απαξιώνονται θεμελιώδεις υποδομές για την ποιότητα της ζωής των πολιτών προς χάρη των δημοσιονομικών στόχων, που είναι “προτεραιότητες” υπέρτερες ακόμα και από τον πυρήνα των βασικών αναγκών των πολιτιών.Τη διασφάλιση της υγείας τους, ακόμα και της ζωής τους στην προκειμένη περίπτωση.

Την πραγματικότητα ότι η απαξίωση των κοινωφελών υπηρεσιών μπορεί να στοιχίσει και ζωές την αντιλαμβανόμαστε κατά καιρούς, αποσπασματικά δυστυχώς, και σε άλλες παρόμοιες τραγικές περιπτώσεις, όταν φτάνουν στη δημοσιότητα. Ενδεικτικά αναφέρουμε:

Τη δολοφονία του 36χρονου Αντώνη Καρυώτη, τον οποίο πέταξε κατά την επιβίβασή του στη θάλασσα το πλήρωμα επιβατικού πλοίου κατά την απόπλου από το λιμάνι του Πειραιά, η οποία ανέδειξε την υποστελέχωση  του Λιμενικού Σώματος στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας.  Αν υπήρχε, όπως επιβαλλόταν, λιμενικός να επιβλέπει κάθε αναχώρηση και άφιξη επιβατικού πλοίου, κατά πάσα πιθανότητα θα είχε αποτραπεί η παραβατική συμπεριφορά του πληρώματος, το οποίο δικάζεται στον Πειραιά. Για αξιόποινες πράξεις που αποδείχθηκαν επειδή καταγράφηκαν από απιβάτες.

Τη δολοφονία νοσηλευόμενης στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Δαφνί από άλλο νοσηλευόμενο που είχε διαπράξει το ίδιο έγκλημα στο παρελθόν, η οποία αναδεικνύει την υποστελέχωση των νοσοκομείων μας, αφού πρόσωπο εγνωσμένα επικίνδυνο δεν έτυχε της δέουσας επιτήρησης και επίβλεψης. Ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ Μιχάλης Γιαννάκος, αναφέρει ότι υπάρχουν μόνο δυο νοσηλευτές που είναι υπεύθυνοι για κάθε 30-35 ασθενείς και ζητάει την ενίσχυση των ψυχιατρικών νοσοκομείων με προσωπικό.

Πέρα από την απαξίωση των κοινωφελών υπηρεσιών που μένουν στο Δημόσιο, οι οποίες πέφτουν θύμα της πολιτικής δημοσιονομικής λιτότητας, άλλος βασικός παράγοντας απαξίωσης που συνδέεται με την πολιτική του νεοφιλελεύθερου μονόδρομου είναι οι επιβαλλόμενες ιδιωτικοποιήσεις, στο όνομα του θεσφάτου του “ελεύθερου ανταγωνισμού”. Αλλά και ως “παρακολούθημα” και συνέπεια της πολιτικής δημοσιονομικής λιτότητας, αφού για να “τακτοποιήσουν” τα λογιστικά τους, οι κυβερνήσεις καλούνται να ξεπουλάνε τα “ασημικά” τους.

Ο κρατικός ΟΣΕ, διασπάστηκε σε κλάδους, των υποδομών (ΕΡΓΟΣΕ) και των μεταφορών (ΤΡΕΝΟΣΕ). Ο τελευταίος ιδιωτικοποιήθηκε και πωλήθηκε το 2017 στην ιταλική κρατική εταιρία σιδηροδρόμων, η οποία ελέγχει την αποκαλούμενη «Hellenic Train», όπως μετονομάστηκε η ΤΡΕΝΟΣΕ. Με τις ιδιωτικοποιήσεις, προτεραιότητα γίνεται το κέρδος του «επενδυτή» και όχι η παροχή ασφαλών και ολοκληρωμένων υπηρεσιών.

Το νέο πλαίσιο, που επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου όσο γίνεται περισσότεροι αεριτζήδες κερδοσκόποι να μπορούν να εκμεταλλεύονται τις έτοιμες υποδομές του Δημοσίου με έτοιμη και εξασφαλισμένη την «πελατεία», εφαρμόστηκε και στο ηλεκτρικό ρεύμα και έχει εκτινάξει τις τιμές, ενθαρρύνοντας τις κερδοσκοπικές πιέσεις. Για να είναι «ανταγωνιστικός» ο σιδηρόδρομος, το τρένο πρέπει να εκτελεί τη διαδρομή όσο γίνεται πιο σύντομα, αναπτύσσοντας μεγαλύτερες ταχύτητες.

Οι ίδιοι οι Ιταλοί στη χώρα τους, θρήνησαν θύματα. Είχαν ιδιωτικοποιήσει τους αυτοκινητοδρόμους τους με αποτέλεσμα να καταρρεύσει τον Αύγουστο του 2018 η οδογέφυρα Μοράντι στη Γένοβα λόγω κακής συντήρησης, με 43 νεκρούς. Αφού ο ιδιώτης-επενδυτής προτίμησε να μεγιστοποιήσει τα κέρδη του και να ελαχιστοποιήσει τις δαπάνες συντήρησης.

Ως αποτέλεσμα του συγκλονιστικού αυτού τραγικού δυστυχήματος, η ιταλική κυβέρνηση πίεσε τον ιδιώτη «επενδυτή» να αποσυρθεί και να αναλάβει στη θέση του εταιρία ελεγχόμενη από το Κράτος. Ανάλογη πρέπει να είναι η διερεύνηση των ευθυνών της ιταλικών συμφερόντων εταιρίας στην Ελλάδα για το έγκλημα των Τεμπών και να επανέλθουν οι σιδηροδρομικές μεταφορές σε εταιρία ελεγχόμενη από το Ελληνικό Δημόσιο.

Επιβάλλεται να αποβληθούν όλες οι κερδοσκοπικές εταιρίες από τον τομέα των κοινωφελών υπηρεσιών, επειδή η κοινή ωφέλεια είναι προτεραιότητα ασυμβίβαστη με το κέρδος. Να γίνονται δεκτές μόνο συμπληρωματικά και εφόσον οι ίδιες πραγματοποιούν επενδύσεις, βάζοντας χρήμα και ρίσκο.

Σε αυτό το μείζον ζήτημα της απξίωσης των κοινωφελών υπηρεσιών λόγω της πολιτικής λιτότητας και των ιδιωτικοποιήσεων που ταλανίζει όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, θα επιμείνουμε.

ΦΩΤΟ ΕΡΤNews